Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

grída , nf Definitzione boghe arta meda de chie abbóghinat po dolore o bisóngiu mannu, o fintzes cuntentesa; cosa chi si giaet a ischire a sa gente peri is carrelas, a boghes / ghetai sa g. = dare o betare su bandhu, nadu fintzas in suspu in su sensu de lendhare, dare a ischire cosas chi no si depet Sinònimos e contràrios abboghiada, addorojada, boche, cérriu, corrúxinu, gràliu, ingrídulu, irgràmiu, pabada / bandhu Frases s'intendhiant sas gridas de sa zente acudida a bídere su dannu ◊ sas gridas chi at betadu? pariat chi lu fint bochindhe! 2. no eis inténdiu sa grida de bivi totus in paxi de immui innantis? ◊ e si ghetat sa grida: chini bollit comporai patata e pisu, andai a pratza ca dhui est su bendiou! 3. nos contaiant de tzente nostra chi aiat bocatu grida, ma oramai coment'e sinnos chene formas, iscraricatos e malos a ne fàchere impreu ◊ no timast, ge no apu a ghetai sa grida Tradutziones Frantzesu cri, annonce Ingresu annoncement Ispagnolu grito, bando Italianu grido, bando Tedescu Schrei, Bekkantmachung.

gridadòri , nm: cridadore Definitzione cudhu chi betat is gridas, su bandhu Sinònimos e contràrios bandhidore, grideri Frases su gridadori girat totu sa bidha e si firmat in dógnia contonada ◊ apenas su gridadori donat cun su tumborru su signali de iscapai, s'ègua donat una sédhida e nci essit che unu guetu Terminologia iscientìfica prf Ètimu srd.

gridài , vrb Definitzione betare su bandhu; betare gridas, boghes Sinònimos e contràrios bandhire Frases a su bandidori dhu cumandànt de gridai cosa de ortulàmini, petza, pisci e àteru ◊ su bandidori est gridendi pisci ◊ gei seu torrau a puntu bonu a mi gridai po cosa secuestrada!… Ètimu srd.

gridàre , vrb Definitzione betare tzérrios mannos Sinònimos e contràrios abberriare, abbochinare, cerriai, giuilare, insirriai, iscramare, iscramorare.

gridéri , nm Definitzione cudhu chi betat sa grida o bandhu Sinònimos e contràrios bandhidore, gridadori Terminologia iscientìfica prf Ètimu srd.

gridhólu , nm Sinònimos e contràrios barbarrúbia, brinci, dhodhi, grodho 1, iscalzurúgiu, petiruju Terminologia iscientìfica pzn Ètimu srdn.

grídu , nm Definitzione vidru, imbidru Sinònimos e contràrios bidri* Frases sa luche colat de chirru in chirru che in su gridu.

grídulu , nm Definitzione gana de fàere, de si mòvere, su tènnere ideas po progetos de òperas Sinònimos e contràrios abbrétiu, abreu Frases de candu fia giovonedhu no apu tentu grídulu, ma immoi tengu ispera de recuberai tempus (G.Solinas).

grièglia grèglia

grifòne , nm: grifoni 1 Sinònimos e contràrios àncara, badhadori, càncara 1, candhulitu 1, croco, grafale, schirfoni Terminologia iscientìfica ans Tradutziones Frantzesu gond Ingresu harpoon, hinge Ispagnolu quicio, gozne Italianu arpióne, gànghero Tedescu Haken.

grifòne 1, grifòni , nm Definitzione genia de cannone curtzitu e acancarronau conc'a bàsciu de pòdere apèrrere e serrare po fàere essire abba o àteru deasi; funtana púbblica inue dhu’est su grifone / calai a grifoni = falare, essire a meda, a rios (nadu de abba o cosas de gai) Sinònimos e contràrios funtanella, grifu, isceta, schirfone 2. dh'at nau ariseu noti in su grifoni ◊ in su grifoni dhui iat unu tallu de piciocas chistionendi 3. is làmbrigas e su mucu mi calant a grifoni Ètimu spn. grifón Tradutziones Frantzesu robinet Ingresu tap Ispagnolu grifo Italianu rubinétto Tedescu Hahn.

grifòni 1 grifòne

grífu , nm Sinònimos e contràrios grifone 1, isceta Ètimu spn. grifo.

grighigliósu , agt: grighilliosu Definitzione chi dhu tenet de naturale a tènnere ischifu, chi totu dhi faet ischifu Sinònimos e contràrios afastiadori, ascosu, bribidhosu, coniosu, ghelestiosu, gravellosu, ingrivigliosu, pullinu Terminologia iscientìfica ntl.

grighilliàre , vrb Definitzione istare a grighíllios, fàere grighíllios, tzerriare a boghe de cuadhu de cuntentesa comente faent is ómines ballandho Sinònimos e contràrios irgheliare, irgrighillare, tichirriare Frases sos bagadios ballaiant su ball'uturinu e grighilliànt meda Ètimu srd.

grighilliósu grighigliósu

grighillítzu , nm Definitzione genia de idea, de acucada, de meledu Sinònimos e contràrios bibbiritzu, bribillitzu Frases e dhi cumentzat a benni grighillitzus a conca!…

grighílliu , nm Definitzione boghe, grida de cuntentesa comente faent is ómines ballandho tzerriandho coment’e cuadhos Sinònimos e contràrios boche, cérriu, irghéliu, irgrighillu, tichírriu.

gríghine , agt Definitzione chi si segat luego, no tenet agguantu Sinònimos e contràrios àrridu, bídrinu, chídrinu*, fracadinu, stocatzinu, tzacaditu.

grigiólu , nm: crigiolu*, grijolu, grixolu Definitzione genia de istrégiu chi agguantat calore forte meda po iscagiare metallos.