A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

bugiósu , agt: bujosu Definitzione nau de logu, chi dhue at pagu lughe, chi est de colori iscuriosu / arcanu b. = malu a cumprèndhere, chistione mala a ispodhicare Sinònimos e contràrios iscuricosu Frases como sas dies sunt bujosas ca est intrandhe s'ilgerru ◊ su fedighedhu timendho curret a si cuare apalas de is mammas o in su cugigone prus bujosu de sa domo Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu sombre, obscur Ingresu dark Ispagnolu obscuro Italianu bùio Tedescu dunkel.

búgiu , nm: buju, buzu Definitzione mancamentu de lughe, su no dhue àere lughe nudha / buju mannu = iscuriu mútzigu, mamutu Sinònimos e contràrios bujore, iscuru, scoriu Frases fit andhendhe a su búgiu ◊ fiat unu buju chi si podiat segai a fitas ◊ cichendi s'interrutori a su buju imbruncunàt me is cadiras ◊ cuatru imbrúnchius ap'ai donau a su buju!…◊ si est istesiada dae sa lughe chi li beniat a palas in su búgiu niedhu chi aiat addaenanti Ètimu itl. buio Tradutziones Frantzesu ténèbres Ingresu darkness Ispagnolu obscuridad, tinieblas Italianu tènebra Tedescu Finsternis.

búglia , nf: búlia Definitzione cosa chi si narat o chi si faet a ccn. po erríere, a giogu; cosas chi narant chentza chi siant berus / min. buglita Sinònimos e contràrios badalocu, bischíglia, brúglia, ciacota, ciasca, cistu, coglionella, tzigota Maneras de nàrrere csn: búglia cana, bíschida = brulla manna, mala, giogu de martzocu, ghelea; ómine de búglia = brullanu Frases no mi at a fàghere una búglia de padre chircante, no?! ◊ su molinu betzu no fit ebbia logu de fadiga, ma de rotólliu ue pro búglia innotzente si riiat isetendhe a maghinare ◊ mai si est annuzadu pro sa búglia, isse Ètimu ctl. bulla Tradutziones Frantzesu plaisanterie, raillerie Ingresu joke Ispagnolu broma Italianu schérzo, corbellatura Tedescu Scherz.

bugliànca bollònca

bugliànte , agt Definitzione chi est brulladore, chi istat a brullas, faendho a erríere Sinònimos e contràrios brulleri, buglista, ciascheri Frases no bides chi est bugliendhe, chi s'ómine est bugliante?! Ètimu srd.

bugliànu brullànu

bugliàre , vrb: (bu-gli-a-re) buliare Definitzione murigare o mòvere a forte, pònnere a tréulu; bogare a fora Sinònimos e contràrios abbolojare, abborotai, abbuligiai 1, istriulare, sciumbullai / bulliare Frases su muntone de su trigu in s'azola si bugliaiat cun triutos pro lu bentulare ◊ nois buliamos s'abba de sas funtanas cun càlamos de ruo ◊ s'abba de su riu est buliada ◊ cantas renas bei at in sa marina, dólimas ti si potant buliare! (Cucca)◊ su bentu sighit a buliare donzi cosa ◊ s'impeleu mi búliat su sàmbene 2. nois buliamis sas ciàciaras a rios Tradutziones Frantzesu bouleverser Ingresu to upset Ispagnolu revolver Italianu sconvòlgere Tedescu erschüttern, durcheinenderbringen.

bugliàre 1 , vrb: (bu-glia-re) buliai Definitzione fàere o nàrrere brullas / búglia bugliendhe = pariat ca no fiat berus e fiat berus etotu Sinònimos e contràrios brugliare, bufonai, buglitare, chestiare, ischeltiare Frases cun su binu candho est bonu no cheret chi si bi búgliet, ca poi chi si che ingúgliet si búgliat de su padronu! (Piras)◊ intrat búglia bugliendhe e s'imbreagat Sambenados e Provèrbios prb: búglia búglia si narat sa veridade Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu plaisanter Ingresu to joke Ispagnolu bromear Italianu scherzare Tedescu scherzen.

bugliète bigliète

buglighèta , nf Sinònimos e contràrios brullichedha, brullita / bugeria.

bugliólu , nm Definitzione genia de istrégiu Sinònimos e contràrios brugniolu Ètimu itl. bugliolo.

bugliòne , nm: bullone 1 Definitzione cropu de púngiu; ufradura de cropu, de pistadura Sinònimos e contràrios bultzone / abbugnadura, abburrutonada, bugnu 1, bumburusone, burrugnone, ciumbone, cocoroi 1, tzumburisone Frases ant comintzatu a bídere tzente chin sa cara ghetata e chin carchi bullone in conca e sas manos abbranchiatas (G.Albergoni).

buglísta, buglístu , agt Definitzione chi costumat a brullare Sinònimos e contràrios brullanu, brulleri Frases fit un'ómine buglista finas a sa malesa ◊ cantu fit istada allegra e buglista, como Mariedha si fit fata mutzigona ◊ fit un'ómine allegru e buglistu e sas essidas suas faghiant a ríere Ètimu srd.

buglíta brullíta

buglitàre brulletàre

búgliu , nm Definitzione bentrighedha de su pische Sinònimos e contràrios brentígliu Terminologia iscientìfica crn Tradutziones Frantzesu ventre des poissons Ingresu ventriculus Ispagnolu vientre del pescado Italianu ventrìglio Tedescu Magen.

búgliu 1 búdhu

bugnadúra , nf: abbugnadura Definitzione su abbugnare, ma mescamente una genia de fossu chi abbarrat po cropu, orruta, prus che àteru in istrègios de làuna Sinònimos e contràrios abburrutonada, bugnu 1, burrugnone, ciumbone, tzulumbone Ètimu srd.

bugnài , vrb: abbugnai, bungiai Definitzione fàere giúmburos, pistaduras a un'istrégiu, a unu trastu Sinònimos e contràrios abburrutonare, aggatare, ammacigai, atzumbarare, atzumbonare, catulare Ètimu srd.

bugnólu brugnólu