A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z

tzúgnu , nm Sinonimi e contrari ammuina, moida, zúmiu.

tzúgru, tzúgu tzúciu

tzugúdu , agt Definizione nau de ccn., chi tzugu grussu Terminologia scientifica zcrn Etimo srd.

tzúgulu , nm Definizione in sa carena, su tretu de su gúturu, tra is codhos e sa conca, cunsiderau totu pínnigu Sinonimi e contrari butuju, ciugu, trucu*.

tzuidhía tziodhía

tzuillòne , nm Definizione istídhigu de cosa bruta chi comente passat lassat una síngia de brutore.

tzuinài , vrb: tuniare, tzuniai, tzuniare, tzuniari Definizione su tzunchiare de su porcu, ma fintzes de su cane; musciare, nàrrere ccn. cosa a murrúngiu, a chèscia Sinonimi e contrari acioare, ciunchiare, crochidare, intzuai / musci Frasi intr'e is animalis, su cuadhu annirgat, su molenti corróxinat, su bòi corrinat, su porcu tzúinat, su cani tzàulat, sa brebei belat 2. mudu, mancu tzúnies! Etimo srd.

tzuínu , nm Definizione sa boghe de su porcu Sinonimi e contrari cróchidu Terminologia scientifica bga Traduzioni Francese grognement Inglese grunt Spagnolo gruñido Italiano grugnito Tedesco Grunzen.

tzulfarósu , agt Definizione chi portat tzúrfaru Traduzioni Francese sulfureux Inglese sulphurous Spagnolo sulfuroso, sulfúreo Italiano solforóso, sulfùreo Tedesco schweflich, schwefehaltig.

tzúlfaru , nm, nf: ciúrfua, surfu, súlfaru*, tzúlfuru, tzurfaru, tzurfu, tzúrfua, tzúrfuru Definizione elementu chímicu de símbulu S, númeru atómicu 16, pesu atómicu 32,066 Sinonimi e contrari fúrfaru, súlfaru Frasi dh'ispurtint sos ogos ca fuit meigandhe a tzúrfaru ◊ custa borta puru apu ghetau tzúrfua isceti, ma un'àtera ghetu sa tzúrfua ramada.

tzulfuràda , nf Definizione fumu de tzúrfaru.

tzúlfuru tzúlfaru

tzúlla! , iscl Definizione nudha (arrespondhendho cun ifadu a chie pedit cosa) Etimo srd., itl. tzuca + nulla.

tzullè! tzeulè!

tzullonàdu , agt Definizione chi est totu a giúmburos, pistaduras Sinonimi e contrari agiumbuau, bugnosu, bunzudu, giumburudu, tzurumbosu Frasi sa padedha fit niedha e tzullonada in costas (P.M.Canu) Traduzioni Francese cabossé, bosselé Inglese buckled Spagnolo abollado Italiano ammaccato Tedesco verbeult.

tzúllu , nm Definizione persona de pagu capia, chi si lassat pigare e cumbínchere comente bolet s'àteru Sinonimi e contrari bambioco, tontassu.

tzúlpu , agt, nm: ciurpu, surpu, trupu*, tzurpu Definizione chi o chie no biet, chi dhi mancat o faet farta manna sa vista, a bortas fintzes nau in su sensu chi no cumprendhet, no biet su male chi faet Sinonimi e contrari cegu, insurpu, ispereladu Modi di dire csn: fai una cosa a sa tzurpa = a sa tzega, sentza de castiai, sentza de biri, sentza de isciri; tzurpu límpiu = chi no bidet própiu nudha; tzurpixedhu!… = tzegu própiu, tzegu deretu; èssiri cumenti a unu tzurpu chi iat agatau un'iscala de carru… = arratza de meraviza!… (za est cosa madura!) Frasi fai chi su tzurpu apubit e s'istrupiau camminit! ◊ toca, ita mi bogas a papai, chi seu tzurpu de su fàmini? 2. est surda e tzurpa límpia sa meri mia Cognomi e Proverbi prb: bit mellus unu tzurpu in domu sua chi no chini nci bit in domu allena Traduzioni Francese aveugle Inglese blind (man) Spagnolo ciego Italiano cièco Tedesco blind.

tzuluchíta , nf Sinonimi e contrari cianculita, tzaculitata, tzaculitu*

tzuluchitàre , vrb Definizione èssere a ticullidas, a tzuncullitos Sinonimi e contrari tziculitare*

tzulumbòne , nm: tzurumbone Definizione sa carre, sa pedhe, comente si ndhe pesat ufrada candho at pigau cropu, mescamente in conca Sinonimi e contrari abbugnadura, abburrutonada, ammaciugadura, biaconcu, biocu, buglione, bumburusone, burrugnone, ciumbone, cocoroi 1, cucubaju, culcuvedhu, giumbu, lidigore, praga, tzumburisone Modi di dire csn: torràreche unu tz. a un'isterzu = iscúdiri apitzus de su giumbu fintzas a dhu torrai a paris; àerendhe sa ruta e su tz. = su dannu e su zúdigu, su dannu e sa befe, unu male subra de s'àteru Frasi comente est rutu at fertu a conca e si at fatu unu tzurumbone ◊ si no fio istadu cun custu tzurumbone de gobba che fio essidu a mi chilcare faina Etimo srd. Traduzioni Francese bosse Inglese bump Spagnolo hematoma, chichón Italiano ematòma, bernòccolo, ammaccaménto Tedesco Hämatom, Beule.