mantèdha 1 , nf, nm: mantedhu 2,
montedhu,
muntedhu Definitzione
coment'e unu pannighedhu chi si ponet a is pipios po dhis imbodhigare su culitu; a logos est fintzes su muncadoredhu
Sinònimos e contràrios
cuatzu,
culíciu
Frases
tenet una criadura ancora in muntedhos ◊ dogni die li devimos samunare sos muntedhos a su pitzinnu ◊ sos mantedhos de su pitzinnu sunt ispartos pro assutare ◊ su montedhu fit de oro, sa mantíglia de brocadu
Terminologia iscientìfica
bst
Ètimu
ltn.
mantellum
Tradutziones
Frantzesu
couche,
lange
Ingresu
napkin
Ispagnolu
pañal
Italianu
pannolino
Tedescu
Windel.
mantedhàda , nf: ammuntedhada,
muntidhada,
muntidhata Definitzione
puzon'e signora
Sinònimos e contràrios
concorrúbia,
grabbella,
mantedhàdile,
passariàngia,
pitigrussa,
pitilongu,
sinnora
Frases
sa mantedhada e s'alipinta si che tufeint lestras in sa tupa
Terminologia iscientìfica
pzn, lanius senator badius
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
pie-grièche
Ingresu
shrike
Ispagnolu
alcaudón
Italianu
avèrla capiróssa
Tedescu
Korsischer Rotkopfwürger.
mantedhàda 1 , nf Definitzione erva pútita, de batos, de arresfrius, genia de erba chi faet a istúrridos Sinònimos e contràrios allupaguadhu 1, brunedha, erbiatus, isculabadedhas, issopo, mummuleu, sudorea Terminologia iscientìfica rbc, Teucrium marum.
mantedhàdile , nf: montedhàdile Definitzione puzon'e signora Sinònimos e contràrios ammuntedhada, grabbella, passariàngia, pitigrussa, pitilongu, sinnora Terminologia iscientìfica pzn, lanius senator badius Ètimu srd.
mantedhàre , vrb: ammantedhai* Sinònimos e contràrios ammantai / fascai.
mantédhu , nm Definitzione
genia de bestimentu de mannu, longu, a betare in codhos coment'e a imbodhigadura, grussu
Sinònimos e contràrios
manteu
Frases
fit totu ammuntau in su mantedhu
Terminologia iscientìfica
bst
Tradutziones
Frantzesu
manteau
Ingresu
mantle
Ispagnolu
capa
Italianu
mantèllo
Tedescu
Umhang,
Mantel.
mantédhu 1 , nm: martedhu 1 Definitzione genia de pische de mare: est ladu e a bisura de pigione cun is alas ispartas (o cun mantedhu), est de sa matessi genia de sa scrita, ma portat coa curtzitedha cun d-un'ispina velenosa Terminologia iscientìfica psc, gymnura altavela Ètimu ctl. mantell.
mantédhu 2 mantèdha 1
mantèga mantèca
mantegàda mandagàda
manteghíglia , nf Definitzione
genia de crema, meighina de fàere a frigadura; nau in cobertantza de unu, chi est de manu istrinta, chi no giaet nudha o tropu pagu
Sinònimos e contràrios
pumada
/
aggantzadu,
assuriu,
ingurdone,
limidu,
susuncu
Ètimu
ctl.
manteguilla
Tradutziones
Frantzesu
pommade
Ingresu
salve
Ispagnolu
pomada
Italianu
pomata
Tedescu
Salbe,
Creme.
mantegósu , agt Definitzione chi portat mantega meda Ètimu srd.
mantèlla , nf Definitzione genia de bestimentu a betare in codhos e in palas, curtza, a imbodhigadura Frases tziu Sarbadori est essiu cun sa mantella ghetada in pabas.
mantellàfu mantabàfu
mantellína , nf Sinònimos e contràrios mantella, mantellita.
mantellíta , nf Definitzione genia de ammontu de betare in pitzu, in codhos, curtza Sinònimos e contràrios mantella Frases bestiat sempri de niedhu, a mantellita o a guefa, a velu sempri calau ma apuntau cun s'agulla a sa coronita Terminologia iscientìfica bst.
manteníca , nf: mantinica,
mantininca,
mantrinica,
martinica,
moltinica Definitzione
genia de animale de tantas arratzas, àbbile e inteligente, chi tenet cumportamentos chi assimbígiant a cussos de su cristianu, mescamente ca faet totu su chi biet faendho / martinincone: genia de moninca manna; comporai, fai o bèndiri a martinica = a s'acua, chentza èssere autorizados
Sinònimos e contràrios
carulina,
monica
Frases
sos pitzinnos si che apilicabant coment'e martinicas in su muru ◊ badhat che martinica ◊ paris sa martinica bessia a fai su giogu! ◊ fiat una pipia lègia e piluda che una martinica
2.
in tempus de guerra pigastis totu a martinica: pani, ollu, arrosu, su lati ◊ is piciochedhus circant istrexu antigu chi bendint a martinica ◊ candu est torrau de sordau no teniat trabballu e s'est donau a fai sa martinica
Terminologia iscientìfica
anar
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
singe
Ingresu
monkey
Ispagnolu
mono
Italianu
scímmia
Tedescu
Affe.
mantenichéri , agt, nm: martinicheri,
martinincheri Definitzione
chi o chie bendhet a martinica, chentza permissu, chie costumat a martinicare
Sinònimos e contràrios
sfroseri
Frases
ndh'apo bistu de martinicheris bendhendho cosa!…◊ unu tziu martinincheri, po fai su crepa crepa a is fillus e dhis torrai sa fúrria de no dh'ai castiau candu fiat béciu, iat lassau totu su bèni a un'amigu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
contrebandier
Ingresu
smuggler,
defrauder
Ispagnolu
estafador,
contrabandista
Italianu
contrabbandière
Tedescu
Schmuggler.
mantenidòre, mantenidòri , agt, nm Definitzione chi o chie mantenet, chi est de foedhu, chi tenet firmesa Ètimu srd.
manteniméntu , nm Definitzione su mantènnere, prus che àteru nau de cantu serbit po campare a unu Sinònimos e contràrios mantoloida, nordítziu Frases pro su mantenimentu de su corpus serbit màndhigu, bidu e bestimenta.