manorbería , nf Definizione manorbas, totu is manorbas, su fàere de manorba Sinonimi e contrari manialaza, manialia.
manósu , agt Definizione
prus che àteru nau de ccn., chi est a sa manu, chi si lassat dominare in su sensu chi adduit, chi lassat cúrrere; si narat fintzes in su sensu de àbbile, capassu, de manos bonas faendho faina / m. a… = chi adduit, chi est dispostu o sugetu a calecuna cosa; m. a… (parte de sa carena) = chi sufrit a…, sugetu meda a sufrire de…
Sinonimi e contrari
maníbbili,
masedu
2.
dèu seu manosu a crei totu su chi mi nant (G.Pili)
3.
su pipiu est manosu a s'arresfriu ◊ custu est manosu a arrúiri
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
affable,
enclin
Inglese
incline,
reasonable
Spagnolo
comprensivo,
tolerante
Italiano
trattàbile,
proclive,
incline
Tedesco
umgänglich,
konziliant.
manotàda , nf Definizione cropu giau cun sa manu Sinonimi e contrari cabbessu, irbatulada, mantuada Etimo ctl. manotada.
manòtze , nm Definizione manu manna, debberone Frasi a s'ómine tzigante lu sont ghiranne presu, cun sos manotzes vene ligatos Etimo srd.
manòvra , nf: manuvra Definizione movimentu, movimentos chi si faent mescamente po mòvere calecuna cosa grae meda, manna, o fintzes de una faina longa e difícile Sinonimi e contrari manígiu Frasi sos trenos faghent manovra in sas istatziones pro leare e atacare sos vogones apare Etimo itl.
manovradòre , nm Definizione chie faet manovra.
manovrài, manovràre , vrb: manuvrai Definizione fàere manovra.
mansídha , nf: massidha Definizione
de is duos ossos chi portant is dentes, pruschetotu sa parte de pitzu (ma si narat de sa barra de asuta puru); sa parte prus in artu de is trempas, sa trempa etotu
Sinonimi e contrari
massidhale
/
càvanu,
trempa
Frasi
fit frobbíndhesi sas làcrimas dae sas massidhas, rujas a fortza de las fricare ◊ tenit su fronti ispatziosu, nasu bèni profilau chi parit èssi pintau, is massidhas purpurinas, is làvuras coradhinas (L.Matta)
2.
una làcrima caente làssinat in sa massidha…
Cognomi e Proverbi
smb:
Massidda
Terminologia scientifica
crn
Etimo
ltn.
maxilla
Traduzioni
Francese
mâchoire,
joue
Inglese
jaw,
cheek
Spagnolo
mandíbula,
mejilla
Italiano
mascèlla,
ganàscia,
gòta
Tedesco
Kiefer,
Wange,
Backe.
mànta , nf: ammanta,
màntua Definizione
ammontu prus che àteru lébiu, de pònnere a pígiu de pitzu in su letu, in pitzu de s'àteru ammontu; su pilu (e colore) de un'animale
Sinonimi e contrari
coce
/
bentina,
intinnu
Frasi
sa manta chi zuchio a cuzicura dae su letu mi ndhe ant istratzadu ◊ at pigau sa manta de su letu e dh’at ghetada in palas de su béciu ◊ su pipiu in su letu s’acugúciat asuta de is mantas po iscadhiai su perígulu
Cognomi e Proverbi
smb:
Manta
Terminologia scientifica
ts
Etimo
ctl., spn.
manta
Traduzioni
Francese
couvre-lit
Inglese
bedcover
Spagnolo
colcha,
capa
Italiano
coprilètto
Tedesco
Tagesdecke.
mantabàfu , nm: mantalafu,
mantalassu,
mantellafu,
matalafu,
matalatzu,
matelafu,
mentelafu Definizione
modhita, una genia de sacone (o camisa) prenu a pígiu grussu parívile de cosa modhe (lana, crinu, àteru) po letu, largu e longu su matessi tanti de su letu, cun puntos de tretu in tretu a manera de agguantare su prenimentu istérriu chentza si ammuntonare o fàere a fossu / m. de sacu = sacone; m. corciau = cun sos puntos postos de parte a parte pro muntènnere sa lana istérrida frimma e parívile
Sinonimi e contrari
bainta,
ballita,
istrabunta,
sabanita,
tramata 1
Frasi
teniat su matalafu de sacu prenu a mamma de sèssiri ◊ soi dépia andai a dommu de Luigina po dhi fai su mantalafu
Etimo
ctl.
matalaf, matalàs
Traduzioni
Francese
matelas
Inglese
mattress
Spagnolo
colchón
Italiano
materasso
Tedesco
Matratze.
mantadínu , agt: montadinu Definizione nau de animales de bentina niedha o iscuriosa meda, chi portant in s'ischina una mància longa de diferente colore (es. biancu, chisinatu) Sinonimi e contrari montadu Frasi sa craba mia est una múdula bella mantadina ◊ mi apo comporau unu zubitu montadinu Etimo srd.
mantalàfu, mantalàssu mantabàfu
mantalàtzu , nm Definizione ammontu grussu, de letu Sinonimi e contrari coce.
mantàma , nm Definizione un'èssere pentzau coment'e cosa chi faet a tímere Sinonimi e contrari fantàsima, malmuntone, mantuma, pantama, pantuma, pupurru.
mantamèsa , nf Sinonimi e contrari tiàgia Etimo srd.
mantaràgius , nm pl Definizione genia de barracu, aprigu inue si ponet sa tunnina apenas piscada, piscandhodha Etimo itl.s marfarággiu.
mantàu , agt Definizione nau de boe, chi portat sa bentre de colore biancu Etimo srd.
mantèca , nf: mantega,
monteca,
munteca Definizione
su pígiu chi ponet a su late, prus che àteru sa parte prus grassa; a logos, genia de cosa bianca chi bogant is ogos malesanos
Sinonimi e contrari
botirru,
ozugasu,
teizone
/
tzidhica
Frasi
za fint cosa de bíere cussos durches chin sa pasta violada chin munteca!…◊ a sa zente débbile li dant sa munteca pro la sanare
Cognomi e Proverbi
smb:
Mantecca, Mantega
Terminologia scientifica
mng
Traduzioni
Francese
crème
Inglese
cream
Spagnolo
nata
Italiano
panna
Tedesco
Haut,
Rahm.
mantecàda , nf Definizione pígiu de manteca chi si ponet a unos cantu druches.
mantèdha , nf Definizione
min. de manta, ammontu piticu po pipiu, a betare in pitzu de su brasciolu
Frasi
sonnat mantedhas de pipiu po su bartzolu e tiallas pintadas po s'incúngia
Terminologia scientifica
ts
Traduzioni
Francese
couverture
Inglese
small cover
Spagnolo
manta
Italiano
copertina
Tedesco
Babydecke.