allezerigàre , vrb: allizerigare Definizione
fàere prus lezeru, prus lébiu, miminare su pesu, bogare cosa chi faet pesu
Sinonimi e contrari
allezerire,
alligerai,
disaggraviare,
illezerigare
| ctr.
ingrairi
Frasi
chirca continu de allezerigare sos mermos intumbidos de dolore! ◊ Segnore, allizériga cussas amarguras!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
alléger,
soulager
Inglese
to lighten,
to lift up again
Spagnolo
aligerar,
aliviar
Italiano
alleggerire,
risollevare
Tedesco
erleichtern.
allezeríre , vrb Definizione bogare cosa chi faet pesu, fàere prus lébiu Sinonimi e contrari allezerigare, alligerai, illezerigare | ctr. ingrairi.
allezitimàre , vrb: lezitimare Definizione
fàere legítima una cosa, pònnere apostu a manera chi siat cunforma a is leis / nadu de ccn., allezitimare unu fizu = atrogare, cunfirmai chi unu minore dhi est fillu, cun totu is cunseguéntzias chi istabbilit sa lei
Frasi
impissu ammaniaos sos papiros, ant allezitimau s'orfanedha ◊ si naschit su fizu prima de si cozuare dhu allezítimant
Traduzioni
Francese
légitimer
Inglese
to legitimize
Spagnolo
legitimar
Italiano
legittimare
Tedesco
legitimieren.
alliacònca , avb Definizione pigai pesus a a. = postos in conca betados pendhindhe in palas Etimo srd.
alliàda , nf Definizione su alliare, atacu, afracada chi si faet in medas contr'a unu Sinonimi e contrari assachiada, assachinzu Frasi s'alliada chi li ant fatu, sos corbos si l'ant manigadu, cussu fiadu mortu!
alliadòrza aligadòrza
alliàdu , pps, agt Definizione
de alliare; chi est aifatu de ccn. po dhi fàere male o de ccn. cosa po che dha pinnigare
Sinonimi e contrari
picigóngiu
Frasi
si li est alliadu su sonnu ◊ si li est alliada sa debbilesa, a fortza de no manigare
2.
si si li alliant cussos che li furat totu! ◊ sa musca est alliada, no faghet a si la catzare! ◊ si l'aiant coglida, sa fera, lis aiat catzadu su fàmine chi giughent alliadu!
Traduzioni
Francese
gênant
Inglese
troublesome
Spagnolo
molesto
Italiano
molèsto
Tedesco
lästig.
alliagài agliagài
alliài , iscl Sinonimi e contrari labai Frasi alliai bosu custa cosa: custa est fatura!
alliài 1 alleàre
alliallò , avb Definizione pèndhere o andhare de una parte a s'àtera, nau de cosa chi no est bene firma, chi est pagu segura / andai a. = a s'indórtina indórtina, a su moe moe Frasi po comenti seu fariau portu is cambas chi mi faint alliallò!(A.Simbula)◊ cussu est tocau de tassa: bandat alliallò! Etimo srd.
alliàre , vrb Definizione
abbarrare o istare aifatu de unu po ndhe dhi pigare sa cosa, o fintzes po fàere male, istrobbare / a. unu dolore = sucai unu mali, torrare a mòvere e sentire unu dolore abbrandhau
Sinonimi e contrari
alligare,
infestare
Modi di dire
csn:
si li sunt alliados sos canes, sos puzones, s'espe, sa zustíssia, sos furones, su sonnu, su fàmine, sa mandronia
Frasi
mi fato interrogare e su professore si mi alliat che pudhu padovanu! ◊ boghendhe mele mi est alliada s'abe e mi at puntu ◊ mi est alliada sa zente comente at bidu chi zughia cosa bona ◊ cudhu si m'est alliadu e postu mi at cantone ◊ sa cosa frita mi alliat su dolore de dentes ◊ mi est alliadu su refriu ◊ sa zente si li alliat abboghinèndheli s'impróveru
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
assaillir,
attaquer
Inglese
to assail
Spagnolo
acosar,
molestar
Italiano
assalire,
molestare
Tedesco
überfallen,
belästigen.
alliatzuradúra , nf Sinonimi e contrari acapiadura, acapióngiu, acàpiu, allióngiu, ligóngiu, presógliu, presura Etimo srd.
alliàuna , nf: liànua Definizione materiale (metallu) a pígiu fine e fintzes istrégiu po còere cosa in su forru Sinonimi e contrari lama, lamiera, olgiàuna.
allibberadòri , agt, nm Definizione chi o chie líbberat, serbit po illibberare a ccn. o calecuna cosa Frasi is duas si fiant imprassadas e dhis fiat pigau un'arrisu allibberadori (I.Lecca) Etimo srd.
allibberài , vrb: libberai* Definizione
iscapare, lassare líbberu, pònnere in libbertade
Sinonimi e contrari
ifrancare,
illebberare,
iscabbúllere,
libbertai,
scapiai
Traduzioni
Francese
libérer
Inglese
to free
Spagnolo
liberar,
libertar
Italiano
liberare
Tedesco
befreien.
allibberaméntu , nm Sinonimi e contrari libberacione Etimo srd.
allibbertàu , agt Definizione chi est líbberu, chentza impedimentos, in largu, chi istat a cómudu Frasi custa crapita lassat prus allibbertau su pei, sentza de istringimentus fastidiosus.
allibbéru , nm Definizione su allibberai, nau fintzes po agiudu Frasi it'allibberu at a èssi! Etimo srd.