irvúzu irbúrzu
irzalinàu , agt Sinonimi e contrari iscabiladu, iscabudadu, istramu | ctr. acabadu, cabosu.
irzanchetàu , agt Definizione nau de ccn., chi no portat giacheta, chi est in camisa, in frasseta Etimo srd.
irzànghere irgiànghere
irzàntu irjàntu
irzarriàda , nf Definizione cropu giau cun ccn. cosa Sinonimi e contrari abbruncada, colpu, illinnarjada, irrugada, irruncada, sciarrocada Frasi si no mi l'agabbas ti leo a irzarriadas de fuste! Etimo srd.
irzeniàre , vrb: iszeniare Definizione
cambiare genia, arratza, essire diferente de is àteros de sa matessi cosa (animales, matedu)
Sinonimi e contrari
chilzeniare,
disgeniare,
imburdiri,
iscastare,
ischilziniare,
iseniare
2.
sa càula a fiore tota est incurtida in cagarantu: manc'una foza ndh'at irzeniadu pro pònnere in buca!
Traduzioni
Francese
dégénérer
Inglese
to degenerate
Spagnolo
degenerar
Italiano
tralignare
Tedesco
entarten.
irzeniàtu, irzeniàu , agt Definizione
chi est chentza géniu, chi no si faet istimare po sa manera pagu delicada chi tenet de fàere
Sinonimi e contrari
burrincatzu,
dilzeniau*,
gavàciu,
iltrudhadu,
mabigrabbau,
surrescu
Terminologia scientifica
ntl
Traduzioni
Francese
antipathique
Inglese
unpleasant
Spagnolo
antipático
Italiano
antipàtico
Tedesco
unsympatisch.
irzenzàre ilzenzàre
irzénzu inzénzu
irzerràre ilgerràre
irziràdu ilgiràdu
irzódhiu , nm Definizione genia de tzérriu inchietu de chie cricat agiudu, ma fintzes briga, cosa chi si narat contra a unu Frasi una cosa bos naro: azis s'irzódhiu, ma no allaventades a neunu! ◊ chena fàghere carchi iscosida no podides istare… sos irzódhios za no bos mancant!
irzodhulàdu , agt Definizione nau de unu po su fàere, coment'e chi portet pagu crebedhu Sinonimi e contrari isaliadu, isàpidu, nuscentri Frasi macu irzodhuladu, aite faghes gai: no bides chi andhat male?! ◊ irzodhulados, macos, sa limba issoro frundhint! Etimo srd.
irzorrobbàdu , agt, nm Definizione nau de gente, chi o chie no tenet cosa, chi est in su bisóngiu, bisongiosu Sinonimi e contrari bisonzile, pòberu | ctr. ricu Frasi de su chi produit su locu ndhe depent mandhicare sos irzorrobbados puru (N.Rubanu) Etimo srd.
irzudissiàdu , agt Definizione
chi no portat giudítziu, chi est chentza cabu, chi no cunsiderat e ne faet su giustu, chi no faet sa cosa a dovere
Sinonimi e contrari
| ctr.
acuntzentau,
benatinadu,
giudisciosu
Frasi
macu irzudissiadu, a ti pònnere cun cudh'iscaminada!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
fou
Inglese
mad
Spagnolo
descabezado
Italiano
dissennato
Tedesco
unsinnig.
irzúnghere igiúgnere
irzúnta , nf Definizione su irzúnghere (is boes), su bogare is boes de su carru, iscapiare de su giuale Sinonimi e contrari | ctr. zunghidura Etimo srd.
irzúntu ilgiúntu
is , art, prn Definizione
artículu plurale siat de númenes mascu e siat de númenes fémina: sos, sas, os, as (is cosas, is coros/corus, is domos/domus, is dannos/dannus, is féminas, is ómines/óminis, is pipias, is pipios/pipius); che is àteros artículos, s'impreat fintzes in càmbiu de unu númene e balet totu cudhos, cudhas, cussos, cussas, cun su prn. relativu chi fatante / is de domo = sos de famíllia, sos parentes prus custrintos
Sinonimi e contrari
sas,
sos
Frasi
sentza pònnere versu trudu iscrias a is amigos otavas o currentina! ◊ is óminis funt diferentis de is féminas ◊ chi si morint is cadhos e is boes, is ferros ti dhos betas… a paneri!
2.
is de Tonara narant "fígiu, fògia de nuge no ne bògio"◊ depeus torrai gràtzias a totus is chi ant crétiu in custu ◊ is chi ant inténdiu bengant totus a innòi! ◊ is chi ant acabbau podint andai ◊ is de su bighinau dhi ant intrau cosa a papare
Etimo
ltn.
ipsis
Traduzioni
Francese
les,
ceux,
celles
Inglese
the
Spagnolo
los,
las,
aquellos,
aquellas,
quienes
Italiano
i,
gli,
le,
quélli,
quélle,
colóro
Tedesco
die,
jene,
diejenigen.