arreschijólu , agt Definizione chi aeschet, chi arreschet in su gúturu ingurtindho, arrasposu Sinonimi e contrari aescosu, aoschijolu, obescosu Frasi s'ispeli est arreschijolu Etimo srd.
arréschiu , pps, agt: arrésciu (ar-ré-sci-u)
arréssiu Definizione
de arrèschere
Sinonimi e contrari
arrancadu,
ingrivillau,
tentu
/
frimmu
Modi di dire
csn:
tènniri su triaxu arrésciu = tènnere sa faina frimma; èssi a carru arrésciu, portai o tenni su carru arrésciu = no pòdere andhare de su corpus
2.
si firmaiant a bodhire lana arréssia in logu de pirastru o de orruo
3.
tenit pressi a si ndi andai ca tenit su triaxu arrésciu…
Traduzioni
Francese
échoué,
arrêté
Inglese
hindered,
still,
steady
Spagnolo
atascado,
parado
Italiano
incagliato,
férmo
Tedesco
aufgelaufen,
stillstehend.
arrèsci arrèschere
arrescidhósu , agt Definizione chi arrancat, arreschet, chi no est lisu Sinonimi e contrari arràspidu, arraspiosu, faratzosu, rafiganzosu | ctr. lísiu, pranu Etimo srd.
arrescidróxu arreschidólzu
arresciliósu , agt Definizione nau de ccn., chi est de malumore, in mota mala Sinonimi e contrari apedhiosu, furighedosu, franedigosu, intenosu.
arresciméntu , nm Definizione su arrèsciri Etimo srd.
arresciòni , nm: arriscioni,
arrintzone,
arritzone,
arritzoni,
arruscioni,
arrutzoni,
erriscioni*,
ritzone Definizione
arritzoni de mata, de terra, de sicu, genia de animaledhu chi si faet sa tana in terra o in buidos de mata, essit solu a denote, portat sa pedhe totu ispinas (foras de sa bentre) e candho dhu tocant si faet a bòcia totu ispinosa a dónnia bandha; genia de animaledhu de mare, tundhu, piticu de sete o oto centímetros, a ispinas longas a dónnia bandha (arritzoni de mari o de tríscia); su primu corgiolu de sa castàngia, totu a ispinas longas; nau in cobertantza, su sutabbídhiu de sa fémina / is partis de un'a. de mari: scroxu, ispina, buca, títulas (oos, solu de s'a. fémina), sidhus (genia de bentosas)
Sinonimi e contrari
eritu*,
ischissone
/
tzinnea,
tzintzinu
Modi di dire
csn:
intrada de leoni e bessida de arritzoni = fatura de chie si paret de chèrrere o de poder fàghere meda e agabbat a birgonza o no faghet nudha; is arritzonis (de mari) iscolant = perdent sos oos, che lis essint irfatos a brou
Frasi
dhoi at lèpuris, conillus e arruscionis ◊ portat is pilus círdinus coment'e un'arruscioni
Terminologia scientifica
anra, erinaceus aeuropeus italicus; anb, arbacia pustulosa, paracentrotus lividus, echinus acutus, e. melo, sphaerechinus granularis; rbr
Traduzioni
Francese
hérisson,
hérisson de mer
Inglese
hedgehog
Spagnolo
erizo
Italiano
rìccio,
rìccio di mare
Tedesco
Igel,
Seeigel.
arrèsciri arrèschere
arrescíu , nm Definizione
cosa chi faet arrèschere, chi mantenet firmu, chi no lassat passare o andhare
Sinonimi e contrari
arreschidolzu,
atzupada,
isdrobbu
Frasi
innòi est sa dificultadi o s'arresciu ◊ coment'e unu bastimentu bogau de s'arresciu, iat sighiu su nai suu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
obstacle
Inglese
obstacle
Spagnolo
traba,
estorbo
Italiano
incàglio,
ostàcolo,
intòppo
Tedesco
Hindernis.
arrésciu arréschiu
arrescotài arrecotàre
arrescotài 1 , vrb Sinonimi e contrari turrare Frasi po nci passai su tempus papant fà arrustia e cíxiri arrescotau.
arrescotàu , pps, nm Definizione de arrescotai; soru friscu cundhiu cun mele, bene ammesturau, e corgiolu de limone tratagasau Sinonimi e contrari acasadu 2. chi boleis arrescotau gei dhoi teneis sa parti Terminologia scientifica drc.
arrescótu arrascótu
arrèse , nf, nm: arresi, erexi, resa 1 Definizione css. animale, prus che àteru de pagu contu o nau unu pagu a disprétziu Sinonimi e contrari animabi, babbautzu, cerpiu / arrasia* / grodhe Frasi ma càstia it'at fatu cuss'arresi! ◊ dhu scint duus, tres, dhu scit dogn'arresi! ◊ abbàida arratza de arrese, cust'àinu! ◊ sa pipia fiat prexada ca teniat un'arresi, su callelledhu chi dh'iant arregalau ◊ Giusepi e Maria cun su pipiu arribbant a Betlemmi a cuadhu de s'arresi 2. càstia ita totu est fendi cuss'arresi: unu pipiu de nudha, epuru!…◊ brutu arresi, si ti pigu t'istrecu! Cognomi e Proverbi smb: Aresi.
arreselài , vrb: reselai* Definizione
su no giare fide, su àere bendha o duda
Sinonimi e contrari
dudai,
suspetai
/
abbabbarrotai,
addojare,
adumbrai,
assumbrai,
umbrai
| ctr.
cunfiai,
fidai
Traduzioni
Francese
se méfier,
hésiter
Inglese
to distrust,
to totter
Spagnolo
recelar
Italiano
diffidare,
tentennare
Tedesco
mißtrauen,
schwanken.
arreselósu , agt: regelosu* Definizione
chi tenet reselu
Sinonimi e contrari
assumbrosu,
discunfiantzosu,
malesosu,
scunfiantzosu,
sudhosu
Frasi
a brinchidedhedhus at a bolai arreselosa sa piga
Traduzioni
Francese
méfiant
Inglese
distrusful
Spagnolo
receloso
Italiano
sospettóso,
diffidènte
Tedesco
mißtraurisch.
arresélu , nm: arresséliu,
arresselu,
reselu* Definizione
su istare a su time time, timendho, su tènnere calecuna duda (fintzes impudu, pentimentu)
Sinonimi e contrari
duda,
suspeta,
suspita,
tròntzonu
/
arraolu,
pistighinzu,
timoria
/
assúmbridu,
discunfiàntzia
2.
in totu sa noti no femu arrennésciu a serrai ogu cun s'arresselu de mi ndi pesai chitzi ◊ ia circau de mi donai sa morti e a pobidhu miu dhu depiat àiri ghetau a terra… Arresséliu? Timoria? Umiliatzioni?
Traduzioni
Francese
hésitation,
méfiance
Inglese
distrust,
hesitation
Spagnolo
recelo
Italiano
tentennaménto,
diffidènza
Tedesco
Schwanken,
Mißtrauen.
arresentàre , vrb: arresetare, resetare Definizione su si firmare, abbarrare trancuillos, asseliaos, firmos, tènnere o fàere arresetu; tènnere firmesa / arresetare su passu = abbacai su passu, andai prus abbellu Sinonimi e contrari assantai, firmai / allentai | ctr. andai, cúrrere Frasi tue no ti arresetas mancu in su reposu ◊ sa pitzinna fit sempre fatendhe, no arresetaiat un'iscuta 2. mi ndhe isto arresetadu in domo pro no brigare cun cussos! Etimo srd.