A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Abbreviations Legenda | Symbols Legend

brugària , nf Definition cosa a papare de cada genia e meda; nau in cobertantza, pentzamentu Synonyms e antonyms pidinu, presse Sentences ndi tenit, in corpus, de brugària! 2. giaja portàt brugària de lompi chitzi a s'ofítziu ◊ cussu portat brugària in conca!◊ cussus nòminis poniant brugària in cropus isceti a dhus intendi!

brughíta , nf Definition greme piticu Synonyms e antonyms bermighedhu, bermizolu Surnames and Proverbs smb: Brughita, Brughitta Translations French vermisseau English small pretty worm Spanish gusanillo Italian vermiciàttolo German kleiner Wurm.

brugiàre , vrb: abbrugiai, brujare, brusare, brusiare, bruxare Definition passare o fàere a fogu, calare a chinisu sa cosa; perdimentare sa cosa; nau de su chi faet su fritu, sicare sa cosa; pistidhire meda; nau de su cimentu, chi no afortit, no intostat e si sicat a pruine / brusiare s'erva birde = nàrrere male de unu Synonyms e antonyms abbrajare, abbruscare, abburare, afocazare, fruxare / sperditziai Sentences bucas sididas, laras bruxadas ◊ sas matas chi as brujadu t'isetant pro t'impicare! ◊ sa calura de s'istiu brúgiat sa cosa ◊ su sole ruju che a su fogu brúgiat finas sa pedra ◊ si pesesit unu fogu e brusesit su laore ◊ ponet fogu, brusat pasturas e laores e si dha pigat cun sos animales puru! 2. sa limba de cussu pudidinosu brúsiat s'erva birde! Etymon itl. Translations French brûler English to burn Spanish quemar, arder Italian bruciare, àrdere, scottare, ustionare German verbrennen, ausdörren.

brúglia , nf: brulla, búrula Definition cosa chi si narat o chi si faet a ccn. po erríere, a giogu; cosa nada chentza èssere, ma po cullonare, a giogu / min. brulleta, brullita, brullighedha Synonyms e antonyms badalocu, bischíglia, búglia, ciacota, ciasca, cistu, coglionella, tzigota / cdh. búrrula Idioms csn: brulla bíschida = grai, chi ofendit puru; poderai, agguantare sa b. = lassàresi fàghere sa brulla chentza si ofèndhere; leare a unu a brullas = a manera de dhu ingioghitai, de dhu fai a arriri; leare una cosa a b. = chentza bi crere, chentza li dare importu; intrai in b. = istare a sas brullas, baliare sas brullas e fàgherendhe puru; nàrrere sa veridade in brulla = brullare ma nendhe sa veridade etotu a manera chi s'àteru no si ofendhat; fàghere cosa a brulla = brullendhe, cherindhe brullare (ctr. abberu) Sentences issa puru ciai est tropu chíschina, no poderat mancu una brulla! ◊ arratza de brulla chi l'at zogadu, su sonnu!…◊ cun sas brullas tuas mi ch'est colada s'ora! ◊ bae chi no est abberu, cussu, ti l'ant nadu a brulla! ◊ chini non bàliat brulla no intrit in giogu! 2. no ti la les a brulla ca est cosa grave! ◊ brullighedha, gai, chi l'ant fatu…, azummai l'aiant mortu! ◊ brulla lu cres, tue, su dannu chi ant fatu!…◊ una brulla ti fatzu e un'ogu ti ndi bogu Translations French plaisanterie English joke Spanish broma Italian schérzo German Spaß.

brugliantína , nf Synonyms e antonyms búglia, brullaria.

brugliàre , vrb: brullai, brullare, brullari, burlai, burlare, burulare Definition nàrrere o fàere brullas, pigare a brullas, siat po erríere e siat, fintzes, po nàrrere calecuna cosa chi si tenet duritu a nàrrere Synonyms e antonyms bufonai, brulletare, chestiare, ciascare, ischeltiare Idioms csn: brulla brullendhe… s'ogru boghendhe = fàghere brullas chi ofendhent, chi faghent dannu; b. a unu = leàrelu a brullas pro l'allegrare, pro lu fàghere a ríere, pro l'istraviare candho est tropu orioladu; cun santos e cun macos no cheret chi si bi brullet = is santus ca meressint arrispetu, is macus ca no cumprendint Sentences cun su tiau no boit a brullai! ◊ torraiant a su rivu ridenne e brullànnesi ◊ invece de ti ndhe burulare, míntemi in parte de sos milliones! ◊ cun macus e cun santus no fait a brullai ◊ no mi brulles ca ndhe apo pagu gana! ◊ issu fut ferenau, ma is amigos no dhu lassànt un'iscuta chentza dhu brullare Translations French railler, plaisanter English to play a trick Spanish bromear Italian burlare German verspotten, aufziehen.

brúgna brògna

brugniólu , nm Definition genia de istrégiu Synonyms e antonyms bugliolu Scientific Terminology stz Translations French seau English pail Spanish cubo Italian bugliòlo German Pütz.

brugnólu , nm: bugnolu, brunniolu, brunnolu Definition genia de druche a ballina tundha, de casu friscu druche o saliu, fríssiu Synonyms e antonyms buscione / cata, frisciola, típula Scientific Terminology drc Etymon ctl. bunyol Translations French berlingot English a kind of sweet Spanish un dulce Italian berlingòzzo German Kringel.

brúgnula , nf Definition istrégiu de terra a costaos artos e a buca larga Synonyms e antonyms brogna.

brúgu , nm: burgu 1 Definition in is citades, is domos de unos cantu bighinaos acanta de pare / in su Gocèanu, Su Burgu est sa bidha chi at fundhau Marianu IV de Arborea su 1347 acanta a su castedhu chi dhue fut Synonyms e antonyms apendítziu, arruga 1, bichinau, carreba Surnames and Proverbs smb: Brugu Etymon itl. borgo Translations French faubourg English outskirt Spanish arrabal, suburbio Italian sobbórgo German Vorstadt.

bruguàxu , agt Definition chi costumat a istare abbandha, apartau, solu Synonyms e antonyms assoladu, incheremidu.

brúgula, brúgura , nf: búlgula, búrgula Definition genia de essidura pitichedha in sa pedhe (e fintzes neu); nau in cobertantza, neghe, difetu / no bi at, no bi at restadu una b. = nudha Synonyms e antonyms buizola, burbuja, malcitu / ampístula, brussedha, caigioni, dolimazosa, frusca, fruscedha, pabedha 1, sembu 2. pro che leare s'errore e redímere sa zente mortu est subra sa rughe chena búrgula e neu ◊ su logu est netu che istedhu: no che at una búrgula! Etymon itl. brùcola Translations French acné, bouton, furoncle English acne Spanish acné, grano Italian acne, foruncolétto German Akne, kleiner Furunkel.

brúina brògna

bruínca broínca

bruíne , nm: proine* Definition terrighedha fine asciuta, àliga finivini / chircare su b. in crésia = itl. cercare il pelo nell'uovo, pretènnere tropu Synonyms e antonyms brúere, peúere, piúghere, prúghine Sentences su bentu pesat bruine a bolare.

brúja blúsa

brujadòre , nm: brusiadore Definition aina chi serbit po abbruxare calecuna cosa (auscare porcos); chie abbruxat o ponet fogu po abbruxare su logu po fàere male Synonyms e antonyms afocazadore, fogheri Sentences sos brujadores de professione pro no tragare fogu primadiu che diant chèrrere postos in presone Translations French brûleur, pyromane English burner, pyromaniac Spanish quemador Italian bruciatóre, piròmane German Brenner, Pyromane.

brujadúra , nf: brusciadura, brusiadura, bruxadura, bruxatura Definition su abbruxare, manera de fàere; cosa o fintzes logu abbruxau, mescamente foedhandho de sa carena de unu Synonyms e antonyms abbruxadura Sentences sa peta l'as fata a brusiadura ca li as postu tropu fogu, arrustindhe 2. cussa brusiadura in sa manu comente ti l'as fata? Etymon srd. Translations French brûlure, combustion English burn Spanish quemadura, ustión Italian ustióne, scottatura, combustióne German Verbrennung.

brujàre brugiàre