isterratzàre , vrb Definitzione abbasciare sa terra, iscavare, pigare sa terra de unu logu po dhu fàere in paris o agatare su tostau de dhue pòdere fraigare Sinònimos e contràrios isterrare 1, isterronare, spamentari Frases est pretzisu isterratzare fintzas a tocare sa roca pro fraigare cun siguresa Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu terrasser Ingresu to excavate Ispagnolu desmontar Italianu sterrare Tedescu ausheben.
isterràtzu , nm Definitzione sa terra chi si bogat faendho fundhamentos de unu fràigu (ma fintzes totu su chi de fuliare essit in trebballos de maistos de muru) Sinònimos e contràrios carralzu, terratzu 1 Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu terrassement Ingresu excavation Ispagnolu desmonte Italianu stèrro Tedescu Erdaushub.
isterreméntu , nm, nf: isterrimenta Definitzione pruschetotu cosa chi s'isterret asuta po crocare, ma fintzes calesiògiat cosa istérria po ndhe pònnere àtera (es. sa trama in su telàrgiu po tèssere, is tàulas grussas de su fundhu de su carru, is versos o peis de unu mutetu o frore) Sinònimos e contràrios isterridolzu, istretozu, modhita, sterríngiu / istérria Frases su malàidu l'ant fatu corcare subra de un'isterrimenta in terra 2. curriat s'ispola isorisoros a s'isterrimenta ◊ no est arrennéssiu a s'arregodare sos cambos ses, sete e oto de s'isterrimenta Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu litière Ingresu bedstead Ispagnolu armazón Italianu lettièra Tedescu Bettgestell.
istèrrere , vrb: istèrriri, sterri Definitzione pònnere sa cosa a manera de pigare logu meda, atesu de pare, in paris (fintzes in su sensu de carragiare cun cosa istérria, de pònnere cosa modhe isprata po pònnere àteru in pitzu), fintzes pònnere crocau; cumenciare unu chistionu, presentare un'argumentu; nàrrere a bàntidu cosa meda prus de su chi est; allonghiare una chistionada, un'allega, a manera de nàrrere cosa meda, fintzes creschendho sa cosa / pps. istérridu, istretu Sinònimos e contràrios atendiai, ilboligare, ispabarare, ispàlghere, isparcinare, istèndhere, istenniare, istirare, stendiai, tèndhere | ctr. ammuntonae, atuturae Frases s'isterrent sos trastes ifustos in su sole ◊ isterro su pamentu a pabilos pro no imbrutare illatendhe ◊ suta de sas olias como isterrent telos pro coitare collindhe ◊ tocat a istèrrere zara in s'istrada ◊ sas tzitades si sunt isterrindhe, ma medas bidhas si che sunt derruindhe ◊ sa canna prantada s'isterret, si leat su logu ◊ su fogu fuidu s'est istérridu meda ◊ istèrredi cue e drómmidi ◊ no t'isterras tropu! 2. sunt a bínchida isterrendhe versos ◊ como cussu isterret carchi àtera fàula! ◊ toca, isterri sa chistioni, ca intendeus! 3. e za no isterret, mih, candho chistionat de su fizu: paret menzus de Deus! 4. s'ora ch'est tarda e no mi apo a istèrrere meda cun sa chistionada mia ◊ si li naro carchi fàula no l'abbàido mancu in oxos, ca sinono si mi leget in cara deretu chi so isterrendhe Ètimu ltn. sternere Tradutziones Frantzesu étendre, répandre Ingresu to spread out Ispagnolu extender Italianu spàrgere, stèndere, estèndere Tedescu verstreuen, ausstrecken, erweitern.
istérria , nf: istérrida, istérrita, stérrida Definitzione su istèrrere; cosa istérria, logu paris o a dónnia modu tretu mannu ocupau cun calecuna cosa o de pòdere cunsiderare de longària e largària; in su càntigu a tenore, su cuménciu a boghe sola, segundhu sa pesada (mutos, mutetus) is versos de su cuménciu (duos, tres o fintzes bàtoro, naos cambas o peis); sa cosa (frutuàriu, laore, o àteru) posta o betada isprata de pigare logu meda; fintzes unu chistionu chi si cumènciat, una chistione chi benit presentada / istérrita de ocru = a cantu afiet ogru, fintzas a ue imbatit sa vista Sinònimos e contràrios isterrementu, isterrina / amprura Frases a s'olia ammuntonada li cheret dadu un'istérrida pro no si lanire ◊ su monte est prenu de funnos de suégliu a istérrita de ocru 2. su fogu fuidu zughet istérrida manna ◊ sa bérgula no la sigo a istèrrere, bastat s'istérrida chi zughet ◊ amus agatadu sa pira a istérrida, suta de s'àrbure ◊ s'olia in terra bi est a istérrida ◊ sont terrinos chi parent postos a istérrita che in sa pranta de sa manu ◊ medas terras de Sa Nurra fint totu un'istérrida de pramma ◊ at atzapatu un'istérrita de feruledha casari 3. medas cantones de como sunt chena rima, chena istérrida e ne torrada ◊ su chi no apo nau in cust'istérria l'at a bíere chie at a lèghere Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu étendue, introduction, préambule Ingresu stretch, introduction, preamble Ispagnolu tendido, extensión, introducción, preámbulo Italianu stésa, estensióne, distésa, introduzióne, preàmbolo Tedescu Ausgebreitete, Ausdehnung, Einführung, Präambel.
isterricorjàre , vrb: isterrigolzare, isterrigorzare Definitzione su si pònnere coment'e crocaos o fuliaos in terra, ma nau prus che àteru cun fortza, cun tzacu, cun arrennegu Sinònimos e contràrios aterrai / imbrossinare, isterricrare, isterrighinare, isterrinai, isterrorzare, istragorzare, sterrionai Frases pesadindhe ca t'imbrutas: mugosu, sempre isterrigorzendhe in terra t'istas! ◊ si iscrafiaiant sa sue in bentre, sa béstia s'isterrigorzaiat in terra Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu s'étendre par terre Ingresu to lie down Ispagnolu tumbarse, echarse al suelo Italianu distèndersi per tèrra Tedescu sich niederlegen.
isterricràre , vrb: isterrigai, isterrigare, isterrigiare, isterrigrare, isterrijare, isterrugiare, isterrujare Definitzione betare, istrumpare a terra, crocare istérrios in terra Sinònimos e contràrios aterrai, aterrighinare, imbrortzinare, isterricorjare, isterrighinare, isterrinai, istragorzare, sterrionai Frases giòvunus mannus… isterrigaus siant! ◊ in Osposidha bido chimbe ómines isterrujados: a balla los ant fertos che sirbones (C.Mura)◊ sa muzere de su zigante, atachendhe cun grandhe fúria sos soldados de su re, ndh'isterrijeit trinta ses ◊ at agatadu sa pobidha isterrigada in terra che àinu, imbriaga ◊ si est isterrigadu in s'erva ◊ candho pensas de isterrujare su male cun sa vindita, ndhe faghes nàschere un'àteru! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu abattre, renverser à terre Ingresu to lay out, to pull down Ispagnolu derribar, tumbar Italianu abbàttere, stèndere per tèrra Tedescu niederwerfen.
istérrida istérria
isterridólza, isterridólzu, isterridórgiu, isterridórju, isterridórzu , nf, nm: sterridórgiu Definitzione cosa chi si ponet istérria in terra po crocadórgiu prus che àteru de animales, su crocadórgiu etotu; logu po istèrrere, po pònnere trastos istérrios Sinònimos e contràrios isterrementu, istretozu / istendhidorzu, spraxidroxu, tesolzu Frases gireit sos ògios tristos a donzi ala e si abbandhoneit in s'isterridolzu pianghindhe ◊ ancora in su letu mannu est su sacone de terga de trigu moriscu isterridorzu Ètimu srd.
istérridu , pps, agt: istérriu, stérriu Definitzione de istèrrere; chi est postu a manera chi pigat logu meda, fintzes in su sensu de crocau (nau de cosas chi istant prantadas) e crocadórgiu puru, isterrimentu / su cadhu s'est istérridu bene = fit faghindhe totu su chi podiat; su cadhu fut istérridu bene = zughiat isterrimenta bona Sinònimos e contràrios ispaltu, istertu, spainau / corcadu 2. sos presetos s'iscontzant in códulas istérrias a lecucu in su riu ◊ semus essidos a campu a sole istérridu ◊ sas crabas paschent istérridas meda, sas berbeghes prus atrumadas 3. at postu su murdegu friscu po istérriu a is crabitus de lati Tradutziones Frantzesu répandu, étendu Ingresu spread Ispagnolu esparcido, extendido Italianu sparso, diffuso, stéso, distéso Tedescu verstreut, verbreitet, ausgestreckt.
isterridúra , nf Definitzione su istèrrere, mescamente nau de sa manera Sinònimos e contràrios spainadura, tesura | ctr. atuturamentu Frases arratza de isterridura chi li as fatu a sa robba… bene la pone, chi essat istirada! Ètimu srd.
isterrigàre isterricràre
isterrighinàre , vrb: sterrighinai Definitzione su si betare a terra po si crocare, pònnere crocaos istiraos, istérrios Sinònimos e contràrios imbrossinare, isterricorjare, isterricrare, isterrinai, sterrionai Ètimu srd.
isterrighínu , nm Definitzione su isterrighinare, su istèrrere / cosa a i. = a cortina, a istérrida Sinònimos e contràrios istérria 2. sa mata de suerzu pariat mazada, cun sa foza e su landhe in terra a isterrighinu (E.Madeddu) Ètimu srd.
isterrigiàre isterricràre
isterrigolzàda , nf Sinònimos e contràrios arratroxa, ildoada, iscartinada 2. at dadu un'isterrigolzada… chi est ancora andhendhe a s'arramba arramba! Ètimu srd.
isterrigolzàre, isterrigorzàre isterricorjàre
isterrigràre, isterrijàre isterricràre
isterrimènta isterreméntu
isterrimentàre , vrb Definitzione crocare in s'isterrimenta, pònnere isterrimenta a si crocare Sinònimos e contràrios istèrrere Frases si fint isterrimentatos a intunnu de su fochile istutatu ◊ isterrimentàtebbos e dormítebbos! Ètimu srd.