A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

piciàciu , nm: pisciàciu, pisciatzu, pissàciu Definitzione s'orina de is animales Sinònimos e contràrios lúciu, piscia.

piciài , vrb: (pi-ci-a-i) pissiai pitziai, pitziari Definitzione prus che àteru s'efetu chi faet cosa chi punghet o chi abbruxat in sa carre; fintzes pigare cosa (esca) a buca coment'e bicandho; in cobertantza, nàrrere cosa, foedhos chi dispraxent, ofendhent Sinònimos e contràrios pistidhire, púnghere, ispiciulare, spurtiri / piticare / anniscai / dispiàchere Frases su soli budhiu de s'istadi pítziat ◊ mi pítziat sa ferida 2. su piscadori a lentza est abetendi chi su pisci pitzit ◊ su casu papadhu pítzia pítzia, ca no proit de su celu! 3. is fuedhus avrincosus ferint e pítziant, ma a bortas faint prangi a chini dhus ghetat! Ètimu ltn. *pits Tradutziones Frantzesu brûler Ingresu to burn, to hurt Ispagnolu quemar Italianu scottare Tedescu brennen.

piciànti , nm: (pi-ci-an-ti) pitzianti pitzienti Definitzione genia de erba, de diferentes calidades ma totu prenas de puntighedhas piticas chi punghent e faent a dolidura: segundhu sa calidade dhi narant ‘fémina’ o pitziantedhu (U. pilulifera), ‘mascru’ (U. dioica) Sinònimos e contràrios bistiori, boltíula, frusticaja, granudu, ociada, oltija, pistidhore, pitigallella, pítula, pitziadroxu, pitziafui, purtzigada, pústica Frases fiat cosa de timi, capatzi de ti pungi che pitzianti mascu Sambenados e Provèrbios smb: Pitzianti, Pizzianti Terminologia iscientìfica rba, Urtica atrovirens, U. dioica, U. pilulifera, U. urens Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu ortie Ingresu nettle (stinging) Ispagnolu ortiga Italianu ortica Tedescu Brennessel.

piciàre , vrb Definitzione pònnere fogu; pigare fogu, tènnere a fràmmula; nau cun avb. de nega de un'arma, negare, fartare de isparare; nau cun avb. de nega po fémina, fartare de impringiare, no impringiare Sinònimos e contràrios allúere, allumae, incèndhere Frases calicunu at piciadu fogu in su monte ◊ cun custa linna totu ifusta su fogu no píciat Ètimu itl. appicciare.

piciàre 1 , vrb Definitzione incrubare, piegare 2. custos suvèrgios sunt piciaos de su ventu ◊ est a ischina piciada, messandhe.

picicorródhu , nm Definitzione nau de ccn. candho est béciu perrai, unu béciu meda Ètimu srd.

picícu pichícu

pícicu , nm: pítzigu Definitzione un'apenas, pagu pagu Sinònimos e contràrios pibidedhu, piticada Frases a tie ti cheret unu pícicu de sale in conca Ètimu srd.

pícidu píchidu

picigài , vrb: apicigai*, pitzicare, pitzigai, pitzigare Definitzione pònnere cosa, prus che àteru cun colla o àteru de apicigosu, a manera chi abbarret totu impare cun àtera; istare a tropu aifatu de un'àteru fintzes giaendho ifadu; arrennèscere a fàere calecuna cosa, fintzes a cuncordare un'ingannu, una trampa, una brulla, giare calecuna cosa (mala) a unu / unu pòberu picigau a terra = póveru meda; pitzigare de ogu = pònnere ogru, fèrrere a ogru (malu) Sinònimos e contràrios apodhai, arbiare, atacai / acadenanciare, acadrancai, apegai, incadranancare / bicigari, fèrrere | ctr. ispitzigare Frases custus fuedhus funt picigaus apari ◊ si si ndhe abbizat mamma, chi coltègias a mie, ti pítzigat su cane ◊ banzu ti pítzigo si no andhas a su cumandhu! ◊ in sa falada pítzigat cust'iscadriada e ch'est ruta a costa longa (A.Bocchinu)◊ càstia a innui tiras sa perda: chi mi picigas, marranu chi no t'ismermu! ◊ e ite si ti pítzigat a cara cussa nae chi ant imboladu!… 3. si achipimus bi la pitzigamus a che la fàghere oe, sa faina ◊ oje puru mi l'as pitzicada, a mi nche ghetare su late a terra! ◊ si nos addasiamus nos la pítzigat s'ora! ◊ cussu pisedhu mi at pitzigadu búglia!◊ at brincau tantas bias ma non si dh’at picigada a ndhe bodhire s'àgina 4. cuss'iscominigada at pitzigau de ogu su catzedhedhu meu!

picigajólu , agt, nm Definitzione chi o chie si apicigat, istat a tropu aifatu de s'àteru; fintzes chie bendhet cosa in giru Sinònimos e contràrios picigóngiu, picigosu / bendhiolu, tzafanajolu Ètimu srd.

picighéri , agt, nm Definitzione chi o chie atacat a brigare cun facilidade, si dha pigat meda a briga Sinònimos e contràrios begosu, pretadori Frases cussu picigheri est sempri a chini donat e a chini impromitit e no depeus aciungi linna a su fogu! (S.Loi)

picigóngiu , agt: apicigóngiu Definitzione chi apicigat, totu; nau de ccn., chi istat a tropu aifatu de s'àteru, chi si apicigat a foedhare e no dh'acabbat prus Sinònimos e contràrios apitzigaditu, apodhosu, atacaditu, impodhau, impodhosu, picigosu / apítzigu, genosu, ifadosu 2. est unu picigóngiu, cussu cristianu!… Terminologia iscientìfica ntl Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu gluant, collant, importun Ingresu sticky, irritating Ispagnolu pegajoso, pesado, molesto Italianu appiccicóso, molèsto Tedescu klebrig, aufdringlich, lästig.

picigósu , agt: apicigosu*, pitzicosu Definitzione chi si apicigat, chi tocandhodhu abbarrat atacau a manos o a sa cosa; nau de unu, chi s'istentat a tropu foedhando o istat aifatu de s'àteru chentza bisóngiu, a ifadu; pitzicosu a logos est fintzes un'erba, su pigulosu Sinònimos e contràrios apitzigaditu, apodhosu, picigóngiu / apicigu, ifadosu Frases custu pani est crú: portat sa matza picigosa 2. no fait a chistionai cun tui: ses unu picigosu!

picínna , nf: pitzinna Definitzione pipia giai sèmpere pitica, ma fintzes matuchedha, fintzes manna / p. de s'óciu = pipia de s'ogru; cherrer bene chei sa p. de s'óciu = istimare meda Sinònimos e contràrios pipia 1, picioca Frases sa pitzinna daemila ca la leo deo in coa a la drommire 2. pitzinna bella si ch'est fata! 3. sas tzias l'aviant chérfiu vene chei sa pitzinna de s'óciu ma non bi aviant isciu a li dare régula peruna.

picinnàu , nm Definitzione ispétzia de pannu po fàere capotos Terminologia iscientìfica ts.

picinnàxu , agt, nm: pitzinnàgliu, pitzinnarju, pitzinnarxu, pitzinnaxu Definitzione chi o chie giaet atentzione a is pipios, càstiat is pipios; brebè chi àngiat a prima borta, fintzes su bagadiu Sinònimos e contràrios pipiarzu 2. su stallu serbit po lassari is picinnaxas acorradas ◊ unu de is bastantis chistiat is angionis istitaus cun pegus de pitzinnaxu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu baby-sitter Ingresu male nanny Ispagnolu niñero Italianu bambinàio Tedescu baby-sitter.

picinnédhu , nm: pitzinnedhu Definitzione (f. –a) persona pitichedha de tempus, pipiu de pagos annos, o fintzes prus mannitu asuba de is deghe ma no ancora mannu Sinònimos e contràrios pipiedhu / piciocu 2. unu grupu de picinnedhos parent chircandho de imparare a cantare a tenore, isperamus chi sicant!

picinnèsa , nf: pitzinnesa Definitzione totu su tempus chi unu est minore, pitzinnu Sinònimos e contràrios gioventura, picinnia | ctr. becesa Frases issa fit sa cumpanza de sa pitzinnesa mia Ètimu srd.

picinnía , nf: pitzinnia Definitzione totu su tempus chi unu est minore o pitzinnu Sinònimos e contràrios gioventura, picinnesa, pipiesa | ctr. becesa Frases in custa terra nci apu trabballau in picinnia ◊ si fit possíbbile a torrare a su tempus de picinnia!…◊ in sardu iscrio sa limba imparada dae totu sentza mastru in pitzinnia (L.Cubeddu) Terminologia iscientìfica vda Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu enfance, adolescence Ingresu childhood, youth Ispagnolu infancia, adolescencia Italianu infànzia, adolescènza Tedescu Kindheit, Jugend.