sòda , nf Definizione
chinisu de s'erba chi narant cristallu, ma pruschetotu cumpostu chímicu de sódiu impreau in is indústrias de sabone, de paperi e àteras
Traduzioni
Francese
soude
Inglese
soda
Spagnolo
soda,
sosa
Italiano
sòda
Tedesco
Soda.
sodàtzu sadàtzu
soddisfài saltifàghere
soddisfassiòne saltifasciòne
sòde , agt Definizione
chi est cagiau, tostau, firmu; nau de cumportamentu, séliu, paghiosu
Sinonimi e contrari
cracu,
tostau
/
pàsidu
Modi di dire
csn:
terrinu s. = tostu, frimmu, seguru; faedhare a boghe s. = calma, chentza airu
Frasi
su sinu chi ti at dadu late lichitu e sode
2.
sa zente fit sode iscultendhe sa préiga
Traduzioni
Francese
solide,
calme
Inglese
solid,
calm
Spagnolo
sólido,
quieto
Italiano
sòlido,
pacato
Tedesco
fest,
ruhig.
sodèsa , nf Definizione
su èssere sode de sa cosa: nau de gente, firmesa
Frasi
calchi bolta su mundhu est curiosu: zente chi de sodesa tenet vantu isbàgliat tzegamente sa… filada! (B.Asili)
Traduzioni
Francese
consistance
Inglese
consistency
Spagnolo
consistencia,
textura
Italiano
consistènza
Tedesco
Festigkeit.
sodhabbruxàu , nm Definizione sodhu abbruxau: in cobertantza, su culu.
sódhia , nf Sinonimi e contrari aciumu, atzoncada, cochera, imbreachera
sodhíscu , nm: tzudhiscu Definizione trota de naschidórgiu Sinonimi e contrari groli, odhiolu, seju 1, sodhiolu, trotischedha Frasi incui dhue at piscinas de trota e de sodhiscu (C.Arangino) Terminologia scientifica psc.
sodhítu , nm Definizione min. de sodhu, nau prus che àteru po dinare pagu.
sódhu , nm Definizione
deghe centésimos de unu francu sardu, ma oramai nau solu cun su significau de dinare / min. sodhitu
Sinonimi e contrari
dinari
Modi di dire
csn:
s. grussu = dinai mannu; tirai su s. = chircare de risparmiare, de ispèndhere prus pagu; ballos de sodhu = a pagamentu; su pisci a s. mi ponis!… = no mi faghes nudha!, mi ndhe afuto!; asuba de is corrus, cincu sodhus = sa ruta e su tzurumbone, su dannu e sa befe; essire a s. = andhare in bene; abarrai coment'e unu s. de casu = pitichedhu
Frasi
sa zente no teniat unu sodhu a comporare unu tàpulu ◊ prommore de sodhu o de poltrona dorchent sa conca a órdines de Roma ◊ si no tenes unu sodhu a ite chircas muzere? ◊ balanzaiat carchi sodhitu batendhe mudeju ◊ amus collidu pagos sodhos pro carchi mezoru ◊ gi at a costai duus sodhus, cussa cosa!…
2.
gei mi dh'as fata bella, gei ses tonta aici dus sodhus!…◊ a tzia Matilde su manzanu no li fit essiu a sodhu: giuchiat idea de si labare sa robba ma s'abba fit astragada ◊ emu a bòliri crèsciri: seu abbarrau coment'e unu sodhu de casu!
Cognomi e Proverbi
smb:
Soddu
Etimo
ltn.
sol(i)dus
Traduzioni
Francese
sou
Inglese
money,
soldo
Spagnolo
dinero
Italiano
sòldo,
danaro
Tedesco
Geld.
sodigài, sodigàre , vrb: sorigai Definizione
fàere ancora sa matessi cosa; lòmpere a ue, o a su tretu, a su puntu, chi un'àteru est andhau o est andhandho
Sinonimi e contrari
segudare,
sichire,
sodighiri
Frasi
sódiga a oberri po mimi is bríglias tuas a bentuestu ◊ nanca dhu depiant arrangiai, su castedhu: su bentu gei sódigat a dh'arrosigai! ◊ at sodigau aici po una cida
2.
mi ndi seu pesau e nchi seus sodigaus paris a dommu de su fradi ◊ bai a innanti, gei sódigu! ◊ su càmiu chi portu ananti no ndi dhu potzu sorigai currendi a 120! ◊ bénniu est s'avisu, e sa mala fortuna infatu at sodigau ◊ candu fut in prima média, custu piciochedhu fut artu artu: immoi ndi dh'ant sorigau is cumpàngius ◊ Morello currendho che unu lampu iat sodigau is àteros cuadhos ◊ sódiga a domo ca nos leamus unu mossu de pane!
3.
no potzo sodigare su mastru a mi fàghere cust'acontzu!
Traduzioni
Francese
continuer,
rejoindre
Inglese
to continue,
to reach
Spagnolo
seguir,
alcanzar
Italiano
continuare,
raggiúngere
Tedesco
fortsetzen,
erreichen.
sodighíri , vrb Sinonimi e contrari sichire, sodigai* Frasi intamis de sodighiri a istudiai mi fia donau a fai su manorba ◊ at sodighiu a mi saludai cun sa manu fintzas a candu no mi at biu prus.
sodisfaciòne saltifasciòne
sódiu , nm Definizione
elementu chímicu de símbulu Na in colore de prata, de númeru atómicu 11 e pesu atómicu 22,99: si agatat mescamente cumpostu cun àteros elementos
Terminologia scientifica
mtl
Traduzioni
Francese
sodium
Inglese
sodium
Spagnolo
sodio
Italiano
sòdio
Tedesco
Natrium.
sodrarédhu , nm Sinonimi e contrari acutzaverru, bècidi, cincipasca, frailazu, sincerra, tzerretzerre Terminologia scientifica pzn Etimo srd.
sodràu , nm: soldadu,
soldau,
sordadu,
sordatu,
sordau Definizione
unu tempus, ómine pagau po fàere gherra: como, prus che àteru giòvono de leva arruolau in s'esércitu po dh'imparare a fàere gherra o chi faet gherra a cumandhu de su guvernu de s'istadu suo, ómine cun impreu militare de gradu prus bàsciu; a logos narant soldau, sordadu ’etzu a su parapunta o titulone: in calecunu logu soldadu o bandhidu soldadu est s'andaciana o culifúrriu / sordau rasu = chentza grados nudha
Sinonimi e contrari
ttrs. suldadu
Frasi
s'ora chi so partidu a fàghere su soldadu tue fis pianghendhe! ◊ s'andada de is sodraus grogus fatzat! ◊ mi ndi ant pigau in trenu a Castedhu po fai su sordau
Traduzioni
Francese
soldat
Inglese
soldier
Spagnolo
soldado
Italiano
soldato
Tedesco
Soldat.
sòdri , nm, nf: sorde 1, sordi Definizione malesa, cosa bruta, fintzes sa brutesa de is origas Sinonimi e contrari brutore, cadhossímini, cadràngia, muga, sarrone, sodrímini, tadhore Frasi sas paràulas de sa sorde sunt dóighi…◊ su sorde furint liandudedhi, is netas, no su dinai!
sodrigósu , agt, nm: soldigosu,
sordigosu Definizione
chi est totu sodri, muga, brutesa
Sinonimi e contrari
butzinosu,
cadhóciu,
cadrangiosu,
lodhancu,
lórinu,
mughedhosu,
mugosu
Frasi
po su sordigosu, mellus arremédiu de s'abba e sabone no nd'at
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
crasseux
Inglese
dirty (person)
Spagnolo
mugriento
Italiano
lùrido,
sózzo
Tedesco
schmutzig.