A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

agiogulàre 1 , vrb Definitzione fàere a giógulu, a lachedhu, foedhandho de materiale a pígiu fine o grussu (tàula, ortigu o àteru) Sinònimos e contràrios allachedhare, agionedhare, allacare, alletiae, colembrai.

agiolotàdu , pps, agt Definitzione de agiolotare 2. est zente agiolotada e chena pasu.

agiolotadúra , nf Sinònimos e contràrios agiolotamentu Ètimu srd.

agiolotaméntu , nm Definitzione su agiolotare Sinònimos e contràrios avolotamentu, bolluzadura, buliadura Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu trouble Ingresu muddiness Ispagnolu enturbiamiento Italianu intorbidaménto Tedescu Trübung.

agiolotàre , vrb: agiorotare, axolotare, azolotare Definitzione murigare e bulugiare, avolotare sa cosa, mòvere a meda, pònnere avolotu Sinònimos e contràrios atrepillai, scambillai, stragamullai, studugai, trumbugliai | ctr. asseliai, apasigare Frases nos sunt agiorotendhe totu sas abbas ◊ su cúrrere de su riu agiolotaiat sas abbas isbatèndhelas dai pedra in pedra 2. cantu chi ses agiorotendhe, bae a fàghere su chi ti apo nadu! ◊ est agiolotadu che undha ◊ unu gherreri no si podiat azolotare in cara de sa zente e in cara de sa mama at agguantadu a su prantu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu remuer, troubler, agiter Ingresu to make sluggish, to paddle, to shake Ispagnolu enturbiar, alborotar Italianu diguazzare, intorbidire, agitare Tedescu trüben.

agiolótu , nm: agiorotu, azolotu Sinònimos e contràrios abbatúliu, abbolotu, abbuluzu, mamudinu, pilissu, sciumbullu, trambullu / abbaunzu, aciorodhu | ctr. assébiu 2. imbetzes de cuss'azolotu, dàdemi custa meighina! Ètimu srd.

agiolvàre, agiolviàre , vrb Definitzione giare dispraxere, fàere marigosu (che giolva), pigare afuta, arrennegu, tzacu Sinònimos e contràrios amargurai, cungiolvare, ingiolvare Frases mi as agiolvadu sa vida Ètimu srd.

agiommài agimmài

agionàre , vrb Sinònimos e contràrios allachedhare, indortigare Frases s'aradu fit betzu, m'istaiat continu agiona agiona e mi so afutadu, pro chi sa terra in donu apo pagadu (B.R.Carbone) Ètimu srd.

agiòne , nf: ajona, ajone, ajoni Definitzione genia de lóriga de corria o de pedhe crua chi si ponet a su giuale, in mesu in mesu, po dhue fàere intrare e arrèschere sa punta de sa timona de su carru o de s'arau / furriaisí a un'ajoni = fàgheresi a unu gantzu Sinònimos e contràrios alasoni, bagione 1, cajone 1, fatzolu 1, giussòrgia, sesúgia Frases nosu festis is ajonis cun pedhi de marxani 2. s'espi si fúrriat a un'ajoni candu cracat, ca pungit e mússiat Tradutziones Frantzesu anneau d'un joug Ingresu strip of leather joining the top flail to the handle Ispagnolu mediana, barzón Italianu gombina Tedescu Lederriemen im Pflugbaum.

agionèdha , nf: azonedha, gionedha Definitzione min. de gione; ortigu de unu giúmburu de sa mata fatu cun s'asa po umprire abba a bufare in su sartu Sinònimos e contràrios conchedha 1, napedha Frases est chin sas palas che agionedha: pro bi las azeretare cheret apredigada! ◊ chin sa lepa apo fatu un'azonedha de ortigu Terminologia iscientìfica stz Ètimu srd.

agionedhàdu , pps, agt: ajonedhadu Definitzione de agionedhare; chi est giumburudu che agionedha Sinònimos e contràrios abbajonadu, allachedhadu, atortiau | ctr. ladu, ténneru Tradutziones Frantzesu creusé (p.p.), creux (adj.), bossu, tordu Ingresu humpbacked, sunken, crooked Ispagnolu ahuecado Italianu incavato, gòbbo Tedescu ausgehölt, buckelig.

agionedhàre , vrb Definitzione fai giumburudu che agionedha Sinònimos e contràrios abbajonare, aggopedhare, acocovedhae, allachedhare, atrotiai Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu courber Ingresu to bend Ispagnolu encorvar, combar Italianu incurvare, ingobbire Tedescu biegen, buckelig werden.

agioroscàre , vrb Tradutziones Frantzesu se jetter en grondant (chien qui gronde) Ingresu jumping of a growling dog with the intention of biting Ispagnolu acometer los perros en la caza Italianu l'avventarsi del cane ringhiando per mòrdere Tedescu sich knurrend auf jdn, stürzen.

agioròschere , vrb Definitzione fastidiare, pigare afuta, arennegu, tzacu Frases isse chircaiat de bi lis ammentare, sa cosa, e issos acabbaiant pro si agioròschere.

agiorotàre agiolotàre

agiorótu agiolótu

agiorràre , vrb rfl: azorrare Definitzione pigare matana, múngia, po calecuna cosa o chistione, su si dha pònnere a coro Sinònimos e contràrios agiorridare, aporare Frases tantu de su piantu no ti azorres! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu s'affliger, se faire du souci Ingresu to grieve Ispagnolu afligirse Italianu afflìggersi, angustiarsi Tedescu sich betrüben.

agiorridàre , vrb Definitzione istare a su pedi pedi, giare ifadu o istrobbu pedindho, pedindho dépidu Sinònimos e contràrios agiorrare, impeltinare, infestare, malifestai Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu importuner, déranger les créancier et les débiteurs Ingresu to bother creditors and debtors Ispagnolu importunar Italianu importunare, infastidire creditóri e debitóri Tedescu belästigen.

agiòsso, agiòssu , avb Definitzione logu a manu de fundhu de ue unu si agatat Sinònimos e contràrios bàsciu, giosso*, imbàsciu Frases custa domu est abbitada, cudha innello agiossu est de su síndhiu ◊ custa die dha bolio passare agiosso in citade.