A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z

Mamòne , nm Definizione logu de presone / betàreche a unu in M. (nau a frastimu).

mamória mammórias

mampàru , nm Definizione genia de amparu chi si faet cun sa manu Etimo spn. mamparo.

mamúcu , agt Definizione iscuru mamudu, meda, de no si bíere nudha Sinonimi e contrari mamudu Frasi in sa solidade de sa luche o a s'iscuru mamucu, sa tentascione nos forrocat sos angrones de sa mente e de su coro Etimo srd.

mamudínu , nm: mamutinu, maudinu, momodinu, mumudinu, mumurinu Definizione est sa sonada airada chi faent in crésia cun matracas e furriadòrgias sa chenàbura santa candho si arregodat sa morte de Gesugristu; boghes de animales, cropos aira de botes e istrègios de làuna a befa, ma fintzes solu sonos, carraxu mannu; aina po sonare in chida santa / iscuru mamudinu = un'iscuriu chi no si bit mancu a frastimai… Sinonimi e contrari abbatúliu, abbolotu, abbuluzu, atutina, baraundha, mammarinu, sciumbullu, stragambullu, tifitanu, trambullu, tregollu, tremutu Frasi mi parit ca apu inténdiu mumudinu, o istraciendi est? ◊ sos puzones cantant cun dulches maudinos ◊ candho si cojaiat unu fiudu o fiuda, una chedha de pitzocos faiant su momodinu a sonu de botos ◊ su maudinu de sos pitzinnos, cussos tichírrios e risos mi che intraint in cherbedhos 2. "Pésperu maudinu!" abbóchinant sos pitzinnos in sas carrelas in chida santa 3. su mumudinu est una cóciula manna e si sulat aintru Traduzioni Francese vacarme, tapage, bruit Inglese noise, uproar Spagnolo matraqueo, estruendo, matraca Italiano strèpito, rumóre Tedesco Lärm.

mamúdu , agt, nm: mamutu, mumutu Definizione nau de s'iscuru meda, candho no si biet nudha; iscuru meda, iscurigore Sinonimi e contrari mamucu, mútiu Frasi in s'iscuru mumutu un'ómine s'at pérdiu custa note…◊ custu nche intrat in s'iscuru mamutu de s'irménticu 2. semmus a mumutu a no si biet mancu a irrocare! Etimo srd. Traduzioni Francese nuit noire, noir comme dans un four, noir comme dans la gueule d'un loup Inglese pitch dark Spagnolo obscuro como boca de lobo Italiano bùio pésto Tedesco stockdunkel.

mamughiàre , vrb Definizione foedhare o nàrrere agiummai a iscusi Sinonimi e contrari frofroai, pispisai Frasi un'orassione de gosu mamúghiant sas creas ischidaas dae s'umore chi dae artu falat e fecundhat.

màmula , nf Definizione genia de giogu: si faet a bíere de bòllere giare a s'àteru una cosa ma chentza si dha giare abberu, si dhi presentat e si ndhe torrat a pigare Sinonimi e contrari daellea, manlea, pichellassa Etimo spn. mamola Traduzioni Francese tergiversation Inglese wavering Spagnolo amago, finta Italiano tiremmòlla Tedesco Schwanken.

mamulàda , nf Sinonimi e contrari maimonada, mascarada / trambullu, tregollu.

mamuntéi! , iscl Definizione a pagu!, abbellu!, chentza presse!

mamuntòmo malmuntòne

mamusócu , agt, nm Definizione chi o chie est pagu abbistu Sinonimi e contrari babbalocu, ballullu, bichillocu, innóchidu, lolle, mammalucu Frasi si sighit cun cussu passu, dhi ndh'at a pònnere de corros a cussu mamusocu de carabbineri!…◊ mamusocu, no ischis nàrrere àteru?!

mamussòne, mamussòni malmuntòne

mamutínu mamudínu

mamutòne malmuntòne

mamútu mamúdu

mamutzòne, mamutzòni malmuntòne

manàche , nm Definizione genia de figura, a bisura de persona, fata de terra, ghísciu o àteru deasi Frasi apo fatu unu manache, un'ómine iscurtu e nudu, lezu e barvudu (P.Pireddu).

manàcu, mànacu , nm Definizione persona mala, fintzes fata a pentzamentu, de tímere, chi faet a dha tímere, fintzes pagu giusta de conca, maca, istramba Sinonimi e contrari mammoi, olcru / managu* Frasi bae, bae, za bi est su manacu!…◊ su manacu fassista bos at domau che poledhos ◊ est pronta a mi ghetare, irfidada e muda, ungrales de astore sa manaca de totu sas cussorjas (G.Delogu).

manàda , nf: maniata Definizione su tanti de trigu messau o àteru matzu de cosa chi podet pigare una manu (a logos, perra de manu, a logos unu tanti de matzos); cropu giau cun sa manu Sinonimi e contrari cugusta, matulada 1, perrunca Frasi intendho ancora sos tzocos de s'àrgada, candho giaju dae unu mannuju de linu ndhe faghiat una manada ◊ so essida a bodhire pagas manadas de frenugu ◊ deghe manadas a cantu cabent in d-una manu cumponent su mannuju 2. gioghendi a sa folla de sa crocoriga, sa manada sua a cussu chi dhi tocàt a s'atacai dhu lassàt istronau! (Lai) Etimo srd. Traduzioni Francese poignée, tape Inglese handful, cuff Spagnolo manada, palmada Italiano manata Tedesco Handvoll, Handschlag.