macedhài , vrb: ammacedhai,
macedhare,
machedhare,
maghedhare Definizione
bochíere bestiàmene, fàere a petza prus che àteru bestiàmene agatau faendho dannu (e fintzes solu fàere pagare a su mere su dannu chi at fatu su bestiàmene); malatratare, pigare a cropos, nau pruschetotu de bestiàmene
Sinonimi e contrari
machissiare
/
masellare,
matzucare
2.
maghedhadu, za ses che a mie, bestidu de trastes betzos!…
Etimo
ltn.
macellare
Traduzioni
Francese
abattre
Inglese
to butcher
Spagnolo
matar
Italiano
macellare
Tedesco
schlachten,
metzgen.
macedhàju , nm: masellaju,
masellarju,
masellarzu,
masellazu,
matzellaju,
matzidhàgiu Definizione
chie faet e bendhet sa petza
Sinonimi e contrari
bancalaju,
bangadore,
bangàgiu,
caitzeri,
carnanseri
/
cdh. macidhaju,
ttrs. matzedhaju
Terminologia scientifica
prf
Traduzioni
Francese
boucher
Inglese
butcher
Spagnolo
carnicero
Italiano
macellàio
Tedesco
Schlächter,
Fleischer.
macedhàre macedhài
macédhu , nm, agt: machedhu 1,
maghedhu,
masellu Definizione
logu adatu a bochíere bestiàmene de fàere a petza a bèndhere (e fintzes su macellare etotu); butega inue bendhent petza; su maghedhare, bochíere, fàere a petza, a bisera
Sinonimi e contrari
bochidorju,
caitza,
carnatzeria,
mocidórgiu
/
cdh. macedhu,
ttrs. matzedhu
/
degógliu,
destrossa,
istralia
Modi di dire
csn:
musca macedha = animale fatu a pessamentu, zenia de musca mala e manna meda, unu mostre de timire chi nachi punghet e bochit su cristianu…; mòrrere de musca maghedha = m. de apesta, de maladia apitzigadita; musca maghedha b'at!… = no dhui at própriu nudha!
Frasi
medas, a tallus che bestiàmini po su macellu, funt partius in guerra e no funt mai torraus ◊ a comporare petza a su macellu in cussu tempus pagu si andhaiat!
2.
su martis fit die de masellu e de minuzos e de chentupuzones de bitellu chi los daiant agiummai a s’indonu
3.
Neroni prenu de arrogantza in Roma fiat unu macellu
Etimo
itl.
Traduzioni
Francese
abattoir,
boucherie,
massacre
Inglese
abattoir,
massacre
Spagnolo
matadero,
masacre (f)
Italiano
macèllo,
massacro
Tedesco
Schlachthof,
Schlachthaus,
Gemetzel.
macédhu 1 , nm Sinonimi e contrari bacedhu* Frasi passus de macedhus mi acumpàngiant atzopiendi (D.Maccioni)◊ portat duas cambas fatas a fraci po macedhus de peis istasius.
maceròni, macerròni , nm: macerrone, maciaroni, maciarroni Definizione àpiu de cuadhus, una genia de erba bona a cundhimentu puru Sinonimi e contrari alisandru, apiuguadharu, arrosàdulu, chirielle, liriandru, lisau, lisiardu, orrusadu Frasi preparastus is iscovas cun cambus de maciarroni o coma de modhitzi po mundai su forru Terminologia scientifica rba, Smyrnium olusatrum Etimo itl. macerone.
machedhàre macedhài
machédhu , agt Definizione min. de macu Sinonimi e contrari machilloto, machisóngiu Frasi màschera machedha e brullera cantat a carrasecare.
machédhu 1 macédhu
macheíne , nm: machine,
machini Definizione
pecu mannu de su cumportamentu de sa persona chi ammostat de no portare capia, de no cunsiderare is cosas, de èssere chentza igudítziu, pagu abbista; css. fata o nada pagu sàbia, fintzes cosighedha de pagu importu
Sinonimi e contrari
machíghine,
machímene
| ctr.
sabidoria,
sabine
Modi di dire
csn:
a m. = a meda, a fuliadura, a malistropiadura, o fintzas chentza zudíssiu; essíreche in machines = nàrriri iscimprórius, acabbai nendi tontesas, essiri in coranta mois; catzare su m.= lassai de fai tontesas, imparai a no fai tontesas, iscrammentai
Frasi
machine si niat, custu, sempre zoghendhe!…◊ su machine est de trinta ses zenias e tue l'as leadu 'e trinta sete! (Sassu)◊ ista mudu e lassa sos machines! ◊ che ingullit pro bonos totu sos machines chi intendhet ◊ ti lu catzat su machine si leas su ferru ingrujadu a manos!…◊ ponindhe fatu a su machine tou no mi apo fatu sas fainas ◊ su macheine unu filu at de picare!
2.
at brigau po machines
3.
los istimaiat a machine ◊ in campu bi fit s'antunna a machine
Cognomi e Proverbi
prb:
de machine e poesia ognune at sa parte sua ◊ su machine alligatu est peus de su naturale
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
folie,
sottise
Inglese
madness,
nonsense
Spagnolo
locura,
desatino
Italiano
pazzía,
dissennatézza,
scemènza
Tedesco
Wahnsinn,
Unsinn,
Unverstand,
Dummheit.
macherína macarína
machetòni , nm Definizione pische, una genia de giarrete Sinonimi e contrari machetu Terminologia scientifica psc.
machétu , nm Definizione giarretedhu fémmina (ma su giarrete est innanti mascu – e faet su sèmene chi chistit in d-una busciuca – e apustis est fémina e faet is oos chi ingendrat cussu etotu cun su sèmene chistiu) Sinonimi e contrari machetoni Etimo itl.s macchettu.
machiéllu , agt Sinonimi e contrari machilloto.
machighinàda , nf: machinada Definizione
aconcada maca, fata de macos, de chie portat machiore, machine
Sinonimi e contrari
aconcada,
cianciarronada,
garrafatoni,
isabidóriu,
isconcata,
isconchinada,
locura,
meleda,
scioncheria
Frasi
a bi credes, Bustià, chi candho intendho machighinadas goi, su late che achirrat fintzas a mie?!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
balourdise,
bêtise
Inglese
dullness
Spagnolo
necedad
Italiano
balordàggine,
atto sciòcco,
sconsiderato
Tedesco
Dummheit,
Narrheit.
machíghine , nm Sinonimi e contrari macheine, machímene | ctr. sabidoria, sabine Frasi bocae bos nche custu machíghine dae conca! 3. a isse cudha cosa l'aggradit a machíghine Etimo srd.
machíglia , nf Definizione sa paga chi si giaet a su molidore Etimo spn. maquilla.
machillòto, machillótu , agt, nm Definizione
machedhu, chi est unu pagu macu
Sinonimi e contrari
irvalioti,
macacu,
machisóngiu,
macotu,
scilivrau,
trantziu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
folichon,
folâtre
Inglese
madcap
Spagnolo
alocado,
chiflado
Italiano
pazzeréllo
Tedesco
leichtsinniger Mensch,
Springinsfeld.
machímene, machímini , nm Sinonimi e contrari macheine, machíghine | ctr. sabidoria, sabine.