aggarradúra , nf Definizione
su aggarrare; nau in cobertantza, su èssere de manu istrinta, arrestigos
Sinonimi e contrari
aggantzadura,
aggarramentu,
aggrancidúdine,
asurímini,
atzicaria,
limiore,
susuncúmini
| ctr.
bonucoro
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
avarice,
pingrerie
Inglese
meaness
Spagnolo
tacañería
Italiano
tirchierìa
Tedesco
Knauserigkeit.
aggarrài , vrb: aggarrare,
aggherrai,
aggherrare Definizione
pigare cun fortza, cun manu firma, poderare
Sinonimi e contrari
abbrancai,
acafai,
acherrai,
aciapai,
afarcai,
afarrancae,
aferrai,
aggafai,
agganciai,
aggranfare,
agguantai,
carrabbusai
| ctr.
lassare,
iscapae
Frasi
dh'iat aggherrau a su tzugu e fiat allupendidhu ◊ iant aggherrau su serbidori e dh'iant arropau ◊ l'at aggarrau che frochedhu, furriau a s'imbesse e li at dau una bella abbinatada ◊ mi at aggarrau e iscutu a gropas de su cabadhu coment'e unu sacu
Etimo
ctl., spn.
Traduzioni
Francese
saisir
Inglese
to grip
Spagnolo
agarrar
Italiano
afferrare
Tedesco
packen.
aggarraméntu , nm Definizione su èssere susuncus, arrestigos / faedhare chin a. = chentza fai su contu de s'àteru Sinonimi e contrari aggantzadura, aggarradura, susuncúmini Etimo srd.
aggarràre aggarrài
aggarràu , pps, agt Definizione de aggarrare; in cobertantza, chi est susuncu, de manu afissa, arrestigu Sinonimi e contrari aggantzadu, limidu, susuncu 2. fit trabballante, netu de bíssios, ma aggarrau chi no si tatabat mancu de abba ◊ aggarrau comente est no depet àere fatu mai una limúsina!
aggàrru , nm Sinonimi e contrari aggarradorju Etimo srd.
aggasajàre acasagiài
aggastàre acastài
aggatàda , nf Definizione
su aggatare, su istrecare
Sinonimi e contrari
afissa,
strecada
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
écrasement
Inglese
squeeze,
kind of flat bread
Spagnolo
aplastamiento
Italiano
schiacciata
Tedesco
Quetschen.
aggatàdu , pps, agt Definizione
de aggatare; incracau, fintzes apicigau istrintu a calecuna cosa
Sinonimi e contrari
catadu,
ciatu,
strecau,
tzumburau
2.
su pitzinnu fit arrumbau frimu in d-unu contone iscurosu, aggatau tra paza e fenu
Traduzioni
Francese
écrasé
Inglese
squashed
Spagnolo
aplastado
Italiano
schiacciato
Tedesco
zerquetscht.
aggatadúra , nf Definizione
su aggatare, su istrecare
Sinonimi e contrari
acatadura 1,
strecadura,
strecamentu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
écrasement
Inglese
squashing
Spagnolo
aplastamiento
Italiano
schiacciaménto
Tedesco
Quetschen.
aggatàre , vrb Definizione
fàere a una cata, istrecare, coment'e candho a una cosa (es. istrégiu de làuna) si ponet unu pesu tropu mannu apitzu o si acropat cun cosa grae (es. martedhu): dhu narant po cosas chi no s'istrecant coment'e cosa modhe (comente funt is frutos) ma chi agiúmburant (pagu o meda)
Sinonimi e contrari
abbugnai,
abbullonare,
acatare 2,
agiumbare,
ammacigai,
atzumbarare,
atzumbonare,
catulare,
cerfai,
ischerfare,
ischertzare,
ischitzare,
strecae
Frasi
sa màchina at aggatadu unu botighedhu chi che at dadu a suta
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
écraser
Inglese
to squash
Spagnolo
aplastar
Italiano
schiacciare
Tedesco
quetschen.
aggatarràu acatarràdu
aggavignàre, aggavinàre , vrb Definizione pigare cun fortza, a fortza, faendho male a s'àteru Sinonimi e contrari aggarrare Etimo itl. aggavignare.
agghefàre aggafàre
agghegiàre , vrb: agghejare,
aggherjare,
agghexare Definizione
giare aggheju, fàere prus biu unu dolore, unu male, tocare una liaga, una ferida, un’arremu malàidu (de malesaura, po pagu atentzione o apostadamente po giare prus dispraxere) a manera de provare dolore torra, giare prus dispraxere, fintzes fàere inchietare; atzitzare is canes, pònnere is canes a cracare a ccn. o un’animale
Sinonimi e contrari
abbruncai
/
aciopai,
ateneae,
atorigare,
auntzare,
incidai,
inciulai,
insissiligai,
ubetzare
/
atunchiare,
ingrazare,
intriscare,
mincidiare,
suberiare,
trubare
Frasi
bi at calchi cosa de a mie chi no as apretziadu candho ndh’as tentu s’ocasione! – la fit agghegiandhe issu (M.Danese)◊ "Porcrabu, ómine preistóricu cun su cherbedhu apedradu!" – l’at agghegiadu issa ◊ pro l'agghejare fit sempre in preguntas ◊ ponet in urtu s'amore e lu trasformat in ódiu agghejèndhelu in dogni malumore ◊ fogos, traschias e sicagnas ti agghejant sas piaes ◊ ti agghejat chentu e unu male ◊ sos capos de sos Giudeos a Cristos incravadu lu fint agghejendhe giamèndhelu "re"
Traduzioni
Francese
exacerber
Inglese
to make worse
Spagnolo
exacerbar
Italiano
esacerbare
Tedesco
erbittern,
quälen
agghegiósu , agt Definizione
nau de cosa e de gente, chi giaet agghégiu, chi fastídiat
Sinonimi e contrari
atzegatzioneri,
ifadosu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
agaçant,
irritant
Inglese
irritating
Spagnolo
irritante
Italiano
irritante
Tedesco
aufreizend.
agghégiu , nm: aggheju,
agghexu Definizione
su tocare o atumbare un’arremu malàidu, chi dolet; su chi si faet o si narat, fintzes a marrania, a incídiu, giaendho ifadu e faendho arrennegare s'àteru, aciunghendho male a su male, dolore o dispraxere a is dispraxeres, a is ofesas: a logos, fintzes cosa chi si tenet a istrobbu, istrepos, bascaràmene; fintzes cosa chi si faet o chi si narat po audire, animare a unu
Sinonimi e contrari
abbruncadura,
abbrúnchidu,
abbruncu,
atumbada,
irbrúnchiu
/
alliu,
incídiu,
inzenza,
inzerra,
tzítziu
| ctr.
abblandhu,
aconnortu
Frasi
ohi, male, ite agghégiu a su bratzu malàidu!…◊ sos agghejos de sa vida sunt medas ◊ si fit mesu penetidu de sas peràulas malas chi pro cuss'aggheju li fint fuidas dae buca ◊ su tilipirche a totu dat aggheju, ue passat est peus de su raju! ◊ su púlighe est minudedhu ma za ndhe daet de aggheju!
2.
sos cumpanzos si divertiant a li dare aggheju ◊ si li das aggheju, cussu s'imberrisconat!◊ su maridu fit cotu che candho mai l'aiat bidu: tra agghexu e velenu li cheriant sas candhelas solu pro totu su chi li fit betendhe apare!
3.
si li daes aggheju, a isse no li paret beru: si ndhe cuntentat meda!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
provocation,
exacerbation
Inglese
exacerbation,
provocation
Spagnolo
provocación,
exacerbación
Italiano
provocazióne,
esacerbazióne
Tedesco
Herausforderung,
Verschärfung.
agghejàdu , pps, agt Definizione de agghejare Sinonimi e contrari issuperiau.
agghejàre agghegiàre