tragàda , nf Definitzione de tragai, de tragai 1 Sinònimos e contràrios portada / ingullida Ètimu srd.
tragadíta tracatíta
tragadítzu , agt Definitzione chi faet a dhu pigare a tragu, aifatu (es. is vallígias de como).
tragadòlza , nf: tragadorza,
tragadroxa,
tragadroxu Definitzione
crispione, nae manna e arrasposa prus che àteru de ogiastu de passare in sa terra arada po carragiare su sèmene, o fintzes po ingòllere cosa, càrrigu a tragu (e fintzes fata de ferru grussu); pedra manna longa chi si tragat in s'argiola po pistare su laore treulandho
Sinònimos e contràrios
tragu 1,
traxu
2.
su sede in s'arzola faet mullones mannos e sas tragadorzas in comintzu tródhulant che code in oru de mare
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
traîneau
Ingresu
sledge
Ispagnolu
narria,
rastra
Italianu
tréggia
Tedescu
Schlitten.
tragadòre, tragadòri , agt, nm: tragaroi Definitzione
chi o chie tragat, serbit a tragare, a portare a tragu / nastru tragadori = genia de fasca larga, forte, móvia a motore, po carrare cosa, carrigare
Sinònimos e contràrios
tranguadori,
trazadore
Frases
in sa navi ant postu su nastru tragadori po nci artziai is balígias ◊ s'undha tragadora cheret timida
Sambenados e Provèrbios
prb:
arriu mudu, tragadori
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
transporteur
Ingresu
dragger,
carrier
Ispagnolu
que arrastra
Italianu
trascinatóre,
trasportatóre
Tedescu
Schlepper,
Transporteur.
tragadòrza, tragadròxa, tragadróxu tragadòlza
tragadúra , nf Definitzione su tragare, tragai 1 Sinònimos e contràrios trazadura, trazamentu, trisinadura Ètimu srd.
tragagiài, tragagiàre , vrb: tragagliai,
tragallai,
traghillai Definitzione
nàrrere calliones, cosas chi no funt, bogare fogu a un'àteru, nàrrere male de ccn.; fintzes pigare coment'e a tragu, betare a fuliadura
Sinònimos e contràrios
afusare,
arrallai,
fusigare,
mulmutare
/
allimbare,
foghigiai,
imposturai,
innorare,
irfamiare
/
tragai
Frases
po dónnia mancantziedha de is àterus luegus seus prontus a dhus tragallai ◊ chini tragallat is àturus no ballit nudha in su trabballu! ◊ totus narant e tragallant de s'unu e de s'àteru! ◊ no ti ant a pintai che fémina de contu, ca totu sa bidha ti at a tragagiai ◊ cantas male tragagianno e ofennenno! ◊ gei ti curret in gana tragagianno a dognunu!
2.
sa barchixedha, tragallada de sa frusa de is undhas, immoi s'ispariat, immoi ndi torràt a apillai ◊ s'istrasura iat traghillau sa navi: fut impossíbbili arresisti a sa frusa de su bentu
Ètimu
ctl.
atracallar
Tradutziones
Frantzesu
dénigrer,
calomnier,
médire
Ingresu
to defame
Ispagnolu
denigrar,
desacreditar
Italianu
denigrare,
calunniare,
diffamare,
malignare
Tedescu
verleumden,
klatschen.
tragàgiu , nm: tragàgliu,
tragallu Definitzione
bodheta, crítiga, cosa chi si narat a s'afaiu a innóriu de un'àteru
Sinònimos e contràrios
aferritadura,
allimbamentu,
sfamamentu
Frases
si nosu s'istorraus, in bidha nascit tragallu ◊ cussas boxis contras de tui est tragallu de cussa fraitza! ◊ dèu no mi prengu de tragallus: dhus lassu nai! ◊ no t'intristis po is tragallus de sa genti! ◊ e ita mi nd'importat de is tragàgius de sa genti?! ◊ donniunu faiat is tragàgios: si fut bellu o malu, meda o pagu ◊ po no dha portai in buca de tragallu, a monti no andàt mai sola
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
dénigrement,
médisance
Ingresu
denigration
Ispagnolu
maledicencia
Italianu
denigrazióne,
maldicènza
Tedescu
Verleumdung.
tragagliài tragagiài
tragàgliu tragàgiu
tragagòrgios , nm Sinònimos e contràrios régula 1, réula, traigógiu Frases su tragagòrgios est un'ispíritu chi essit a denote trisinandho una pedhe de animale Ètimu srd.
tragài , vrb: tragare Definitzione
pigare a tragu, a tira / fai su traga traga (giogu) = andhare illascinadho cicios
Sinònimos e contràrios
batire,
carrare,
tranguai,
trazare,
trogonai
Maneras de nàrrere
csn:
tragare a crastu, a pedra = iscúdere a crastu; tragare fogu = tzacare, pònnere o apuntai fogu; tragai is cambas caminendi = caminare a pelea
Frases
sa note che tragat su die ◊ no ti fatzas tragai: movidí! ◊ is carrus tragànt linnàmini e craboni de carriai in su trenu ◊ mi lassamu tragai de sa curiosidadi ◊ is piciocas iant tragau giarra a cofas ◊ su tiau nci dh'at tragau a s'inferru ◊ chi dhoi andat su babbu ndi dha tragat peri a tira! ◊ cudhos iscrapones fuint diasi mannos chi no dhos podiat tragare ◊ su binzarzu dh'ant presu cun sagones e tragau a bidha tira tira ◊ si ch'est andhau de domo tragandhosi unu matzucu a ifatu
Ètimu
ltn.
*trahicare
Tradutziones
Frantzesu
tirer,
traîner
Ingresu
to pull,
to tow,
to drag
Ispagnolu
arrastrar
Italianu
tirare,
trainare,
trascinare
Tedescu
ziehen,
schleppen.
tragài 1 , vrb: tragare 1 Definitzione
betare a corpus, ingurtire cosa de papare o de bufare; giare dispraxere, tragos, fàere pigare tzacu meda
Sinònimos e contràrios
ingollire 1,
ingúllere,
ingurti,
tragutzare
Frases
est traghendi píndulas isceti ◊ su binu si che l'at tragadu totu isse ◊ est traghèndheche a suspiros su recatu ◊ no si agatat in logu, che candho si che l'apat tragadu su terrinu ◊ est unu sónniu chi su putu de sas illusiones che cheret tragare (L.Brozzu)◊ sa meighina teniat sabore malu e no resessiat a che la tragare ◊ pato e trago fele
2.
e proite mi bochis e mi tragas?
Ètimu
spn.
Tradutziones
Frantzesu
avaler
Ingresu
to bolt
Ispagnolu
tragar
Italianu
trangugiare,
ingerire
Tedescu
verschlucken.
tragalladòri , nm, agt Sinònimos e contràrios bodheteri, tragalleri Frases tragalladora, isciat totu is pidus de bidha!◊ Cicitu dhis at postu cantzoni a is tragalladoris.
tragallài tragagiài
tragalléri , agt, nm: trogoleri Definitzione
chi o chie acostumat a nàrrere male de s'àteru, naendho cosas chi no funt, bogandhodhi fogu
Sinònimos e contràrios
afusadore,
afuseri,
bestivocos,
fogoronarzu,
limbimalu,
mintapare,
missimpari
Frases
fiat felosa e tragallera sèmpiri ponendi impari sa genti e treulendi is bixinaus!
Terminologia iscientìfica
ntl
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
dénigreur,
calomniateur
Ingresu
defamatory,
defamer
Ispagnolu
calumniador
Italianu
denigratóre,
calunniatóre
Tedescu
Verleumder.
tragallósu , agt Definitzione
chi tragallat, chi innóriat, ponet male de s'àteru
Sinònimos e contràrios
tragalleri
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
dénigrant
Ingresu
slanderous
Ispagnolu
denigrante
Italianu
denigratòrio
Tedescu
verleumderisch.
tragàllu tragàgiu