A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

cillúdu , agt Definitzione chi portat is chígios cun pilu meda Sinònimos e contràrios chizudu Ètimu srd.

cilonàju, cilonàrgiu, cilonàrzu cillonàju

cilòne, cilòni ciliòni

címa chíma

címa 1 , nf Definitzione genia de fune grussa chi impreant in is naves; fintzes singiale de ispertiada forte chi abbarrat in sa pedhe Sinònimos e contràrios cànnabu, gúmena, libbanu / ischingiada, sinniera Frases candu tirat bentu molla cima e ferru! 2. candu su piciochedhu fadiat a mau sa mama dhi donàt una carda de pértia e dhi lassàt is còscias totu a cimas a cimas! (M.Vacca) Ètimu itl. cima Tradutziones Frantzesu amarre Ingresu rope Ispagnolu amarra Italianu gómena Tedescu Tau.

cimaciòci , nm Sinònimos e contràrios iciòcoro, culurassu Ètimu srd.

cimagoríta , nf Definitzione una genia de erba Sinònimos e contràrios caulita, corigoritu, muitzu Terminologia iscientìfica rba, Ammi majus Tradutziones Frantzesu ammi élevé Ingresu bishop’s flower Ispagnolu ameos Italianu visnaga maggióre, rindòmolo Tedescu Zahnstocherammei.

címbalis , nm Definitzione èssere in c. = imbriagu Frases sas dies de festa cussu est semper in címbalis Ètimu itl. cimbali.

cimbèlla , nf Definitzione pistighíngiu, pentzamentu po calecuna cosa / ponnirisí c. po ccn. = leàresi pessamentu pro ccn. Sinònimos e contràrios apinioni, apinnicu, franédiga, intabatzu, pensamentu, pidinu Frases de annus mi agatu in su letu e mi pigu cimbella de is malis de is àterus! ◊ tenemu una cimbella, pentzendi a sa pipia, po cuss'ogu! ◊ ndi portas de cimbellas in conca!…◊ cimbella tengu dèu, ca mairu miu est malàdiu!… Tradutziones Frantzesu souci Ingresu worry Ispagnolu preocupación Italianu preoccupazióne Tedescu Sorge.

cimbellósu ciambellósu

cimbóriu , nm: tzimbóriu* Definitzione su chelu de calecunu fràigu, fintzes de su forru Sinònimos e contràrios cópula 1, popoliu, tzimbóina Terminologia iscientìfica dmo.

cimbràna cembràna

cimbrèa , nf Sinònimos e contràrios aciumu, cagogna, cispa, cochera, coichina, inciucadura Tradutziones Frantzesu cuite, ivresse Ingresu drunkenness Ispagnolu borrachera Italianu sbòrnia Tedescu Rausch.

címbria , nf Definitzione síndria de bòveda, s'armadura chi si ponet po fàere una bòveda e s'arcu chi dhue arresurtat Sinònimos e contràrios chentina 2 Terminologia iscientìfica dmo Ètimu spn. cimbria Tradutziones Frantzesu cintre Ingresu centring Ispagnolu cimbra Italianu cèntina, armatura per sostenére la vòlta Tedescu Rüstbogen.

cimbússa , nf: cimussa, gimussa, tzimusa, zimussa Definitzione sa fasca de pònnere a su pipiu de naschidórgiu imbodhigada in chintzu (o de àtera genia po fascare un'arremu); genia de chintórgiu largu de pònnere in chintzu, in costúmene de fémina Sinònimos e contràrios chimusa, fasca / cdh. cimuxa Frases candu nasciat su pipiu serbiant is cimbussas, su triàngulu, su cuacedhu ◊ po sa fasciadura is cimbussas, unu poghedhu fragósidas, si dhas prestàt tziu Pietrinu Terminologia iscientìfica bst Ètimu ltn. cimussa Tradutziones Frantzesu lange, lisière Ingresu selvage Ispagnolu pañal Italianu fàscia per neonati Tedescu Windel.

cimèlla , nf Definitzione genia de butone in is brúcios de sa camisa, prus che àteru a usu de prendhas Frases giughet sa camisa a cimellas.

cimentài chimentàre

ciméntu , nm: ciumentu (su c. = suxuméntu) giumentu, tzimentu Definitzione materiale chi impastau cun abba e arena o giarra intostat meda e torrat agiummai a pedra etotu: est fatu mescamente de unas cantu calidades de pedra cota e mólia a pruine finedhedhu / c. armau = cun ferru in mesu; c. a matza afogada = impastu de tzimentu cun rena paga e zara meda; su c. dhu bendhent a sachedhos de chimbanta e de binti chimbe chilos Frases is soletas funt faendhodhas a cimentu ◊ immoi is domus prus mannas funt fabbricadas a ciumentu armau ◊ is chi bolint preni de ciumentu dónnia ispuntoni de sa terra nosta po fai dinai si ant a fai disigiai fintzas su pani! ◊ cantu dannu ant cumbinadu in sas bidhas nostras tzertos sindhighedhos ispramminendhe cimentu e bitúmine in sas carrelas!…◊ su tzúcuru chi si fiat callau e sidhau, in fàbbrica, essiat prus tostau de su cimentu Ètimu itl. Tradutziones Frantzesu ciment Ingresu cement Ispagnolu cemento, hormigón Italianu ceménto Tedescu Zement.

ciméntu 1 chiméntu

ciméria , nf Definitzione cosas bècias Sinònimos e contràrios beciúmini Tradutziones Frantzesu vieilleries Ingresu old things Ispagnolu antigualla Italianu vecchiume Tedescu Plunder.