isprèndhere , vrb Definition
pigare e trantzire o iscapiare s'acàpiu / pps. ispresu
Synonyms e antonyms
isòlbere
| ctr.
acapiae,
prèndhere
Sentences
su cadhu si est ispresu e s'est fuidu ◊ como su chi ant presu no faet a dh’isprèndhere ◊ isprendho sos canes pro ti mossigare!
Etymon
srd.
Translations
French
délier
English
to untie
Spanish
desatar
Italian
slegare,
slacciare
German
losbinden,
aufschnüren.
ispresciàre , vrb: isprexare,
spretziai Definition
pigare a disprétziu, nàrrere o pònnere male de ccn.
Synonyms e antonyms
disprejare,
ilbantare,
ilzenzare,
innorare,
menispresiare
Sentences
at ispresciadu su frade ◊ ispero chi abbarrent de isprexare sa chi istimo ◊ chie si siat chi isprésciet sos cumandhos tuos at a èssere picadu e mortu!
Translations
French
mépriser
English
to disdain
Spanish
despreciar
Italian
disprezzare
German
verachten.
isprobigài , vrb: sprobigai Definition
arrennèscere a cumprèndhere, a bíere, a fàere calecuna cosa de dificurtosu; fàere impresse
Synonyms e antonyms
cumprèndhere,
sebeltare,
spirigai
Sentences
ita nd'eis isprobigau de cuss'ómini?
Translations
French
déchiffrer
English
to decipher
Spanish
descifrar
Italian
decifrare
German
entziffern.
isprodàre , vrb Definition
illimpiare, allichidire, torrare apostu sa mesa, su logu, arretirare sa cosa
Synonyms e antonyms
ispariciai
| ctr.
apariciai
Sentences
li apo nadu de isprodare sa tàula: annotamala mi at lassadu totu s'isterzu in bàmbinu (G.Ruju)◊ passadu su buldellu, at isprodadu su logu
Translations
French
desservir
English
to clear
Spanish
quitarlevantar la mesa
Italian
sparecchiare
German
abräumen.
ispronài, ispronàre , vrb: spronai Definition
púnghere o cracare a isprones
Synonyms e antonyms
aspronare,
ispronizare
Sentences
andhaiat ispronendhe su cadhu a su portante
Etymon
itl.
Translations
French
éperonner
English
to spur
Spanish
espolear
Italian
spronare
German
anspornen.
isprosàre , vrb Definition
pigare, cumbínchere s'àteru cun calecuna cosa chi dhi praghet
Synonyms e antonyms
allosingai,
improsae,
insabonai
Etymon
srd.
Translations
French
séduire,
circonvenir
English
to lure
Spanish
seducir,
embaucar
Italian
adescare
German
anlocken.
isprubbicàre , vrb Definition
iscandhaligiare, nàrrere una nova o chistione a totugantos, a sa gente peri su logu
Synonyms e antonyms
isbandhizare,
iscandhulizire,
piredhare,
tamburinai,
trumbitai
| ctr.
cuare
Sentences
sa birgonza chi aiat fatu bi l'at isprubbicada in dainanti de sa zente ◊ ite mi tantat chi su chi as fatu tue ti l'isprúbbico!
Translations
French
crier aux quatre vents
English
to trumpet
Spanish
publicar,
pregonar,
airear
Italian
strombazzare
German
ausposaunen.
isprumàre , vrb: sprumai Definition
piscare s'ispruma de su brodu o àteru budhindho; istidhigare s'ispruma, fintzes fàere ispruma, a ispruma
Synonyms e antonyms
agrumai,
igrumari,
ischedhare 2,
isciumiare
2.
custa bellesa de figuras fint isprumadas chin su sutzu de sa beda pro lis dare su colore birde
Etymon
ltn.
spumare
Translations
French
écumer
English
to skim
Spanish
espumar
Italian
schiumare
German
abschäumen.
isprupàre , vrb: ispulpai,
ispulpare,
ispurpai,
ispurpare,
sprupai Definition
segare, istacare sa prupa de is ossos
Synonyms e antonyms
idossinare,
ispulpuzare
Sentences
so ispurpendhe custos ossos ◊ s'intruxu iat isprupau unu crabitedhu ◊ is nais de is matas candu passat fogu parint bratzus isprupaus ◊ sa conca de su procu po dha fàere in casseta si coghet e s'isprupat
Etymon
srd.
Translations
French
dépulper
English
to take the flesh off
Spanish
descarnar
Italian
spolpare
German
entfleischen.
ispucíre , vrb: isputzire Definition
pigare a disprétziu, coment'e cosa lègia, mala, de fuliare, coment'e candho de una cosa si narat Puci! grisandhodha e, po cussu, pònnere o lassare a una parte, arrefudare
Synonyms e antonyms
abborrèschere,
ilbantare,
ilzenzare,
irdinzare,
ispresciare,
isputzare,
isvenzare,
menispresiare,
putzinai
/
aorare,
assolae
| ctr.
piàchere,
stimai
Sentences
fit gai fea chi finas unu buvone l'aiat ispucida ◊ sa zente sardignola isputzit su faedhu de sos ajajos e leat bona iscola de lorodhos anzenos e ammajos (P.Casu)◊ su frutu de sa cariasa no l'isputzit neunu ◊ ispucit sa cosa chena mancu l'assazare
Etymon
srd.
Translations
French
éprouver du dégoût,
vilipender,
abominer
English
to loathe,
to vilify
Spanish
aborrecer,
despreciar
Italian
schifare,
vilipèndere,
abominare
German
verachten,
verabscheuen.
ispudhonàre , vrb Definition
betare o segare is cambos noos, is pigionatzos de una mata
Synonyms e antonyms
brossare,
illeinare,
immodhitare,
ipuzonare,
irgrasazonare,
irbrossare,
ischesciai
Sentences
s'ortulanu est ispudhonendhe in sa bardera ◊ su binzateri pudat e ispudhonat in modu chi sa binza batat frutu bonu e meda
Translations
French
ébourgeonner
English
to pinch out
Spanish
desvastigar,
deschuponar
Italian
spollonare
German
von Schößlingen befreien.
ispulicàre , vrb: ispuligare,
spuligai Definition
illimpiare, pruschetotu in su sensu de ndhe segare su corgiolu; illimpiare de su púlighe puru; su si arrangiare, iscabbúllere in ccn. cosa
Synonyms e antonyms
innetiare,
ispigiolare,
spilloncai
/
pulicare
/
illitire
Sentences
ti apo connotu, fis un'ozastredhu ténneru e bellu e bene ispulicadu (L.Marteddu)◊ est ispulighendhe s'arantzu a resorza ◊ est in su bisonzu ma mandrone, cheret sa cosa a mossu ispuligadu!
3.
sos parentes… s'ispúlighent sas dentes: chirchent e tzapent peri sos cuzolos! ◊ as intesu ite ti at nadu: como ispuligadila!
Etymon
ltn.
ex + *policare
Translations
French
peler
English
to peel,
to skin
Spanish
pelar
Italian
pelare
German
schälen.
ispúndiri 1 , vrb: spòndiri Definition
acostire tropu, essire tropu de un'oru artu, de un'atza
Synonyms e antonyms
ispiòndiri
Sentences
issu si est ispúndiu tropu de aundi fut impostau, at postu mali su pei e nc'est arrumbulau
Translations
French
se pencher
English
to lean out
Spanish
asomarse
Italian
spòrgersi
German
sich vorbeugen.
ispuntài , vrb: ispuntare,
spuntai Definition
segare is puntas, segare o guastare sa punta, tocare su binu nou; bogare cosa posta a punghidura; cumenciare a bogare, a essire sa punta; rfl. nau de is binos, essire aghedos, guastos
Synonyms e antonyms
ispitare,
scomai
/
essire
/
achedare 1
| ctr.
acuciai
Sentences
in binza semus ispuntendhe sa bide ◊ a faedhare male ses avesu: sa limma ti la deves ispuntare! (V.Congias)
3.
in Sardigna no passat dí chi no ispuntit unu frori de una mata
Etymon
srd.
Translations
French
épointer
English
to blunt,
to cut the tip off,
to come up,
to become sour
Spanish
despuntar,
aparecer,
agriarse
Italian
spuntare
German
die Spitze abbrechen.
ispuntogliàre , vrb: ispuntorzare,
ispuntzorjare Definition
púnghere a istrúmbulu (puntógliu), fàere coment'e punghendho ispinghendho a cara a denanti a calecunu; nàrrere sa cosa, arregodare calecuna cosa a chie pagu dhue pentzat
Synonyms e antonyms
apuntolzare,
ifurconare,
inchisai,
impunciai,
impuntzonare,
infruncuai,
inghitzidare,
intzutzulai,
istrumbulai,
istuzare,
púnghere,
puntorjare,
strumbuai
Sentences
massajos aturdios, che carros iscussertos irdeghiant, ispuntorzaos a gana! ◊ su massaju ispuntorzat su zú sotandhe s'incarcu de s'aradu
2.
si no est ispuntorzadu, cussu, no ndhe faghet de nudha! ◊ est ispuntoglianne chin duos pódhiches sa tastiera de sa computera
Etymon
srd.
Translations
French
aiguillonner,
inciter
English
to goad
Spanish
aguijonear
Italian
pungolare,
incitare
German
anstacheln,
anregen.
ispuntzàre , vrb Definition
bogare, tirare is púncias
Synonyms e antonyms
ilgiaitare,
stacitai
Translations
French
déclouer
English
to unnail
Spanish
desclavar
Italian
schiodare
German
aufnageln.
ispuntzonàre , vrb: spuncionai Definition
agiummai comente e púnghere a puncione, nàrrere o fàere cosa po portare a unu a fàere ccn. cosa, fintzes ofendhendhodhu; fàere in puncione, cumenciare a istacare calecuna filera de granu de su moriscu
Synonyms e antonyms
impunciai,
impuntzonare,
insissiligai,
intzidiare,
ispuntogliare,
ispuntziare,
ispuntzigonare,
punciurrare,
puntorjare,
tzuntzullare
Sentences
sas pudhas prus las ispuntzonabamus e prus s’istichiant e abarrabant firmas
2.
isprunindhe su trigumoriscu faghiant tres muntones: unu de trigumoriscu ínnidu de isprunire, unu de corros ispuntzonados e s'àteru de corros isprunidos
Etymon
srd.
Translations
French
taquiner,
encourager
English
to spur,
to sting,
to prod,
to tease
Spanish
picar
Italian
punzecchiare,
spronare
German
sticheln,
anspornen.
isputzàre , vrb: isputziare Definition
pigare a disprétziu, coment'e cosa lègia, mala, de fuliare, coment'e candho de una cosa si narat Puci! grisandhodha: dhu narant fintzes in su sensu de istesiare (coment'e candho si fúliat ccn. cosa chi si grisat)
Synonyms e antonyms
ilbantare,
ilzenzare,
ispresciare,
ispucire,
isvenzare,
menispresiare
Sentences
macari isputzatu dae totu, in su tzilleri si sediat "a tavolino" e si ordinaiat carchi ispetzialinu
2.
ispútzia dae inoche, ca m'imbrutas!
Etymon
srd.
Translations
French
éprouver du dégoût,
dédaigner
English
to scorn
Spanish
despreciar
Italian
spregiare,
schifare
German
verachten.
issardàre , vrb Definition
istacare cosas sardadas
Translations
French
dessouder
English
to unsolder
Spanish
desoldar
Italian
dissaldare
German
loslöten.
issentíre , vrb Definition
pèrdere su sentidu, nau fintzes in su sensu de provare unu dolore, unu dispraxere, un'ifadu mannu malu a padire o pistighíngiu, ispédhiu, disígiu forte
Synonyms e antonyms
ammachiae,
arrabbidare,
arrabiai,
dischissiare,
delliriare,
fadhotai,
irbariare,
ischisciai 1
Sentences
est issentindhe a dolore de dentes ◊ so issentindhe de custu manighinzu ◊ a sos duos annos dae su protzessu si est issentidu e nche l'ant tzacadu a manicómiu ◊ cudhos zogos bellos a bèndhere mi faghiant issentire ◊ sos candhidados sunt totu issentindhe in chirca de votos!◊ sos batos sunt issentindhe, a màulos, ca ant leadu fragu de peta!
Etymon
srd.
Translations
French
délirer
English
to rave
Spanish
delirar
Italian
delirare
German
irre sein.