sperrítu , nm, nf: isparritu*,
spirritu Definizione
aragna o lupu de mari, genia de pische chi podet fàere fintzes de unu metro, bonu meda; dhu narant fintzes de piciochedhu
Sinonimi e contrari
arangioa,
arrannassa,
lupatzu,
tràcina
Frasi
is piscadoris torrant cun is cius càrrigus de palària, de macioni, de spirritu…◊ castit sa bellesa de custu spirritu: movit sa coa che calledhu in festa!
2.
est unu sperritu, cussu pipiu!
Terminologia scientifica
psc, dicentrarchus labrax
Traduzioni
Francese
loup de mer
Inglese
seabass
Spagnolo
róbalo
Italiano
spìgola
Tedesco
Seebarsch.
sperróncu sparràncu
spérru , nm Definizione su sperrai / muncadori de s. = mucadore chi si ponet pinnigadu a triàngulu, cun duos bicos paris (a parte de palas) Etimo srd.
spérruma , nf, nm: ispérruma*,
sperrumu,
spérrumu Definizione
logu de orroca artu o buidu fundhudu meda; fintzes su apèrrere is cambas camminandho, passu longu
Sinonimi e contrari
irborrocu,
irgorropu,
irrocadolzu,
ispéntimu,
scabiossu,
sperevundu,
trabentu
/
incambionada,
sperriada,
sperruncada
Frasi
dónnia spérrumu siat prenu, dónnia monti e dónnia cúcuru abasciau! ◊ bessindi de su spérrumu! ◊ is tacus funt coronaus de spérrumas
2.
portat una buca manna chi parit unu spérrumu!
Terminologia scientifica
slg
Traduzioni
Francese
escarpement
Inglese
cliff
Spagnolo
despeñadero
Italiano
dirupo,
rupe
Tedesco
Abgrund,
steiler Fels.
sperrumadórgiu , nm Definizione logu de si sperrumai, logu malu, iscrébigu, o fintzes chistione o cosa chi no si iat a bòllere Sinonimi e contrari scabiossu, spéntima Etimo srd.
sperrumài , vrb: isperrumare* Definizione iscollare, orrúere, betare in s'ispérrumu; orruinare, andhare o fàere andhare male meda; nau de sa manera de fàere, de unu, po ccn. iscopu, fàere de totu, fàere fintzes sacrifícios mannos Sinonimi e contrari atrabentare, derrúere, isciarrocai, ispèldere, scabiossai, sderrocai, spentumai Frasi is errius calant de su tacu e si nci spérrumant asuta in d-un'erriu prus mannu 2. si seus sperrumaus trabballendi ◊ est sempri currendu infatu de su sodhu sperrumandusí po acodiri a tapai is istampus.
sperrúmu, spérrumu spérruma
sperruncàda , nf Definizione su sperruncai, passu longu, mannu, lestru Sinonimi e contrari incambionada, ispalioncada, sparrancu / cdh. spirriata Frasi de intina lègia, ndi beniat a sperruncadas cantu una furca! ◊ cussu portat una sperruncada de cambas de metru e mesu!… Etimo srd.
sperruncàri sparrancài
sperruncí , vrb Definizione fàere s’arrennega arrennega, frigandho a istúturu is duos pódhighes inditziales apare Frasi giogastis a sperruncí, a pipiriponi.
sperrúncu sparràncu
spersóriu spensóriu
spertadòri , agt, nm Definizione
chi ndhe ischidat is dormios; aparíciu po fàere ischidare
Sinonimi e contrari
irbéllia
/
cdh. spiltadori
Etimo
spn.
Traduzioni
Francese
réveil
Inglese
alarm clock
Spagnolo
despertador
Italiano
svéglia
Tedesco
Wecker.
spertài , vrb: ispeltare*,
spertiai 1,
spretai Definizione
ischidare, mòvere, atirare s'atentzione, bogare s'apititu, sa gana, fàere spertu, atentu, cabosu
Sinonimi e contrari
abbibare,
dispertare,
intzidiare,
ischidare,
ispipigliare
Modi di dire
csn:
s. sa menti, sa boxi, s'apititu = allutare sa mente, iscrarire sa boghe, fagher bènnere s'apititu; spretai su stògumu = fàghere tizirire su mànigu; spertiai su passu = illonghiare o istirare su passu, allegrare su passu, caminare de prus; vida spretada = vida unu pagu prus líbbera, prus de pessone manna
2.
spértia su passu e fai su chi ti apu nau!
3.
faiant prus vida spretada is serbidoredhas chi no is merixedhas
Traduzioni
Francese
exciter,
éveiller,
causer
Inglese
to wake up,
to prod,
to whet
Spagnolo
despertar
Italiano
destare,
stuzzicare
Tedesco
wecken,
anregen.
spertaméntu , nm Definizione su spertai, fàere ischidare Etimo srd.
spertèsa , nf: spretesa Definizione
su èssere spertu, ischidau, abbistu, s'abbilidade de cumprèndhere luego
Sinonimi e contrari
abbidida,
abbiléncia,
abbilesa,
abbistesa,
capacidade
/
disgàgiu,
isbrigu,
lestesa
/
cdh. spiltesa
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
adresse,
sagacité
Inglese
astuteness
Spagnolo
agudeza,
sagacidad
Italiano
accortézza,
sagàcia
Tedesco
Klugheit,
Scharfsinn.
spertiàda , nf: ispertiada* Definizione cropu de pértiga e fintzes su singiale longu chi lassat; tira longa de diferente colore, foedhandho de su pilu de is animales; genia de móvia a cropu, brínchidu Sinonimi e contrari ischingiada / sédhida Modi di dire csn: donai una s. de fogu = catzare fogu a frama; s. de frius = titillia de fritu 3. comenti at nomenau a Gesugristu, sa tentatzioni at donau una spertiada de fogu e si nc'est fuia ◊ una spertiada e sartau su muru!
spertiài , vrb Definizione iscúdere a pértiga, fintzes fèrrere, bolare atesu, nau de calecuna cosa a biculedhos o modhe; fàere tiras in s'orrobba cun ricamu de diferente colore 2. si pighiaus a spàssiu a passai currendi in sa lacunedha ca s'àcua spertiàt atesu Etimo srd.
spertiài 1 spertài
spértu spéltu