A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

solighédhu , nm Definitzione min. de sole: pagu, chi caentat pagu coment'e in ierru o in dies malas, ma fintzes, segundhu comente si narat, sole forte, a meda Frases custu solighedhu caente piaghet abberu! ◊ solighedhu su chi at fatu ocannu, sichendhe totu!

soligiànu silugiànu

solinài , vrb Definitzione niare, frocare a fine a fine, fàere frochitedha pitica, solla Sinònimos e contràrios abioligae, frocedhai, ranzolare, sarighedhai, sollocai Ètimu srd.

solínga , nf, nm: solingu Definitzione su chi si narat o chi si faet mescamente a unu pipiu ammostandhodhi amore, delicadesa, pigandhodhu in bonas chentza dh'iscontroriare Sinònimos e contràrios abbréngulu, carigna, fiaca, frandhigu, imbímbinu, losinga*, marieta Frases si is solingus ti fàinti dormiri, in palcu c'est puru callencuna spina! (Urru)

solingài, solingàre , vrb Definitzione pigare a frandhigos Sinònimos e contràrios allosingai* Frases su preitzosu bollit puntu e no solingau ◊ sa lumera amica mi solingat in sos seros (P.Boy)◊ sos batulinos si acúrtziant ca cherent a los solingare Tradutziones Frantzesu caresser Ingresu to caress Ispagnolu acariciar Italianu accarezzare Tedescu streicheln.

solingiànu silugiànu

solíngu solínga

solintàntu soletànte

solionàxu, solionàzu , nm Definitzione genia de linna chi faet a tupighedha, faet cambos e mescamente pigionatzos noos deretos e creschet meda erriu erriu, ma si prantat puru, po bellesa (ca si càrrigat de frore a tempus meda) Sinònimos e contràrios aliandru, lannaxi, leonaghe, neulache*, olionaxu, olivandru Terminologia iscientìfica mt, Nerium oleander.

sòliri sòlere

sólis , avb Definitzione de solis = de passei suu, de ditu suo, a solu, solu solu Sinònimos e contràrios soletante Frases no solis de mi ndh'àere dadu isse, de cosa, ndhe li apo dadu deo!

solísciu , agt Definitzione andae, èssere a sa solíscia = a sa sola.

solitària, solitàriu , nf, nm: sulitaju, sulitàriu Definitzione mérula de turre, genia de pigione chi assimbígiat a su turdu, niedhu, faet su niu fintzes in istampos mannos in is muros de is domos a oros de fora de sa bidha, costumat a istare a sa sola Frases solitàriu, fui: sa bidha no est logu de puzones! Terminologia iscientìfica pzn, monticola solitarius Tradutziones Frantzesu merle bleu Ingresu blue rock thrush Ispagnolu roquero solitario Italianu pàssero solitàrio Tedescu Blaudrossel.

solitàriu , agt Definitzione nau isceti de una genia de greme, assinuncas si narat méngius a solu, a sa sola, solu solu Frases seis sempri ingurtendi, pareis brèmini solitàriu, o intruxus torrendi arrivesa! Ètimu itl. solitario.

sólitu , agt Definitzione cussu de sèmpere, cussu chi si acostumat a pònnere, a fàere, e àteru Ètimu itl. solito.

sóliu , nm Definitzione genia de umbraghe fatu a sa bona cun telos.

soliúru , nm Definitzione is figuras chi si faent in su tessíngiu (animales, frores, e àteru).

solivaghèsa , nf Definitzione su andhare o èssere a solu Sinònimos e contràrios assolia, soledade, solesa Frases aintru m'intendu solu… pagu cosa si pensu a sa solivaghesa tua, candu, ispudau de una parti de su mundu, ti ses agatau istérriu in sa 'linna' aundi Ti ant ammarturiau (E.Collu).

solivrinàre , vrb: assolovrinare, solovrinare, soluvrinare Definitzione fàere o torrare cosa tostada a brodu, a lícuida, a fortza de fogu o, segundhu, fintzes solu cun su caente (es. nie, butiru, chera); fàere a orrugos, guastare, pistare, pònnere a tréulu Sinònimos e contràrios ifàghere, iscagiae, sciolli, sòlbere, solobrare / arrogai, chimentare, fragassare 2. si càpitat un'àtera bia chi faghes cussa ti solóvrino sos ossos! ◊ su rú li at solovrinadu sa cara e iscorrioladu sos bestires Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu dissoudre, se désintégrer Ingresu to dissolve, to disintegrate Ispagnolu disolver, desintegrar Italianu dissòlvere, disintegrarsi Tedescu auflösen, sich zersetzen.

sòlla , nf Definitzione pigighedhu de cosa pitichedhedha e fine, mescamente de pódhine; froca comente calat a orrugos lados cantu s'unga / s. de pódhini = una de is partes prus fines de su pódhine; s. de nue = nuighedha bianca Sinònimos e contràrios atiza, cadassa, crosta, freadu, itzolla, muga, pagiagoda, tizola, tògia* / abighíngiu, arritzu 1, brutura, fioca, grisu 1, rena, renza, tadhàine / ispiàtzulu 2. is paperis che solla si apatant in su pamentu (F.I.Congiu) Sambenados e Provèrbios smb: Solla Tradutziones Frantzesu grain, fragment, flocon de neige Ingresu speck, snowflake Ispagnolu pizca, copo de nieve Italianu brùscolo, fiòcco di néve Tedescu Körnchen, Schneeflocke.