trogàda , nf Definitzione su trogai; in cobertantza, genia de ingannu Sinònimos e contràrios trogadura / troga 2. ndi arribbat Giuda e dhis nat ca nci pentzat issu a tessi sa trogada ◊ chi dhis acucat de mi fai cancuna trogada mi arrovinant! 3. fiat befianu, sèmpiri intzullendi a trogadas is cumpàngius Ètimu srd.
trogadúra , nf Definitzione su trogare Sinònimos e contràrios prendhidura, trogada, trogamentu Ètimu srd.
trogài , vrb: atrogai,
trogare Definitzione
acapiare, mescamente imbodhigare una cosa a tantas bortas a inghíriu de un'àtera, fintzes in dossu, a un'arremu o àteru; in cobertantza, nàrrere o cuncordare trogas, imbodhigos, trampas / su pannixedhu o muncadori de trogai = mucadore de conca de acapiare in gatzile, a parte de apalas
Sinònimos e contràrios
prèndhere,
imboligare,
imbusciae
/
pinnicai
/
acordiolai,
atrotixai,
folfigiare,
fortzicare,
imbogiare,
trobillai
/
ingannai,
trampai
| ctr.
irboligare,
isòlbere,
strogai
Frases
dhis pariat chi fiat bèni trogau in d-una madassa mali cumbinada ◊ a su mortu dhi trogant is manus cun s'arrosàriu ◊ ndi est arrutu de cuadhu e, comenti portàt sa funi trogada, su cuadhu dh'at pigau a tragu ◊ tot'is duus si dh'iant trogada a su didu ◊ custu fiuverru est totu trogau
2.
a su mortu dh'iant trogau in d-unu lantzoru ◊ su chi aciapat ingollit po si trogai is peis ◊ seus trogandusí sa conca primu de si dha segai! ◊ po su frius mi apu trogau cuss'arrogu de arrobba in su ciugu ◊ su mengianu ndi carastis coitendi de su letu, no abarrastis trogamí troga!
3.
lah, chi po macu siast, chi mi trogu is gunnedhas gei dha bis sa festa!…◊ pigat una funi bèni trogada e iscudit in tot'is furrungonis
4.
chini est chi dh'at trogada sa morti de cussus? ◊ dhi parit bellu chi a una pòbera tiàula mi dhi troghit una fàula po si papai is caboniscus? (L.Matta)
Ètimu
ltn.
*torc(u)lare
Tradutziones
Frantzesu
enrouler,
rouler,
envelopper,
entortiller
Ingresu
to wrap (up)
Ispagnolu
envolver
Italianu
avvòlgere,
attorcigliare
Tedescu
aufwickeln.
trogàli trogàbi
trogaméntu , nm Definitzione
su trogare
Sinònimos e contràrios
imboligadura,
prendhidura,
trogadura
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
enroulement
Ingresu
wrapping up
Ispagnolu
envolvimiento
Italianu
avvolgiménto
Tedescu
Aufwickeln.
trogàre trogài
trogàu , pps, agt Definitzione de trogare; si narat fintzes po imbusticau, betau apare de no si cumprèndhere Sinònimos e contràrios trepojau 2. fadiat sa firma sua totu trogada, a coas e a corrus (F.Carlini).
troghéri , agt, nm Definitzione chi o chie faet trogas, narat fàulas a ingannia Sinònimos e contràrios imbodhiosu, inganneri, tramposu Frases funt diventaus malignus, birbantis ispaciaus, minciriosus, trogheris isfacius ◊ is trogheras, apenas Grallinu si fuat dromiu, iant cumentzau a bogai petza, casu, pani e binu Ètimu srd.
troghílla trochílla
troghillài trochigiàre
troghíllu trochílla
troghizàre trochigiàre
trogiài, trogiàre , vrb Definitzione bestire cun pagu crabbu (ma trogiare = mudare, cambiare bestimentu) Sinònimos e contràrios atrugiotai Frases pobidha tua s'est trogiada e annada est a giru.
tròglia , nf Definitzione pònneresi in t. = su si giare a fàere, cricare de fàere ccn. cosa Sinònimos e contràrios afaíngiu, afatériu, faina, impreu 2. bisonzat de tucare luego e si ponet in tròglia pro agatare duos postos in sa nae ◊ su dutore si est postu in tròglia de mi curare.
trógliu , nm: drógliu,
trólliu,
trúlliu Definitzione
fossu o paule de abba comente si ndhe faet acanta a is funtanas e in is errios; logu po samunare, o samunadórgiu fatu apostadamente in bidha: una bartza manna de càbere in medas samunandho; sa bartza a ue calat s'abbagrasta in is molinos de s'ógiu; genia de fràigu a muràllia manna po arregòllere s'abba in is errios fintzes po fàere currente; fintzes sa currente de s'abba, s'abba currendho
Sinònimos e contràrios
fògia 1,
pógiu
/
cdh. tisina
/
samunadorzu
/
diga,
lagu
Frases
su riu at fatu unu trógliu tra crastos e rocas ◊ como eco s'abba cun trógliu bundhante! ◊ sa mola si moiat suta de su trógliu de s'abba ◊ sas féminas bi amus de tapulare sas bestes e de cúrrere a sos tróllios a las labare ◊ in custa bidha tróllios no bi ndh'at e benimus a su ribu ◊ bido istrampos e trúllios de ispuma
2.
in su ribu sunt fachendhe unu trólliu prus artu de unu palatu pro cullire s'abba chi falat dae sos montes
3.
li falaiant dai ojos sas làgrimas a trógliu ◊ su trógliu russu de su riu ruet in sa pischina cun rembumbu
Tradutziones
Frantzesu
mare,
lavoir
Ingresu
trough,
pool
Ispagnolu
poza,
charca,
artesa
Italianu
tròscia,
pózza,
truògolo
Tedescu
Pfütze,
Trog.
trogòdhe , nm Sinònimos e contràrios cadrúmbulu, travodha, trodha Terminologia iscientìfica rba.
trogògna , nf Sinònimos e contràrios socronza*.
trogógnu , nm Sinònimos e contràrios socronzu*.
trogolài , vrb: trogollai Definitzione fàere a trogolu, a lómboru coment'e cosa intrada apare tundhatza chi orrúmbulat Sinònimos e contràrios allorumare, atrobodhare, trabojare, trobillai, trogai / arrumbulai, troulare Frases su sirboni depit èssi feriu, ismàsciat, si trògolat, torrat a impunnai currendi 2. domandai libbertadi e giustítzia, pretendei paridadi e afradiamentu ma no si fatzeis trogollai de sa burrumballa indorada! (F.Cocco)
trogolàssu, trogolàtzu , agt, nm Sinònimos e contràrios ildeoltu, isambesciadu, istrambocu, managu Frases cussu est prontu a badhai, ma unu paghedhu arriscau poita ca in su ballu est trogolatzu meda!