assunéssi , avb Definitzione
a su nessi, si no àteru
Sinònimos e contràrios
allunessi,
assumancu,
aterunono,
medaeschi,
medennessi,
nensi
Frases
si aia àpidu assunessi sa barchighedha mia!…◊ potere eo assunessi in s'istante matessi dare sa vida mia in giambu insoro! (Mossa)◊ assunessi a tènnere s'impressione de ti àere bidu! ◊ nàrami assunessi ite ti naras! ◊ no mi pariat beru chi agataia cumpanzia a torrare, assunessi pro unu pagu de caminu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
au moins
Ingresu
at least
Ispagnolu
por lo menos
Italianu
alméno,
perloméno
Tedescu
wenigstens.
assúngi aciúgnere
assúngia ansúngia
assungurtài , vrb: singultare* Definitzione
prànghere a suncutos, a supedhu
Sinònimos e contràrios
assuconai,
assupedhare
Frases
prangit e assungurtat po su dannu mannu chi at tentu
Tradutziones
Frantzesu
sangloter
Ingresu
to sob
Ispagnolu
sollozar
Italianu
singultire
Tedescu
schluchzen.
assunsèna , nf: assussena,
sussena Definitzione
erba, genia de frore o lillu de Sant'Antoni, lígiu de Santa Eleni; cosa de abberu bella, nau cun istima mescamente de gente
Sinònimos e contràrios
lígiu,
lolloibbiancu
Frases
in s'ispiàgia bi at assussenas biancas fioridas ◊ Maria est una càndhida assussena
Terminologia iscientìfica
frs, Lilium candidum
Ètimu
spn.
azucena
Tradutziones
Frantzesu
lis ou lys commun
Ingresu
white-lily
Ispagnolu
azucena
Italianu
gìglio bianco
Tedescu
weiße Lilie.
assúnta , nf Definitzione
su chi si arrennescet a ischire de calecuna cosa o chistione; fintzes cabu, firmesa, seriedade in su fàere coment'e de chie ischit, est seguru de su chi faet / ómine de a. = sàbiu, atinadu
Sinònimos e contràrios
àrviu,
isceda,
noa
Frases
no ndhe apo pótidu leare assunta de sa chistione ◊ ndhe at leadu assunta su síndhigu
2.
cussu no tenet assunta e pagu bi at de si ndhe fidare!
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
notion,
nouvelle
Ingresu
news,
notion
Ispagnolu
noción,
noticia
Italianu
nozióne,
notízia
Tedescu
Kenntnis,
Nachricht.
assuntàre , vrb Definitzione leare s’assuntu, ma fintzes pigare a unu po trebballare; su si adatare, acunnortare, pònnere o arriscare a fàere calecuna cosa Sinònimos e contràrios assúmere / assuntiri 2. s’arrundibi ocannu no s’est assuntau de torrai (T.Addari) Ètimu srd.
assuntéris , avb Definitzione in su matessi tempus chi… Sinònimos e contràrios impeltantu, intere, interinti, intertantu, istepetantis, paristantu, sughestantu Frases assunteris chi contat imperat una pariga de fuedhus chi bolint nai "passat su tempus".
assuntíri , vrb Definitzione su si adatare a, o acunnortare de calecuna cosa Sinònimos e contràrios assuntare Frases po bivi si assuntiant de fai fintzas is trabballus prus úmilis e pesantis (N.Vargiu) Ètimu srd.
assúntu , nm Definitzione
genia de idea, s'idea prus de importu de unu chistionu, sa chi faet sa sustàntzia de su chistionu; fintzes impíciu, impreu, cosa de fàere / dare o leare a. = donai, pigai calincunu critériu, princípiu
Sinònimos e contràrios
argumentu,
chistione
/
assunta
Frases
si sunt acurtziados a ue fint cudhos a ragalla pro ndhe collire s'assuntu de su cuntrestu ◊ issu no ischit comente la pentzamus nois supra de custos assuntos
2.
nois nos amus leadu s'assuntu de atèndhere a babbu tou ◊ mi cherfesi leare cust'assuntu de preguntare a sas bonas persones
Ètimu
itl.
Tradutziones
Frantzesu
thèse,
engagement
Ingresu
thesis,
obligation,
assumption
Ispagnolu
asunto
Italianu
assunto,
tèsi,
nozióne,
impégno
Tedescu
These,
Begriff,
Aufgabe.
assúntu 1 , pps Definitzione de assúmere / s'Assunta = Nostra Segnora de mesaustu Sinònimos e contràrios assúmidu.
assuntzantziàu , agt Definitzione chi tenet o portat sustàntzia, alimentu, chi est nutriu Frases est mortu de su sidi e pagu assustantziau (T.Addari)
assuntziòne , nf Definitzione
s'artzada de Nostra Segnora a su Chelu, chi si afestat a mesaustu
Tradutziones
Frantzesu
assomption
Ingresu
taking on
Ispagnolu
Asunción
Italianu
assunzióne
Tedescu
Mariä-Himmelfahrt.
assúnza ansúngia
assunzavénu , nm Sinònimos e contràrios lantzinavenu sinzafenu Frases suta de sa pubulia cantat s'assunzavenu Terminologia iscientìfica anar Ètimu srd.
assupadúra , nf Definitzione
su assupai
Sinònimos e contràrios
assúpidu,
isalenada
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
essoufflement
Ingresu
pant
Ispagnolu
jadeo
Italianu
trafelaménto
Tedescu
Keuchen.
assupài, assupàre , vrb: supare Definitzione
portare s'àlidu afannau, èssere assupandho meda, che a candho unu at curtu, o fintzes po maladia; istracare; prànghere a suncutos
Sinònimos e contràrios
afandhare,
afauciae,
afodhare,
allacanae,
ammatanai,
isalenare,
isalidare,
sufratare
/
assungurtai,
assunconai,
assupedhare
Frases
ajaju si ndi fiat andau, lassendi is de domu tristus e assupaus ◊ su piciochedhu assupat unu pagu: est istétia una fatiga a si ndi bènniri a innòi a susu ◊ is pudhas furiant assupendu po sa basca ◊ su cuadhu fut crocau assupandho, morindhosi
2.
su tèssere de isciaos est faina, assupat ancas, bratzos e ischina
3.
a fúria de prantu, su pipiu, assupandhe, si nch'est dormiu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
essouffler,
haleter
Ingresu
to pant
Ispagnolu
jadear
Italianu
trafelare
Tedescu
keuchen.
assupàre 1 , vrb Definitzione
segare su pane po fàere a supa, a orrughedhos, fàere a supa / a. sos ossos a ccn. = surrai fintzas, agiummai, a arrogai is ossus
Sinònimos e contràrios
aciupae,
imbibbiri,
inciupai
/
assurrare,
insupare
Frases
sa bandhela l'ant assupada de sàmbene
2.
lis dio àere assupadu sos ossos fintzas a sos meudhos!
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
tremper
Ingresu
to soak
Ispagnolu
ensopar
Italianu
inzuppare
Tedescu
einweichen.
assupàu , pps, agt Definitzione
de assupare; chi est a assúpidu de comente at curtu meda
Sinònimos e contràrios
afannadu,
batimosu,
ghemidosu,
isalenatu
2.
is ogulúxidus s'intragnant, assupaus, apalas de s'iscuriu
Tradutziones
Frantzesu
essoufflé
Ingresu
panted,
panting
Ispagnolu
jadeante
Italianu
trafelato
Tedescu
keuchend.
assupedhàre , vrb Definitzione
prànghere a supedhu, a suncutos
Sinònimos e contràrios
assuconai,
assungurtai
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
sangloter
Ingresu
to sob
Ispagnolu
sollozar
Italianu
singultire
Tedescu
schluchzen.