A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

inseurrài inceurràre

inseurríri , vrb: intzeurriri, intziurrire Definitzione bogare su cambu, fàere tzeurra, nau de is sèmenes cumenciandho a naschire; nau de gente, fàere s'isvilupu e cambiamentu de èssere ómine o fémina, fintzes iscallentare disigiandho fémina (o ómine), inchibberare de sa natura o, nau de persona débbile, pigare fortza, istare méngius Sinònimos e contràrios inceurrare, infeurriri, rampudhire, tidhire, tzeurrire, tzorulare / arretae 2. gei no est abarrada a bint'annus a intzeurrí, cussa piciochedha! 3. sos màscios s'intziurriant ca su corpus at sas netzessidades suas Ètimu srd.

inseúrru , nm, nf: intzaurru, intzéurra, intzeurru Definitzione cambu nou chi bogant is sèmenes naschindho Sinònimos e contràrios brossa, cirrione, froedha, grillu 1, infeurru, irbrossa, pigionatzu, schésciu, serione, tudhu, tzéurra, tzirriotu Frases biu tancas frorias e bíngias, biu intzaurrus frorius, sigurus (G.P.Salaris) Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu bourgeon Ingresu sprout Ispagnolu brote, vástago Italianu germòglio Tedescu Sproß.

insiàre inseàe

insichinídu , agt Definitzione nau de ccn., coment'e sicau, làngiu de su fàmene Sinònimos e contràrios insicuridu, lagnu, marriu, romasu.

insichirriài , vrb: itzichirriai, tzichirriai* Sinònimos e contràrios tirriare 1, tzacarrai, tzacazare Frases itzichirriamu is dentis che arroda sentza de ollu (T.Cara).

insichírriu , nm: itzichírriu, tzichírriu* Sinònimos e contràrios cérriu, ischéliu, tírriu, tzancurru Frases su chi est aintru de mei si movit a itzichírrius che fraria (T.Piredda).

insicurídu , agt Definitzione coment'e sicau, làngiu Sinònimos e contràrios addrommigadu, assichillonau, sicu / insichinidu, marriu, scalarxiu Tradutziones Frantzesu sec Ingresu withered Ispagnolu seco, acartonado Italianu risecchito, incatorzolito Tedescu trocken, eingeschrumpft.

insidadúra , nf Definitzione su fragu malu chi essit a un'animale in calore (e a sa petza puru) Ètimu srd.

insidài incirài

insidài 1 incidài

insidài 2 , vrb Definitzione andhare o tènnere fragu malu, de insuadura, nau de animale in calore (e de sa petza si benit macellau tandho) 2. su sirboni fut in portamenta candu Fulanu dh'at bociu e de sa petza no at fatu a ndi papai ca fut insidada (P.Pillonca) Ètimu srd.

insidíu , agt Definitzione chi tenet o est sufrindho sidi, chi tenet bisóngiu de bufare, o fintzes bisóngiu mannu de àteru Sinònimos e contràrios assidigadu, assidigorzadu, assuglitu, sedidu* / disigiosu, inganatzidu Frases su serbidori fuat insidiu e fadiau 2. corus insidius de istima e de cunfortu.

insídu , nm: intzidu 1 Definitzione ogu de matedu de pònnere a iferta / iscapai, nau de un'i. = tènnere, bogare Sinònimos e contràrios annestu, ifertura, inferchidura, infertu Frases is intzidus ant iscapau Ètimu srd.

insighíri , vrb: intzighiri Sinònimos e contràrios segudare, sichire*, síghere, sodigai, tènnere.

insígna , nf Definitzione iscrita o figura chi serbit de inditu Sinònimos e contràrios indicu, indíscia, inditu / bandera.

insignàre , vrb Definitzione in is pàstinos, marcare is puntos inue si depet prantare sa bide Sinònimos e contràrios cradiare.

insiladúra , nf Definitzione su insilare Ètimu srd.

insilàre , vrb Definitzione arregòllere, pònnere o chistire in is silos.

insimbulài, insimbullài , vrb Definitzione imbuscinare in sa símbula cosas de còere Sinònimos e contràrios impodhinare, infarentare, infarinare, simbullai Frases insimbullai su pisci Ètimu srd.