seberiòla , nf: sibiriola Definizione erba chi ponent a tínghere s'obrache, ma fintzes sorfatu de ferru chi si aciunghet a sa tinta de su truiscu po essire niedhu Terminologia scientifica rba.
seberíu , nm Definizione its Frasi sa fémina fit galu bella: aiat semper su seberiu de bíndhighi annos innantis.
seberónzu , nm Definizione su seberare, fintzes su istare a su sèbera sèbera Sinonimi e contrari seberamenta, chirrionzu, isseperonzu Etimo srd.
sebertàre sebeltàre
sebértu sebéltu
sebéru , agt: severu Definizione
nau de gente po sa manera de fàere chi tenet, chi pretendhet de issu etotu e/o de àtere de fàere is cosas cun precisione chentza farta peruna, o fintzes chi pretenet totu a manera sua cun sa fortza puru; chi est precisu cunforma a una régula, a un'órdine
Sinonimi e contrari
pertzisu,
porosu,
rigorosu
2.
sos semàfaros sunt bardianos severos pro chie depet colare
Traduzioni
Francese
sévère
Inglese
strict
Spagnolo
severo
Italiano
sevèro
Tedesco
streng.
sebéru 1, séberu scebéru
sebéscu , nm Sinonimi e contrari atuamentu, sebeltu* Frasi ischidandhe dae unu sonnu malu, a torrare in sebescu bi cheret ora! (A.Piras)
sebestàre sebeltàre
sebèste , nm: sebetze, serbetze Definizione genia de pedra niedha de apicare a sa cadenita, in pitzu, po majinzu Sinonimi e contrari coco, pinnadedhu 1, sabbègia*, sebea / cdh. sabàciu.
sebéstu sebéltu
sebètze sebèste
sebidíglia, sebidíllia sabadíglia
sebigliànu , agt Definizione nau de olia, calidade de olia de cunfetu.
sébu , nm: seu Definizione
su grassu a pígiu grussu de is animales, prus che àteru de brebè, de boe: dhu narant pruschetotu coment'e agt. de ollu, ozu (ogiuseu)/ cossumàresi, finíresi che s. = che candhela, a pagu a pagu
Sinonimi e contrari
ogiuseu
2.
tue e deo amargurados che seu noche finimus ◊ est che candhela de seu istuda e moristuda ◊ sa mama la bidiat cada die cossumàndhesi che seu ◊ istupos già ndhe agatas, pro no mi pagare, ma ti solvo che seu!
Cognomi e Proverbi
smb:
Seu
Etimo
ltn.
sebum
Traduzioni
Francese
suif
Inglese
tallow
Spagnolo
sebo
Italiano
ségo
Tedesco
Talg.
sèca , nf: serca Definizione
larodhu, genia de mucu chi si faet a ispudadura
Sinonimi e contrari
carràschiu,
grúspidu,
iscaràsciu,
lallaja,
larodhu,
merca,
peca,
salchedha,
scupidura,
spudu,
treca 1
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
graillon,
crachat
Inglese
spit
Spagnolo
gargajo
Italiano
scaràcchio,
sputàcchio
Tedesco
Schleim.
sèca 1 , nf: zeca Definizione fàbbrica ue a contu de s'istadu faent su dinare / c'est sa seca e sa Meca = bi at de totu Etimo spn.
secacòro , nm Definizione
dannu e dispraxere mannu, de segare su coro
Sinonimi e contrari
desacatu,
digràtzia,
istràssia,
sciacu
/
crebacoro
Frasi
a intèndhere custu secacoro si est assustrada e at nau chi candho càpitant custos dannos bi at petzi de isetare sa morte ◊ candho at bidu cussu secacoro che li sunt issias duas lacrimitas ◊ biendhe cussu secacoro in domo sua, si fit arressu in su lumenarju e sa muzere est iscapada a prànghere a curriolu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
déchirement,
chagrin
Inglese
torment
Spagnolo
tortura,
tormento
Italiano
stràzio
Tedesco
Qual.
secacrèsche , nm Definizione in cobertantza, sa natura de s'ómine Sinonimi e contrari bobborota, chichia, lelledha, minninna, pichiriola, picita, pisciuledha, puzonedha, tuturedhu 1 Etimo srd.
secàda , nf: segada Definizione
su segare; sa fresadura chi abbarrat de su segare, su tretu de longu totu comente est segau
Sinonimi e contrari
arrogadura,
iscalabrada,
secadura,
tazada
Modi di dire
csn:
andai a segadas = a trevessu, perilloi perillai, a trovèlgias; bènniri in segada = in colada, resurtare inue si colat
Frasi
debberone segada chi li as fatu a fórtighe, a sa berbeghe, tundhindhe!
2.
apu pigau custa cosa ca mi beniat in segada
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
coupe,
fente,
rupture,
cassure
Inglese
cut,
split
Spagnolo
corte
Italiano
tàglio,
lesióne,
spacco,
rottura
Tedesco
Schnitt,
Riß,
Bruch.