A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

manorbería , nf Definitzione manorbas, totu is manorbas, su fàere de manorba Sinònimos e contràrios manialaza, manialia.

manósu , agt Definitzione prus che àteru nau de ccn., chi est a sa manu, chi si lassat dominare in su sensu chi adduit, chi lassat cúrrere; si narat fintzes in su sensu de àbbile, capassu, de manos bonas faendho faina / m. a… = chi adduit, chi est dispostu o sugetu a calecuna cosa; m. a… (parte de sa carena) = chi sufrit a…, sugetu meda a sufrire de… Sinònimos e contràrios maníbbili, masedu 2. dèu seu manosu a crei totu su chi mi nant (G.Pili) 3. su pipiu est manosu a s'arresfriu ◊ custu est manosu a arrúiri Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu affable, enclin Ingresu incline, reasonable Ispagnolu comprensivo, tolerante Italianu trattàbile, proclive, incline Tedescu umgänglich, konziliant.

manotàda , nf Definitzione cropu giau cun sa manu Sinònimos e contràrios cabbessu, irbatulada, mantuada Ètimu ctl. manotada.

manòtze , nm Definitzione manu manna, debberone Frases a s'ómine tzigante lu sont ghiranne presu, cun sos manotzes vene ligatos Ètimu srd.

manòvra , nf: manuvra Definitzione movimentu, movimentos chi si faent mescamente po mòvere calecuna cosa grae meda, manna, o fintzes de una faina longa e difícile Sinònimos e contràrios manígiu Frases sos trenos faghent manovra in sas istatziones pro leare e atacare sos vogones apare Ètimu itl.

manovradòre , nm Definitzione chie faet manovra.

manovrài, manovràre , vrb: manuvrai Definitzione fàere manovra.

mansídha , nf: massidha Definitzione de is duos ossos chi portant is dentes, pruschetotu sa parte de pitzu (ma si narat de sa barra de asuta puru); sa parte prus in artu de is trempas, sa trempa etotu Sinònimos e contràrios massidhale / càvanu, trempa Frases fit frobbíndhesi sas làcrimas dae sas massidhas, rujas a fortza de las fricare ◊ tenit su fronti ispatziosu, nasu bèni profilau chi parit èssi pintau, is massidhas purpurinas, is làvuras coradhinas (L.Matta) 2. una làcrima caente làssinat in sa massidha… Sambenados e Provèrbios smb: Massidda Terminologia iscientìfica crn Ètimu ltn. maxilla Tradutziones Frantzesu mâchoire, joue Ingresu jaw, cheek Ispagnolu mandíbula, mejilla Italianu mascèlla, ganàscia, gòta Tedescu Kiefer, Wange, Backe.

mànta , nf: ammanta, màntua Definitzione ammontu prus che àteru lébiu, de pònnere a pígiu de pitzu in su letu, in pitzu de s'àteru ammontu; su pilu (e colore) de un'animale Sinònimos e contràrios coce / bentina, intinnu Frases sa manta chi zuchio a cuzicura dae su letu mi ndhe ant istratzadu ◊ at pigau sa manta de su letu e dh’at ghetada in palas de su béciu ◊ su pipiu in su letu s’acugúciat asuta de is mantas po iscadhiai su perígulu Sambenados e Provèrbios smb: Manta Terminologia iscientìfica ts Ètimu ctl., spn. manta Tradutziones Frantzesu couvre-lit Ingresu bedcover Ispagnolu colcha, capa Italianu coprilètto Tedescu Tagesdecke.

mantabàfu , nm: mantalafu, mantalassu, mantellafu, matalafu, matalatzu, matelafu, mentelafu Definitzione modhita, una genia de sacone (o camisa) prenu a pígiu grussu parívile de cosa modhe (lana, crinu, àteru) po letu, largu e longu su matessi tanti de su letu, cun puntos de tretu in tretu a manera de agguantare su prenimentu istérriu chentza si ammuntonare o fàere a fossu / m. de sacu = sacone; m. corciau = cun sos puntos postos de parte a parte pro muntènnere sa lana istérrida frimma e parívile Sinònimos e contràrios bainta, ballita, istrabunta, sabanita, tramata 1 Frases teniat su matalafu de sacu prenu a mamma de sèssiri ◊ soi dépia andai a dommu de Luigina po dhi fai su mantalafu Ètimu ctl. matalaf, matalàs Tradutziones Frantzesu matelas Ingresu mattress Ispagnolu colchón Italianu materasso Tedescu Matratze.

mantadínu , agt: montadinu Definitzione nau de animales de bentina niedha o iscuriosa meda, chi portant in s'ischina una mància longa de diferente colore (es. biancu, chisinatu) Sinònimos e contràrios montadu Frases sa craba mia est una múdula bella mantadina ◊ mi apo comporau unu zubitu montadinu Ètimu srd.

mantalàfu, mantalàssu mantabàfu

mantalàtzu , nm Definitzione ammontu grussu, de letu Sinònimos e contràrios coce.

mantàma , nm Definitzione un'èssere pentzau coment'e cosa chi faet a tímere Sinònimos e contràrios fantàsima, malmuntone, mantuma, pantama, pantuma, pupurru.

mantamèsa , nf Sinònimos e contràrios tiàgia Ètimu srd.

mantaràgius , nm pl Definitzione genia de barracu, aprigu inue si ponet sa tunnina apenas piscada, piscandhodha Ètimu itl.s marfarággiu.

mantàu , agt Definitzione nau de boe, chi portat sa bentre de colore biancu Ètimu srd.

mantèca , nf: mantega, monteca, munteca Definitzione su pígiu chi ponet a su late, prus che àteru sa parte prus grassa; a logos, genia de cosa bianca chi bogant is ogos malesanos Sinònimos e contràrios botirru, ozugasu, teizone / tzidhica Frases za fint cosa de bíere cussos durches chin sa pasta violada chin munteca!…◊ a sa zente débbile li dant sa munteca pro la sanare Sambenados e Provèrbios smb: Mantecca, Mantega Terminologia iscientìfica mng Tradutziones Frantzesu crème Ingresu cream Ispagnolu nata Italianu panna Tedescu Haut, Rahm.

mantecàda , nf Definitzione pígiu de manteca chi si ponet a unos cantu druches.

mantèdha , nf Definitzione min. de manta, ammontu piticu po pipiu, a betare in pitzu de su brasciolu Frases sonnat mantedhas de pipiu po su bartzolu e tiallas pintadas po s'incúngia Terminologia iscientìfica ts Tradutziones Frantzesu couverture Ingresu small cover Ispagnolu manta Italianu copertina Tedescu Babydecke.