trambucadórzu , nm Definizione tretu malu ue si podet imbruconare e orrúere Sinonimi e contrari irmoladórgiu, iscolladorju, rutorzu Etimo srd.
trambucajólu , agt Definizione chi tenet su pecu de trambucare, chi camminat a imbruconadura, fintzes chi faet trambucare Sinonimi e contrari imbruncadore, imbrunconeri, imburchinadori Etimo srd.
trambucàre trabbucài 1
trambucàta trambucàda
trambuchète , nm Definizione
fossu cuau chi faet imbruconare e orrúere; genia de dificurtade o trassa fata apostadamente po fàere orrúere o ibballiare s'àteru
Sinonimi e contrari
trabbucu
Traduzioni
Francese
trappe,
piège
Inglese
pitfall
Spagnolo
trampa
Italiano
trabocchétto
Tedesco
Fallgrube.
trambucósu , agt Definizione
nau de logu, mescamente camminu, chi si trambucat, chi faet imbruconare, chi dhue at fossos, iscamedhos, bicas e àteru de istrobbosu
Frasi
in su cuile bi amus late e calchi pischedhu de casu: no at a chèrrere mandhigare cussu solu poi de tantu caminu trambucosu!(A.M.Pinna)
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
accidenté
Inglese
uneven,
bumpy
Spagnolo
accidentado,
abrupto
Italiano
accidentato
Tedesco
uneben.
trambúcu trabbúcu
trambuliàre , vrb Definizione
pònnere trambúliu, in trambúliu, in pidinu, pentzamentu, fàere a pentzare fintzes cun ispantu, meravíglia, coment'e timendho
Sinonimi e contrari
isculiertare,
trumbugliai
Frasi
limba faltza infernale trambúliat sa rejone! (A.Isoni)◊ resteit cun s'ànimu trambuliadu meda e no ischiat su de nàrrere
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
déconcerter
Inglese
to disconcert
Spagnolo
trastornar
Italiano
sconcertare
Tedesco
verwirren.
trambúliu , nm Definizione
genia de pentzamentu, de pidinu, idea o timoria chi no lassat asseliare
Sinonimi e contrari
apinioni,
atrepógliu,
pessamentu,
pidinu,
sudha 2,
trambullu
Frasi
sas tempestas de sa vida, sos trambúlios de s'edade ◊ sos pisedhos si che infulculeint in mesu a su trambúliu e si fateint amigos cun totu
Etimo
itl.
trambusto + subbuglio
Traduzioni
Francese
trouble,
confusion
Inglese
bewilderment
Spagnolo
desconcierto
Italiano
sconcèrto
Tedesco
Verwirrung.
trambullàna tambulàna
trambúllu , nm: trambúgliu,
trumbullu Definizione
su trumbullai, murigamentu de cosas, fintzes in su sensu de avolotare, fàere de no si pòdere bíere bene; fintzes boghes, moida e tzàcurros o cropos a meda
Sinonimi e contrari
abbatúliu,
abbolotu,
atrepógliu,
baraundha,
murísima,
pilissu,
sciumbullu,
stragambullu,
subuzu,
suluvertu,
tregollu,
trepollu
/
trullesa
| ctr.
assébiu
Frasi
mi abbaideit cun d-una ograda isagherada chi mi at postu in trambullu
2.
sa boxi ndi essiat arrembombendu de mesu de unu trumbullu de àtaras boxis chi pariant is boxis de totu sa genti de su mundu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
turbidité,
pagaille,
vacarme
Inglese
turbidity,
mess,
bustle
Spagnolo
turbidez,
confusión,
ruido
Italiano
torbidézza,
scompìglio,
chiasso,
fracasso
Tedesco
Trübe,
Verwirrung,
Lärm.
trambuscàda , nf Definizione su trambuscare; móvia a forte e avolotu mannu Sinonimi e contrari trubbada Frasi at fatu una trambuscada su tempus, cun tronos e lampos pariat chi si cheriat irfàghere totugantu! Etimo srd.
trambuscàre , vrb: trobbuscare,
trubbuscare,
trumbuscare,
trummuscare Definizione
pònnere avolotu, fàere murigu, pesaresindhe cun fortza po aferrare a ccn. o ccn. cosa, iscúdere, atumbare o àteru deasi; nau de su tempus, isconciare, cambiare in malu / oju trambuscadu = malu, malàidu
Sinonimi e contrari
agegherai,
assulurgiare,
isciuliai,
ispabuciare,
trumbugliai
/
afarcai,
salargiare,
trubare
Frasi
arribbaos a cara a unu tzilleri cumintzant a si trubbuscare: una tropa de zòvanos s'est iscudendhe e picandhe a predas ◊ su procu de pressorju trumbuscadu chin su tirju s'arràsciat su pojolu ◊ cust'atzorodhu at trambuscadu totu sas datas e no si cumprendhet prus nudha ◊ bentos de gherra si sunt trambuscados
2.
cust'ómine giughiat un'oju trambuscadu, ma no fit feu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
mettre en émoi,
se jeter (sur)
Inglese
to cause a turmoil,
to throw oneself
Spagnolo
alborotar,
lanzarse,
arremeter
Italiano
subbugliare,
avventarsi
Tedesco
in Aufruhr versetzen,
sich stürzen.
tramènte , nm Definizione tempus in mesu de duos àteros tempos, de duos fatos distintos Sinonimi e contrari impeltantu, intere, sughestantu Frasi bos aiseto: in su tramente s'umbra cumparet (F.E.Solinas).
tramesàda , nf Definizione su si tramesare, móvia coment'e po fàere calecuna cosa cun atza, a face manna, a prepoténtzia Sinonimi e contrari atribida, manigiada, mesurada Frasi no la fatas sa tramesada de m'iscúdere, sinono!… Etimo srd.
tramesài , vrb: tramesare 1 Definizione
pònnere o fàere tramesu, muru de mesu, po ispartzire su logu (prus che àteru de sa domo)
Sinonimi e contrari
intramesai,
istramesare,
stabbicai,
trebesai
2.
su cuile fit un’aposentu mannu, tramesadu dae una tendha a tota fatzada
Etimo
itl.
Traduzioni
Francese
cloisonner
Inglese
to partition
Spagnolo
tabicar
Italiano
tramezzare
Tedesco
durch eine Zwischenwand trennen.
tramesàna tamejàna
tramesàre , vrb: atramesare,
tremesare Definizione
fàere calecuna cosa a un'àteru a face manna, cun atza, chentza arrispetu, a prepoténtzia; fintzes pentzare sa cosa, istare pentzandhosidha / tramesare su tempus = impreare bene su tempus, chentza ndhe pèrdere, ma fintzes manigiare bene totu su chi unu tenet (es. dinare, siendha), pentzare bene a comente dh'ispèndhere méngius
Sinonimi e contrari
atrevire
/
meledai,
penciai,
tressemare
Frasi
no ti trameses, no, a mi fàghere cussa! ◊ marranu chi ti tremeses a bènnere a inoche!
2.
canno unu at de si gastare su dinaredhu suo si lu devet tremesare vene prima de l'ispènnere ◊ su vitirinaju aiat imparatu a tremesare sas paràulas chei sas meichinas ◊ aiat incomintzatu a fàchere cantu s'aiat tremesatu ◊ su chi penso e trameso deo mi lu distrues tue!
3.
cun su de su mese no bi la faghet a campare ca no ischit tramesare su tempus (G.Ruju)
Traduzioni
Francese
oser,
risquer
Inglese
to risk
Spagnolo
arriesgar
Italiano
azzardarsi
Tedesco
sich erkühnen.
tramesàre 1 tramesài