Mamòne , nm Definizione logu de presone / betàreche a unu in M. (nau a frastimu).
mamória mammórias
mampàru , nm Definizione genia de amparu chi si faet cun sa manu Etimo spn. mamparo.
mamúcu , agt Definizione iscuru mamudu, meda, de no si bíere nudha Sinonimi e contrari mamudu Frasi in sa solidade de sa luche o a s'iscuru mamucu, sa tentascione nos forrocat sos angrones de sa mente e de su coro Etimo srd.
mamudínu , nm: mamutinu,
maudinu,
momodinu,
mumudinu,
mumurinu Definizione
est sa sonada airada chi faent in crésia cun matracas e furriadòrgias sa chenàbura santa candho si arregodat sa morte de Gesugristu; boghes de animales, cropos aira de botes e istrègios de làuna a befa, ma fintzes solu sonos, carraxu mannu; aina po sonare in chida santa / iscuru mamudinu = un'iscuriu chi no si bit mancu a frastimai…
Sinonimi e contrari
abbatúliu,
abbolotu,
abbuluzu,
atutina,
baraundha,
mammarinu,
sciumbullu,
stragambullu,
tifitanu,
trambullu,
tregollu,
tremutu
Frasi
mi parit ca apu inténdiu mumudinu, o istraciendi est? ◊ sos puzones cantant cun dulches maudinos ◊ candho si cojaiat unu fiudu o fiuda, una chedha de pitzocos faiant su momodinu a sonu de botos ◊ su maudinu de sos pitzinnos, cussos tichírrios e risos mi che intraint in cherbedhos
2.
"Pésperu maudinu!" abbóchinant sos pitzinnos in sas carrelas in chida santa
3.
su mumudinu est una cóciula manna e si sulat aintru
Traduzioni
Francese
vacarme,
tapage,
bruit
Inglese
noise,
uproar
Spagnolo
matraqueo,
estruendo,
matraca
Italiano
strèpito,
rumóre
Tedesco
Lärm.
mamúdu , agt, nm: mamutu,
mumutu Definizione
nau de s'iscuru meda, candho no si biet nudha; iscuru meda, iscurigore
Sinonimi e contrari
mamucu,
mútiu
Frasi
in s'iscuru mumutu un'ómine s'at pérdiu custa note…◊ custu nche intrat in s'iscuru mamutu de s'irménticu
2.
semmus a mumutu a no si biet mancu a irrocare!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
nuit noire,
noir comme dans un four,
noir comme dans la gueule d'un loup
Inglese
pitch dark
Spagnolo
obscuro como boca de lobo
Italiano
bùio pésto
Tedesco
stockdunkel.
mamughiàre , vrb Definizione foedhare o nàrrere agiummai a iscusi Sinonimi e contrari frofroai, pispisai Frasi un'orassione de gosu mamúghiant sas creas ischidaas dae s'umore chi dae artu falat e fecundhat.
màmula , nf Definizione
genia de giogu: si faet a bíere de bòllere giare a s'àteru una cosa ma chentza si dha giare abberu, si dhi presentat e si ndhe torrat a pigare
Sinonimi e contrari
daellea,
manlea,
pichellassa
Etimo
spn.
mamola
Traduzioni
Francese
tergiversation
Inglese
wavering
Spagnolo
amago,
finta
Italiano
tiremmòlla
Tedesco
Schwanken.
mamuntéi! , iscl Definizione a pagu!, abbellu!, chentza presse!
mamuntòmo malmuntòne
mamusócu , agt, nm Definizione chi o chie est pagu abbistu Sinonimi e contrari babbalocu, ballullu, bichillocu, innóchidu, lolle, mammalucu Frasi si sighit cun cussu passu, dhi ndh'at a pònnere de corros a cussu mamusocu de carabbineri!…◊ mamusocu, no ischis nàrrere àteru?!
mamussòne, mamussòni malmuntòne
mamutínu mamudínu
mamutòne malmuntòne
mamútu mamúdu
mamutzòne, mamutzòni malmuntòne
manàche , nm Definizione genia de figura, a bisura de persona, fata de terra, ghísciu o àteru deasi Frasi apo fatu unu manache, un'ómine iscurtu e nudu, lezu e barvudu (P.Pireddu).
manàcu, mànacu , nm Definizione persona mala, fintzes fata a pentzamentu, de tímere, chi faet a dha tímere, fintzes pagu giusta de conca, maca, istramba Sinonimi e contrari mammoi, olcru / managu* Frasi bae, bae, za bi est su manacu!…◊ su manacu fassista bos at domau che poledhos ◊ est pronta a mi ghetare, irfidada e muda, ungrales de astore sa manaca de totu sas cussorjas (G.Delogu).
manàda , nf: maniata Definizione
su tanti de trigu messau o àteru matzu de cosa chi podet pigare una manu (a logos, perra de manu, a logos unu tanti de matzos); cropu giau cun sa manu
Sinonimi e contrari
cugusta,
matulada 1,
perrunca
Frasi
intendho ancora sos tzocos de s'àrgada, candho giaju dae unu mannuju de linu ndhe faghiat una manada ◊ so essida a bodhire pagas manadas de frenugu ◊ deghe manadas a cantu cabent in d-una manu cumponent su mannuju
2.
gioghendi a sa folla de sa crocoriga, sa manada sua a cussu chi dhi tocàt a s'atacai dhu lassàt istronau! (Lai)
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
poignée,
tape
Inglese
handful,
cuff
Spagnolo
manada,
palmada
Italiano
manata
Tedesco
Handvoll,
Handschlag.