A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

muntédhu mantèdha 1

muntènnere mantènnere

muntésu , pps, agt Definitzione de muntènnere Sinònimos e contràrios agguantau, apompiau / firmu | ctr. iscapu Frases si cherias podias andhare: chie ti at muntesu?! 2. in cuss'iscala fala muntesu, no ruas!

muntícru montícru

muntidhàda, muntidhàta mantedhàda

muntígiu montícru

muntíre , vrb: mutire 1, mutiri Definitzione cramare, tzerriare a unu, foedhare naendho su númene de unu po dhu fàere bènnere, po chi ascurtet o fatzat atentzione; nàrrere, bogare foedhu; a logos, fintzes torrare àlidu Sinònimos e contràrios atzerriai, ciamare, lamai / faedhare, nàrrere / muscire / alenare | ctr. cagliare, citire Frases bae e mútila! ◊ est dae tandho chi ti so mutindhe e no mi rispondhes! ◊ cantos ndh'as bistu chen'isperu mutindhe a disisperu unu suncurru! ◊ muteimidhu su dotori! ◊ sa campanedha mutit po sa minsa de mangianu o sa funsione de merie 2. istabat chentza mutire peràula cun sos de domo ◊ candho liu apo nau, issos che sunt falaos che dae s'àghera, no mutiant, ma apustis si ndhe sunt cuntentaos ◊ unu tempus su mortu lu tutabant in terra e nemos mutiat nudha ◊ no at mutiu mancu isperu Ètimu ltn. muttire Tradutziones Frantzesu appeler Ingresu to call Ispagnolu llamar Italianu chiamare Tedescu rufen.

muntíxu montícru

muntoàre mantovàre

muntonàgliu, muntonàlzu, muntonàrgiu , nm: muntonarzu, muntriaxu, muntronaxu, muntruaxu, mutonaxu Definitzione muntone mannu de ladamíngiu e mescamente de àliga, logu inue si che imbolat s'àliga e totu is cosas de fuliare; fintzes logu chentza allichidiu, chentza contivigiare, brutu, betau apare Sinònimos e contràrios abbrutadórgiu, agrile, aligàgiu, aligurru / cdh. muntinàgiu Maneras de nàrrere csn: arga de muntonarzu (nau a menisprésiu a unu) = malu, donau a fai mali, disgratziau, trevessu; ammuntonare arga de sete muntonàglios a unu = narrerendheli de onzi colore Frases su muntonàgliu est prenu de bascaràmene ◊ castiei su muntronaxu chi nc'est in custa domu! ◊ totue nos sunt carrazendhe sos muntonarzos ◊ is muntonàglios… in dógnia bidha ci passaiaus ne dhue iat unu ◊ su cómudu fiat adoru de su muntruaxu…◊ sa cosa mala a su muntonàrgiu! ◊ chi dh'emu tentu dèu, cussu capedhu iat biu su muntronaxu! 2. dontzi via lu pissichiat pro su bufu e l'ammuntonaiat arga de sete muntonàglios! ◊ arga de muntonarzu chi no est àteru, a mi che furare totu!… Sambenados e Provèrbios prb: s'àliga currit a su muntronaxu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu fosse aux ordures, fumier, écurie Ingresu rubbish dump Ispagnolu basurero, vertedero Italianu mondezzàio Tedescu Schuttabladeplatz, Müllabladeplatz, schmutziger Ort, Stall.

muntonarjàri , nm: muntonarzari Definitzione puzone trinu, de turra, de palatu, pigione múrinu o murinatzu Sinònimos e contràrios afuràrgiu, brufulàgiu, craculeu, fruferarzu, frufurinu, poforinu, trinedha, tziria Terminologia iscientìfica pzn, passer hispaniolensis Ètimu srd.

muntonàrju muntonàgliu

muntonarzàri muntonarjàri

muntonarzínu , agt Definitzione chi est de muntonàrgiu, chi faet in is muntonàrgios Sinònimos e contràrios muntonili Frases in cuss'ortu est terra bona, terra niedha muntonarzina Ètimu srd.

muntonàrzu muntonàgliu

muntòne, muntòni , nm: mutoni Definitzione massa de vàrias cosas o fintzes cantidade de una matessi cosa posta totu impare, coment'e a fàere a cúcuru, a bisura de monte, betada una apitzu de s'àtera; dhu narant fintzes in su sensu de meda, cantidade manna Sinònimos e contràrios barone 1, partoxu, remealzu / barrigada, meda Maneras de nàrrere csn: rúere a unu muntone, a cúcuru muntone = a una fasche, totugantos paris; falare a unu muntone = rúere de mala manera, a istràmpidu, de no si pòdere abbàlere Frases muntone de pedra, de trigu, de palla, de foza, de linna, de carramatzinas, de àliga ◊ mi at contadu unu muntone de cosas ◊ bi aiat unu muntone de zente ◊ parit unu procu in muntoni de fà ◊ collide s'olia e ponide a muntone! ◊ fai unu mutonedhu de braxa anati de su forru!◊ pòbora ispiga, a ita ses torrada: oi donant su trigu a mutonis a is procus, crupa de is leis de sa CEE! 2. petzi mi che sapo in terra a unu muntone, irdaossadu che cuba betza ◊ ponzant frenu a sos chi sunt distruindhe su logu, prima de mòrrere a cúcuru muntone! Sambenados e Provèrbios smb: Muntone, Muntoni Ètimu itl. montone Tradutziones Frantzesu tas Ingresu heap, pile Ispagnolu montón, pila Italianu mùcchio, cùmulo Tedescu Haufen.

muntonía , nf Definitzione fatas o cosas de malitziosos, de malos e trasseris Sinònimos e contràrios birbanténtzia, birbantésimu, malíscia, trastulléntzia Tradutziones Frantzesu friponnerie, gredinerie Ingresu knavery Ispagnolu bribonada Italianu birbanterìa Tedescu Gaunerei.

muntoníli , agt Definitzione nau de terra, chi est coment'e a farra e grassa Sinònimos e contràrios muntonarzinu Ètimu srd.

muntonínu , nm Definitzione pedhe de mascu brebeghinu Tradutziones Frantzesu cuir de mouton, basane Ingresu ram skin Ispagnolu piel de musmón Italianu pèlle di montóne Tedescu Schafleder.

muntrecàgliu mudecràrju