A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

biudèdha , nf: viudedhas Definitzione chintorza o erba de santu Giuanne, o erba de isproni, genia de erba bona fintzes po meighina po s'orrúngia Sinònimos e contràrios scabbiosa, viudas* Terminologia iscientìfica rba, Sixalix atropurpurea ssp. maritima Tradutziones Frantzesu veuve Ingresu sweet scabious Ispagnolu viuda Italianu vedovina Tedescu Samtskabiose.

biúdu , nm, agt: fiudu, viudu* Definitzione ómine cojuau chi dhi est morta sa pobidha Sinònimos e contràrios batiu, bidu 2, gatiu.

biúldu , nm: biurdu Definitzione burdellu mannu de tzérrios e sonos Sinònimos e contràrios biliuldu, carralzu, chichígliu, intrígliu, strebessu Frases est unu veru biurdu, una Babbele! ◊ cagliados istent sos cantadores, sentza pònnere tantos biurdos ◊ sas mérulas sont assuconatas dae su biurdu de sa tzente ◊ intendho biurdu de proja Tradutziones Frantzesu vacarme, tapage, chahut, fracas Ingresu uproar Ispagnolu alboroto, jaleo Italianu baccano, strèpito Tedescu Heidenlärm.

biumóri , agt Definitzione si narat de una genia de puntu de ricamu fatu a manera chi una parte si biet (biu) e una no si biet (mori, mortu) fatu po fàere istrínghere unu pagu s'orrobba che un'elàsticu.

biúndu , agt: brundhu, brundu Definitzione nau prus che àteru de gente, genia de colore de is pilos, múrtinos, unu pagu orrúbios, unu pagu in colore tra oro e ràmene / èssiri brundu che su nènneri = grogu meru, in cara mala Frases su laore est de colore brundhu candho est de messare ◊ un'abe brundha e una mariposa s'incontrant boliendhe in su giardinu Sambenados e Provèrbios smb: Brundo, Brundu Terminologia iscientìfica clr Ètimu itl., spn. blondo Tradutziones Frantzesu blond Ingresu blond Ispagnolu rubio Italianu bióndo Tedescu blond.

biúra , nf Definitzione su èssere biu de unu, de una cosa Sinònimos e contràrios bivesa, prontesa Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu vivacité Ingresu liveliness Ispagnolu vivacidad Italianu vivézza, vivacità Tedescu Lebhaftigkeit.

biurdàna , nf Definitzione genia de pitariolu Terminologia iscientìfica sjl.

biúrdu biúldu

bíurru , nm Sinònimos e contràrios annaemele, bucameli Frases s'est impostau ibertandho su sirbone e at passau unu biurru Terminologia iscientìfica anar.

biútu beútu

biútzu , agt Definitzione chi est biu, chi de salude istat benighedhu, chi no dhue at de si lamentare Sinònimos e contràrios abióciu, arrudu, biatzu, sanu Frases - Sos tuos a si la podent? - Ei, già sunt biutzos! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu guilleret Ingresu sprightly Ispagnolu avispado Italianu arzillo Tedescu rüstig, munter.

bíva! , iscl Definitzione foedhu chi narant candho si bufat (pruschetotu cosa brindhada) Sinònimos e contràrios saludu!

bivàda , nf Sinònimos e contràrios bufada Frases cun càlighes e bivadas de fele sa sólita allegria mi suspendhes Ètimu srd.

bivèra , nf Definitzione su male de sa buca, genia de maladia chi benit a buca a su bestiàmene Sinònimos e contràrios abbarbuladura, abbavera, aranas, verusímini Terminologia iscientìfica mld.

bívere , vrb: bivi, bíviri, vívere Definitzione istare bios; giare, pagare su bivu, su papare de sa die, fintzes istare de domo Sinònimos e contràrios bivire, campae, iltare | ctr. mòrrere Frases vadiandhe su retratu tuo mi ammento de sas dies chi avio vórtiu torrare a bívere ◊ est a totu vida bivenno in turmentu 2. a su teracu lu bivet su mere: su maniale si bivet iss'etotu ◊ trabballamu in domus allenas po mi bivi 3. cussa est separada de su mairu ma bivit cun àter’ómini Ètimu ltn. vivere Tradutziones Frantzesu vivre Ingresu to live Ispagnolu vivir Italianu vìvere, abitare Tedescu leben, wohnen.

bívere 1 bíbere

bivèsa , nf Definitzione su èssere biu de unu, de una cosa, fintzes su istare faendho, naendho, divertindho Sinònimos e contràrios biura Frases como ses matratada e distruta: a ue est dada sa bivesa tua?!◊ su soli dhi giàt una bivesa ispantosa a custu tessíngiu (J.Murgia) Ètimu spn. viveza.

bívi bívere

bivída bevída

bívidu , pps, nm: bíviru, bívitu, bíviu Definitzione de bívere e fintzes de bívere 1; su chi unu si papat, su papare Sinònimos e contràrios bivitóriu, bivu, màndhicu, vitantza 2. ello no azis bívitu a dovere chi cherites torra una tassichedha?! Tradutziones Frantzesu vécu, nourriture Ingresu food, lived Ispagnolu vivido, alimento Italianu vissuto, vitto Tedescu gelebt, Verpflegung, Beköstigung, Kost.