A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z

manorbería , nf Definizione manorbas, totu is manorbas, su fàere de manorba Sinonimi e contrari manialaza, manialia.

manósu , agt Definizione prus che àteru nau de ccn., chi est a sa manu, chi si lassat dominare in su sensu chi adduit, chi lassat cúrrere; si narat fintzes in su sensu de àbbile, capassu, de manos bonas faendho faina / m. a… = chi adduit, chi est dispostu o sugetu a calecuna cosa; m. a… (parte de sa carena) = chi sufrit a…, sugetu meda a sufrire de… Sinonimi e contrari maníbbili, masedu 2. dèu seu manosu a crei totu su chi mi nant (G.Pili) 3. su pipiu est manosu a s'arresfriu ◊ custu est manosu a arrúiri Etimo srd. Traduzioni Francese affable, enclin Inglese incline, reasonable Spagnolo comprensivo, tolerante Italiano trattàbile, proclive, incline Tedesco umgänglich, konziliant.

manotàda , nf Definizione cropu giau cun sa manu Sinonimi e contrari cabbessu, irbatulada, mantuada Etimo ctl. manotada.

manòtze , nm Definizione manu manna, debberone Frasi a s'ómine tzigante lu sont ghiranne presu, cun sos manotzes vene ligatos Etimo srd.

manòvra , nf: manuvra Definizione movimentu, movimentos chi si faent mescamente po mòvere calecuna cosa grae meda, manna, o fintzes de una faina longa e difícile Sinonimi e contrari manígiu Frasi sos trenos faghent manovra in sas istatziones pro leare e atacare sos vogones apare Etimo itl.

manovradòre , nm Definizione chie faet manovra.

manovrài, manovràre , vrb: manuvrai Definizione fàere manovra.

mansídha , nf: massidha Definizione de is duos ossos chi portant is dentes, pruschetotu sa parte de pitzu (ma si narat de sa barra de asuta puru); sa parte prus in artu de is trempas, sa trempa etotu Sinonimi e contrari massidhale / càvanu, trempa Frasi fit frobbíndhesi sas làcrimas dae sas massidhas, rujas a fortza de las fricare ◊ tenit su fronti ispatziosu, nasu bèni profilau chi parit èssi pintau, is massidhas purpurinas, is làvuras coradhinas (L.Matta) 2. una làcrima caente làssinat in sa massidha… Cognomi e Proverbi smb: Massidda Terminologia scientifica crn Etimo ltn. maxilla Traduzioni Francese mâchoire, joue Inglese jaw, cheek Spagnolo mandíbula, mejilla Italiano mascèlla, ganàscia, gòta Tedesco Kiefer, Wange, Backe.

mànta , nf: ammanta, màntua Definizione ammontu prus che àteru lébiu, de pònnere a pígiu de pitzu in su letu, in pitzu de s'àteru ammontu; su pilu (e colore) de un'animale Sinonimi e contrari coce / bentina, intinnu Frasi sa manta chi zuchio a cuzicura dae su letu mi ndhe ant istratzadu ◊ at pigau sa manta de su letu e dh’at ghetada in palas de su béciu ◊ su pipiu in su letu s’acugúciat asuta de is mantas po iscadhiai su perígulu Cognomi e Proverbi smb: Manta Terminologia scientifica ts Etimo ctl., spn. manta Traduzioni Francese couvre-lit Inglese bedcover Spagnolo colcha, capa Italiano coprilètto Tedesco Tagesdecke.

mantabàfu , nm: mantalafu, mantalassu, mantellafu, matalafu, matalatzu, matelafu, mentelafu Definizione modhita, una genia de sacone (o camisa) prenu a pígiu grussu parívile de cosa modhe (lana, crinu, àteru) po letu, largu e longu su matessi tanti de su letu, cun puntos de tretu in tretu a manera de agguantare su prenimentu istérriu chentza si ammuntonare o fàere a fossu / m. de sacu = sacone; m. corciau = cun sos puntos postos de parte a parte pro muntènnere sa lana istérrida frimma e parívile Sinonimi e contrari bainta, ballita, istrabunta, sabanita, tramata 1 Frasi teniat su matalafu de sacu prenu a mamma de sèssiri ◊ soi dépia andai a dommu de Luigina po dhi fai su mantalafu Etimo ctl. matalaf, matalàs Traduzioni Francese matelas Inglese mattress Spagnolo colchón Italiano materasso Tedesco Matratze.

mantadínu , agt: montadinu Definizione nau de animales de bentina niedha o iscuriosa meda, chi portant in s'ischina una mància longa de diferente colore (es. biancu, chisinatu) Sinonimi e contrari montadu Frasi sa craba mia est una múdula bella mantadina ◊ mi apo comporau unu zubitu montadinu Etimo srd.

mantalàfu, mantalàssu mantabàfu

mantalàtzu , nm Definizione ammontu grussu, de letu Sinonimi e contrari coce.

mantàma , nm Definizione un'èssere pentzau coment'e cosa chi faet a tímere Sinonimi e contrari fantàsima, malmuntone, mantuma, pantama, pantuma, pupurru.

mantamèsa , nf Sinonimi e contrari tiàgia Etimo srd.

mantaràgius , nm pl Definizione genia de barracu, aprigu inue si ponet sa tunnina apenas piscada, piscandhodha Etimo itl.s marfarággiu.

mantàu , agt Definizione nau de boe, chi portat sa bentre de colore biancu Etimo srd.

mantèca , nf: mantega, monteca, munteca Definizione su pígiu chi ponet a su late, prus che àteru sa parte prus grassa; a logos, genia de cosa bianca chi bogant is ogos malesanos Sinonimi e contrari botirru, ozugasu, teizone / tzidhica Frasi za fint cosa de bíere cussos durches chin sa pasta violada chin munteca!…◊ a sa zente débbile li dant sa munteca pro la sanare Cognomi e Proverbi smb: Mantecca, Mantega Terminologia scientifica mng Traduzioni Francese crème Inglese cream Spagnolo nata Italiano panna Tedesco Haut, Rahm.

mantecàda , nf Definizione pígiu de manteca chi si ponet a unos cantu druches.

mantèdha , nf Definizione min. de manta, ammontu piticu po pipiu, a betare in pitzu de su brasciolu Frasi sonnat mantedhas de pipiu po su bartzolu e tiallas pintadas po s'incúngia Terminologia scientifica ts Traduzioni Francese couverture Inglese small cover Spagnolo manta Italiano copertina Tedesco Babydecke.