petíre pedíe
petíre 1 , vrb Definizione
andhare o tirare a…, cricare de… : pruschetotu bolet nàrrere a tènnere sa volontade, sa gana de ndhe pigare ccn. cosa chi praghet, de dhue lòmpere po si ndhe impobidhare, po dha tènnere, po dha fàere; fintzes tènnere calecunu difetu (es. a sa vista, a s'oidu)
Sinonimi e contrari
apititai,
impugnare,
punnai,
puxae
Frasi
male niedhu contràriu, cantu petint a su Comunu: a Badu ’e Carros nessunu bi andhat volontàriu! ◊ bi at chie bi petit finas si est topu a fàghere s'amministradore! (Tz.Muredda)◊ su bestiàmine petit a su brusiadu ◊ deo a sos durches no bi peto
2.
cussu petit a sa vista e fintzas a surdu
Traduzioni
Francese
tendre,
viser,
aspirer
Inglese
to tend,
to yearn,
to aspire
Spagnolo
anhelar,
ansiar,
tender
Italiano
tèndere,
anelare,
aspirare,
propèndere
Tedesco
streben,
neigen.
pètiri pètene
petirúju , nm Sinonimi e contrari brinchidhi, brinci, dhodhi 1, ghiri, iscalzurúgiu, princiotu, tintillu, tradhera, tzichi Terminologia scientifica pzn.
petitéri , nm Sinonimi e contrari dimandhone, pedidore, pedulianu, pidore, pobiritedhu Etimo srd.
petitòre pedidòre
petítu , agt Definizione nau de cosas de papare, chi est saboria, de gustu bonu Sinonimi e contrari licaldu, licantzu, lichitosu, lichitu.
petitziòne, petitziòni , nf Definizione genia de dimandha púbblica chi si faet a un'autoridade aregollendho firmas de chie est de acórdiu.
petívu , agt Definizione chi est a sa sighia, sèmpere, po sèmpere Sinonimi e contrari fetianu, fetivu Frasi unu tempus fit triballendhe a zoronadas, ma como est intradu petivu.
petixédhu , nm Definizione genia de pane modhe, grussu, longhitu, cun pagas segadas a istúturu Terminologia scientifica pne.
petólu , nm: petzolu Definizione
orrugu, pruschetotu nau de sa petza (fintzes móssigu, bucone): dhu narant de dónni'àtera cosa puru
Sinonimi e contrari
arrogu,
bículu,
binarja,
chirriolu,
isperriolu,
ispetzolu,
minutzu
Frasi
sos corbos, chene pietu, sont istrutzanne s'úrtimu petolu ◊ abbramida, sa súrbile de sa gherra sos angheledhos faghet a petolos
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
lambeau
Inglese
shred
Spagnolo
jirón (petza),
pingajo
Italiano
brandèllo
Tedesco
Stück,
Fetzen.
petonàda petenàda
petonadòri , nm, agt Definizione chi o chie pètenat; chie trebballat lana a pètene, aprontandhodha po dha pòdere filare; genia de trastu chi si betat in codhos e in palas po no s'imbrutare petenandho / cuadhu p. = carchidadore Sinonimi e contrari caldadore Etimo srd.
petonadúra , nf Definizione
su petenare; cuncordu de is pilos petenaos, manera de petenare
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
coiffure
Inglese
hair-do
Spagnolo
peinado
Italiano
pettinatura
Tedesco
Kämmen,
Frisur.
petonài pantonài
petòne , nm Definizione
movimentu lestru meda
Sinonimi e contrari
fua,
fuliénsia
Frasi
in sa falada su carru at leadu petone e sos voes si sunt iscorrados (G.Ruju)◊ si no bi est sa mecànica, su carru leat petone e si podet bortulare ◊ addaghi est arrividu a sa trempa, s'ómine at leadu petone e a su paris ch'est lómpidu lorumendhe
Traduzioni
Francese
bond
Inglese
rush
Spagnolo
salto,
impulso
Italiano
slàncio
Tedesco
Schwung,
Anlauf.
pètora , nf Definizione balia, fortza de prumones, capacidade de padire pelea in su cúrrere Sinonimi e contrari agguantu Frasi cussos sont canes de pètora, de mossa e de nasu (G.Farris).
petoràle, petoràli , nm Definizione tira de pedhe chi si ponet in su petus a su cuadhu Etimo itl. pettorale.
petorína, petorínu , nf, nm Definizione parte de petorras de una camisa, fintzes s'apertura de unu bestimentu in petorras; pannitzu de pònnere in petorras Sinonimi e contrari petina Frasi no ti est bella cussa petorina, ca che ndh'amus de mezus raighina, ma nessune che tue ammachiada! (M.Murenu)◊ in su molinu de s'ulia portant una falda cun petorina po no s'imbrutare sa robba.
petòrra , nf, nm: petorru,
peturru,
peturra,
piciurra,
pitorra,
pitorru,
piturra Definizione
sa parte de ananti de su dossu de su cristianu, su tretu de is costas prus in artu de su chintzu e tra tzugu e codhos, nau prus che àteru pl. (ca est in duas partes) e sèmpere po sa parte de fora; sa parte de ananti de unu bestimentu, sa chi bestia arresurtat in petorras / a/c.: petorru dhu narant prus che àteru foedhandho de animale pangau po sa petza, parte de is costas prus acanta a su tzugu; petorru e piciurra fintzes po pesada, logu chi faet andhandho e inartandho
Sinonimi e contrari
petus,
teporra
Modi di dire
csn:
s'arcu de sa petorra = sa crae de su codhu; sere banca a petorra = in mesa pro manigare; dare a chie petorru e a chie carrone = fai unu fillu e unu fillastu; sa punta de sa petorra = ispíciu, ossu neuladori
Frasi
bae a masellu e sa peta faghedila segare dae su petorru! ◊ apo leadu fritu meda chi mi dolent fintzas sas petorras ◊ padritu totu petorru cun sas nàstulas de bulu ◊ manighendhe pònedi cosa imbia, no ti che ruat in petorras!
3.
in s'apusentu b'istaiat una barantina de persones aparitzadas banca a petorra ◊ cuss'amministratzione daet a chie petorru e a chie carrone
Cognomi e Proverbi
smb:
Petorru, Pettorra, Pettorru, Pitorra, Pitorru, Pittorra, Pittorru, Pitturra, [Pitzurra]
Terminologia scientifica
crn
Traduzioni
Francese
thorax,
poitrine
Inglese
chest,
breast
Spagnolo
tórax,
pecho,
pechera
Italiano
torace,
pètto
Tedesco
Brust.