stragambullàu , agt Sinonimi e contrari agiagarau, salarzadu | ctr. asseliadu, trancuillu Frasi dèu cun su castiadori fustis in bíngia e issu si crocat foras: a candu dhu intendu a is tres de chitzi stragambullau, andendi e torrendi, isciustu colagola de serenu! Etimo srd.
stragambúllu , nm: istragamuzu*,
stragamullu,
stragamuxu Definizione
genia de avolotu, de moida, istragatzu chi si faet tocandho cosa, movendhosi a meda, móvia chi si faet a cropu, de botu
Sinonimi e contrari
abbatúliu,
abbolotu,
atutina,
baraundha,
mamudinu,
sciumbullu,
subuzu,
tifitanu,
trambullu
/
sidhada
Frasi
arruendi a terra at fatu su stragambullu de una bértula de turras e talleris arruta de cuadhu ◊ mi ndi at iscidau su stragambullu chi ant fatu is buchemelis in s'acúliu de is pudhas ◊ pudhas e cocas ant fatu stragamullu candu seu passau
Traduzioni
Francese
remue-ménage
Inglese
turmoil
Spagnolo
trasiego
Italiano
trambusto
Tedesco
Durcheinander.
stragaméntu , nm Definizione su stragai; su èssere immarrios Sinonimi e contrari cansamentu, cansesa, istrachesa, istrachidúdine, istracúmene, istrachiore | ctr. pasu Etimo srd.
stragamullài , vrb: istragamuzare,
stragamuxai Definizione
betare o pònnere apare, ammesturare chentza régula coment’efetu de movimentu, de agiàgaru; bogare o fàere fuire a unu o un’animale de mala manera, brigare, pesare (o fintzes ischidare) de botu po assíchidu
Sinonimi e contrari
agiolotare,
atrepillai,
isordulare,
studugai,
trumbugliai
/
certai,
salargiare,
zagarare
2.
mi timu chi su sciarrocu siat mannu ca at lassau imbròglius e pagamentas: est un'eredadi bèni stragamullada! ◊ is bòis funt totu stragamullaus: no dh'as inténdiu cussu sonu?
3.
po ndi dha istolli de Antoni, sa piciochedha, dh'apu bèni stragamullara! ◊ dh'apu stragamullau ca mi at segau unu pratu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
brouiller,
mettre en désordre
Inglese
to upset
Spagnolo
desordenar
Italiano
scompigliare
Tedesco
durcheinanderbringen.
stragamúllu, stragamúxu stragambúllu
stragamuxài stragamullài
stragàsciu, stragàssu stragàciu
stragàtzu stragàciu
stragàu , pps, agt Definizione de stragai / s. che unu burricu = istracu, immarriu meda Sinonimi e contrari cansidu, fadiau, istracu | ctr. pasadu Frasi seu cambu sicau de iscraria, stragau de su bentu… 2. lassadhu dormiri in asséliu, mischinu, ca ciai est nodiu ca est stragau!
stragiài , vrb Definizione tratare male, guastare, perdimentare sa cosa Sinonimi e contrari frazare, perdimentare | ctr. atragiare Frasi su bestiàmini in s'ierru stràgiat su logu e po cussu est mellus a dhu lassai aintru ◊ cussu piciochedhu est unu dimóniu: dhi at stragiau totu is giogus a s'amighixedhu! ◊ no mandis su pipiu a portai afàbbica ca dha stràgiat! ◊ tui no ses bellu a papai su pisci: dhu stràgias! ◊ sirboni stràgiat sa bíngia: candu est satzau ndi segat is gurdonis e dhus lassat!
stragiòni , agt, nm Definizione
chi o chie costumat a perdimentare sa cosa
Sinonimi e contrari
ibbaidore,
isperditziau,
istrubberi,
sperdicieri
Frasi
ma est una stragiona, lah, custa piciochedha: de cudhu cuadernu pigat, arrogat e fúliat fintzas pàginas sentz'e iscritas! ◊ tui ses unu stragioni: cosa mia no ti lassu prus nudha!
Etimo
itl.l
straggion
Traduzioni
Francese
gaspilleur
Inglese
wastful
Spagnolo
despilfarrador
Italiano
sciupóne
Tedesco
Verschwender.
stràgiu , nm Definizione
su stragiai sa cosa
Sinonimi e contrari
isperdíciu
Frasi
papendi at fatu unu stràgiu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
gaspillage
Inglese
waste
Spagnolo
derroche
Italiano
sciupìo,
sprèco
Tedesco
Verschwendung.
stràgu , nm: istragu* Definizione
dannu mannu de bochíere gente o animales, distrúere totu; fastídiu mannu, pena forte, dispraxere
Sinonimi e contrari
distrubbu,
dolore,
matratamentu,
pena
/
dannu,
degógliu,
desacatu
Frasi
is màrigas, a su biri custu stragu, atumbant apari e segaras si funt ◊ billas totu sa noti timendi chi margiani iscumpudiu ti fatzat stragu mannu ◊ sa morti ti at fatu stragu mannu in corti
Traduzioni
Francese
massacre
Inglese
massacre
Spagnolo
masacre
Italiano
strage
Tedesco
Blutbad.
stràgu 1 , nm: istragu* 1 Sinonimi e contrari cadha, cària, istrachidúdine, pelea Frasi issu depit lassai sa cassa, ca est tropu stragu e dhi fait mali! ◊ a fai a prandi in domu po sa coja est tropu stragu po sa famíglia ◊ cussa cosa a dha fai totu a una borta est unu stragu ◊ funt bennius a mengianu e torraus andai a merí: mancu su stragu, cun totu cudhu viàgiu!…
stràgu 2 , nm Definizione
genia de tragu de ferru totu a punciones (o dentes, puntas grussas) asuta, de passare in sa terra arada po carragiare su sèmene, po mòvere sa terra a is laores candho funt ancora piticos a erba po dhis fàere de marríngiu
Sinonimi e contrari
stripadori
Frasi
a su trigu dhi passaus su stragu de ferru e dhu concimaus
Traduzioni
Francese
herse
Inglese
drag
Spagnolo
grada
Italiano
érpice
Tedesco
Egge.
strallèra , nf Definizione
una genia de anade, dhi narant fintzes cucumartzolu
Terminologia scientifica
pzn, mergus serrator
Traduzioni
Francese
harle
Inglese
merganser
Spagnolo
serreta mediana
Italiano
smèrgo minóre
Tedesco
Mittelsäger.
strallèra 1 , nf: istrallera* Definizione fata de piciochedhos malos, de piciochedhos botosos.
stràllu , nm Definizione its, fadhina? Frasi càstiu su celu: notesta no si bit unu strallu de istellas.
stramài , vrb: istramai*, stramari Definizione bogare de pare sa trama, segare is filos de su tessíngiu, isconciare sa cosa téssia: si narat fintzes de is funes Sinonimi e contrari ilbulzare, illanivuzare, irfilusare, isfiocare, istèssere, sfibicitai, sfrocai Frasi su sebbateri ungit s'ispagu cun pixi po no si stramari.
stramancadúra , nf Definizione su stramancai, mancamentu, pérdia de calecuna cosa chi no s'ischit a ue est andhada Etimo srd.