bisastràre , vrb: abbisastrare,
biseltrare,
bisestrare Definitzione
pònnere bisestru, fàere istrúpiu, dannu mannu a unu, a una mata, a una cosa
Sinònimos e contràrios
abbutinare,
bistrasciare,
degogliai,
destrossai,
iscempiai,
iselmorare,
istropiare
Frases
s'acheta mi est ruta e si est bisestrada ◊ su bentu de sa malignidade bisastrat sos ànimos trassicos ◊ acudie pínnicos pro sarbare su restu de custa terra nostra bisastrada! ◊ cussu pisedhu si bisestrat cun cussa forramenta, si bi la lassades ◊ nachi unu terremoto at bisestradu su Giapone
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
dévaster,
endommager,
nuir
Ingresu
to devastate
Ispagnolu
perjudicar,
dañar
Italianu
devastare,
danneggiare
Tedescu
verwüsten,
zerstören,
beschädigen.
biscàre , vrb Definitzione
aciapare, cassare cun su biscu
Sinònimos e contràrios
imbiscare
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
engluer
Ingresu
to spread with birdlime
Ispagnolu
enviscar
Italianu
invischiare
Tedescu
mit Vogelleim fangen.
bischigliàre , vrb: bischiliare,
bischilliare Definitzione
istare a su pisibisi, foedhare a iscusi, erríere
Sinònimos e contràrios
abbrubudhai,
frofoai,
ischigliare,
ischiglionare,
mamughiare,
pispisai,
sbrufare,
sbrufulai,
strichidhai
Frases
sas duas pisedhas faedhaiant cun ispíritu, lieras e chena timorias, atzetendhe de bischiliare
Ètimu
itl.
bischizzare
Tradutziones
Frantzesu
chuchoter
Ingresu
to whisper
Ispagnolu
cuchichear
Italianu
bisbigliare
Tedescu
flüstern,
wispern.
bischitzàre , vrb Definitzione
istare a brullas e a giogu
Sinònimos e contràrios
abbrengulare,
bebberecare,
ciogare,
giochitare,
imbalai,
ingiogaciai
Ètimu
itl.
bischizzare
Tradutziones
Frantzesu
s'amuser
Ingresu
to amuse oneself
Ispagnolu
divertirse,
entretenerse
Italianu
trastullarsi
Tedescu
sich unterhalten.
bisionài, bisionàre , vrb: bissionare,
vijonare Definitzione
fàere bisiones, bíere sonnos, bisos, siat dormios e siat in su pentzamentu
Sinònimos e contràrios
bisae,
imbisionare,
sonnai
Frases
as a bissionare sonnos malos ◊ non bisiono abbratzos fritos! (L.Loi)◊ a imi gei no mi parit berus: mi parit de èssi bisionendi! ◊ cussu chi mi fui sempri bisionau dh'apu pótziu fai diaderu ◊ a ocros de pitzinnu bisionandhe mi peso ◊ soe bisionandhe dae s'abbardente!
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
rêver
Ingresu
to dream
Ispagnolu
soñar
Italianu
sognare
Tedescu
träumen (von + Dat.).
bisogài , vrb Definitzione
coment'e intzurpare, ma prus che àteru po isfortzu abbaidandho
Sinònimos e contràrios
incegai,
isogritedhare,
isoxitare,
sbisogai
Frases
alluimí sa luxi ca seu bisoghendimí! ◊ seu bisoghendumí cun custa cosa iscrita pitichedhedha
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
aveugler
Ingresu
to blind
Ispagnolu
quedarse ciego
Italianu
accecare
Tedescu
erblinden,
blenden.
bisongiài , vrb: abbisongiai,
bisonzare,
bissonzare,
bisungiai Definitzione
tènnere bisóngiu, serbire calecuna cosa chi mancat; èssere necessàriu, doverosu a fàere una cosa
Sinònimos e contràrios
bòlliri,
chèrrere,
selvire,
tocae
Frases
inoghe che bisonzat zente ◊ su pisedhu est andhendhe cun su babbu ca li bisonzat ◊ nos bisonzat una cosa chi no podimus agatare ◊ li bisonzat bestimenta noa ◊ a ti bisonzo? a frimmo?
2.
bisòngiat a giai atentzioni ◊ bisòngiat a pregai chi acabbit custu delúviu ◊ bisonzat chi bi andhemus luego
Ètimu
itl.
Tradutziones
Frantzesu
avoir besoin,
falloir
Ingresu
to be necessary
Ispagnolu
ser necesario
Italianu
bisognare,
necessitare,
occórrere
Tedescu
brauchen.
bistrasciàre , vrb Definitzione
fàere o pònnere guastu
Sinònimos e contràrios
ammaticorgiare,
bisastrare,
malatratai
Frases
dae inoghe noche istreamus ca nos bistrasciamus! (S.Saba)
Tradutziones
Frantzesu
torturer
Ingresu
to torture
Ispagnolu
torturar
Italianu
seviziare
Tedescu
quälen,
mißhandeln.
bívere , vrb: bivi,
bíviri,
vívere Definitzione
istare bios; giare, pagare su bivu, su papare de sa die, fintzes istare de domo
Sinònimos e contràrios
bivire,
campae,
iltare
| ctr.
mòrrere
Frases
vadiandhe su retratu tuo mi ammento de sas dies chi avio vórtiu torrare a bívere ◊ est a totu vida bivenno in turmentu
2.
a su teracu lu bivet su mere: su maniale si bivet iss'etotu ◊ trabballamu in domus allenas po mi bivi
3.
cussa est separada de su mairu ma bivit cun àter’ómini
Ètimu
ltn.
vivere
Tradutziones
Frantzesu
vivre
Ingresu
to live
Ispagnolu
vivir
Italianu
vìvere,
abitare
Tedescu
leben,
wohnen.
bobài , vrb: bolai,
bolare,
borai,
volare Definitzione
andhare a bólidu, movendhosi in is aeras; andhare lestros meda, coment'e cosa bolandho; imbolare, betare a una bandha a fuliadura (nau fintzes in su sensu de perdimentare sa cosa), pigare a bólidu; si narat de su crèschere a meda in pagu tempus de unas cantu erbas bogandho sa chima po fàere su frore e su sèmene, de is erbas chi perdent su frore e faent su sèmene
Sinònimos e contràrios
foliai,
isperditziai
/
chimire,
folai,
indobiri
Maneras de nàrrere
csn:
pesare a bolare = fàghere bolare, fàghere artziare bolendhe; pesare a bolare su dinari, sa cosa = ispèndhere impresse, a meda, finire, cossumare sa cosa in pagu tempus; andai o portai bola bola = in boleos, in lestresa meda de pàrrere bolendhe
Frases
sa caldeglina si che fit bolada ◊ is pillonis fiant bolaus ispartzinendusí atesu ◊ s'ómine est nadu pro tribagliare comente sa puzone pro bolare ◊ si fiat pesada a bobai asuba de is crabeturas ◊ donat una puntara de pei e dh'at fatu borai ◊ bola bola si acoilant a pitzus de una mata
2.
za at boladu: est andhadu e torradu in d-unu sinnu! ◊ su dinari bois no l'ispendhides: lu pesades a bolare!
3.
cussa est àliga, bolancedha! ◊ dh'iat donau unu corpu e nci dh'iat bolau atesu ◊ comente at iscopiadu, sa mina che at boladu sa preda atesu ◊ sa paza che l'at bolada su bentu ◊ a durudduru tzia Mariola, che li at boladu su culu su bentu…◊ cussu nci borat su dinai coment'e s'àcua!
4.
in beranu, sa cosa prantada si tenet abba bolat ◊ sa latuca si ch'est bolada ◊ sa beda si ch'est bolada e at fatu su sèmene
5.
su bentu forte pesat a bolare fintzas àrbures e caberturas
Ètimu
ltn.
volare
Tradutziones
Frantzesu
voler
Ingresu
to fly
Ispagnolu
volar
Italianu
volare
Tedescu
fliegen,
auffliegen.
bocàre , vrb: bogai,
–are,
–ari,
vocare Definitzione
leare o portare de aintru a fora, fintzes in su sensu de fàere bíere, de ammostare, de cumprèndhere una cosa de sa parte chi si paret o chi s'ischit; ispogiare unu trastu chi si portat bestiu, fàere andhare o fuire a fora, fàere bènnere mancu, ispèndhere, nau de cantidade pigare una parte o fintzes totu po immenguare; acabbare; istesiare de pare, mòvere de s'incàsciu (fintzes un'arremu); essire de su letu de s'erriu; nau de piciochedhu mascu comente est créschiu, cumenciare a fàere sèmene; leare, brivare de un'incàrrigu (bogare dae + nm. incàrrigu, funtzione)
Sinònimos e contràrios
ilgiogare,
innoigare,
irbesciai,
isgioghedhare
/
acansare,
balanzare,
iscrúfere,
lograi,
otènnere
/
bochire,
brotai,
caciare,
essire,
ilbratare,
leai,
nàrrere
/
irburrare
| ctr.
insertai,
intrae,
istichire,
pònnere,
tzacare
/
aciúngiri,
coglire
Maneras de nàrrere
csn:
b. dae su mundhu = bochire; b. a manigare = pònniri cosa in mesa a papai; b. una cosa che ozu dae sa broca = a pagu a pagu; a si ndhe b. (de una cosa) = chistionaisindi cun ccn., abbogàresi, chistionàrendhe; bogàresi su bratzu (o àteru mermu) = mòere su bratzu dae s'incàssiu sou; b. su bratzu, sa conca, su pódhighe = istèrrere su bratzu, aparare sa conca a dainanti, istirare su pódhighe; bogare sa cara = fai bella figura; bogare dae su meu, dae su tou = fàghere cambiare idea a mie, a tie; petzi narat chi… e dae cue no lu bogas = no arrennescis a dhi fai nàrriri nudh'àteru, a dhi fai cambiai idea (ma si narat fintzas "bogare a ccn. dae ccn. cosa" in su sensu de si dha fai lassai, de dha lassai a pèrdiri); bogai, bogaisindi su frius, su fàmini = caentàresi, manigare; bogàreche sos… (númeru) annos = fai, lòmpiri is (númeru) annus; bogàreche su surcu (nau de s'àcua chi passat acuendi)= lòmpiri a s'acabbada de su surcu; bogai is pinnicas de sa brenti = mascàresi bene; bogai frocus o froris = fàghere difetu, chircare iscusas; bogare sas fortzas = fàghere totu sa fortza chi unu podet, mustrare sas fortzas chi unu tenet; bogai s'atza o sa punta a su gortedhu = arrodare; b. a pizu una cosa = pònnerela a craru, chircàrela, suguzarendhela; (una cosa o una chistioni) ndi bogat is ogus = est ladina, si bit a sola; bogai lèpuris a campu = iscobèrrere una cosa; bogai ollu, súciu de is perdas = fàghere prus de su chi si podet; bogare fae, linu, patata = tirai fà, linu, bogai patata de asuta de terra; bogare frutu = fai frutu (nau de is matas); bogare unu traste a corriolos = iscorriolare; bogare linna = isperrare linna, fàghere sa linna a perras, a ascras; bogai sa pedhi a unu = leàreli sa pedhe, iscorzare, bochire; bogai ccn. cosa (chi si narat) a unu = bogare fogu, nàrrerendhe male; bogai a unu mincidiosu = bogàrelu a faularzu, nàrrereli faularzu; bogare a unu a mortu, a cojuadu = pònnere in ziru sa boghe chi est mortu, cojuadu, e gai; bogare triballu, bogai cosa de fai = pònniri a trabballai, a fai, donai trabballu, fai òperas chi pigant genti a trabballai; bogare una leze, una moda noa = aprovare, fàghere una leze noa, imbitzare a un’àtera costuma; bogàreche sa moda, su físsiu = cambiai costuma, lassai su fítziu
Frases
a sas festas bogant sos santos in portessione ◊ apustis próidu at bogadu su sole ◊ acabbau su dillúviu, sa genti est afainada a nci bogari s'àcua de is domus ◊ sas berbeghes a fàmine sunt boghendhe pagu late ◊ che ant bogadu su re e che cherent bogare su paba puru! ◊ est binu chi ti che bogat sos afannos ◊ boga binu dae sa cuba a sas ampullas! ◊ bogachendhe ca est tropu su chi mi as postu in su piatu! ◊ triballa ca ti che bogas su fritu! ◊ moghiat sa manu pro che bocare musca e muschitu ◊ sos irballos che cherent bogados ◊ sos físsios che cherent bogados a minore ◊ si at bogau su bràciu, su pei ◊ si che at bogadu sas dentes pro si pònnere dentiera ◊ duos sodhos chi tenet che los bogat in cosas de nudha ◊ boga dinai si bollis a ti fai trabballu! ◊ sas próidas a meda ant bogadu sos benos ◊ depeus bogai chi nosàterus si depeus istimai ◊ su primu piatu de su chi coghiat che lu bogaiat a sos pòveros de sa carrela
2.
agabbare, finire: si est irmalaidadu e no che at bogadu s'annu ◊ lassaidendenche bogare s'annu e ndhi foedhaus!◊ s'abba est paga e no bi la faghet a che bogare su surcu ◊ custas iscarpas mi che bogant totu su zerru ◊ che bogamus custa tenta e nos pasamus ◊ sas provistas no che bogant su mese, su zerru, s'annu, ca sunt paga cosa
3.
bochire: s'apesta chi che lu boghet, a isse solu! ◊ ite mi tantat chi ti che bogo dae su mundhu!…◊ no che l'at a bogare su fritu, puru, cun totu cussa cuguzura!…
4.
nàrrere, chistionai: no bos ndhe bochedas chin nemos! ◊ aiat gana de ghirare a bidha, ma timiat a si ndhe bocare chin su babbu ◊ bae a sa furca: cosas de bocare a campu sunt, custas?! ◊ bòcandhe a campu tue, si ndh'ischis àteras, de cantones! ◊ ant bogadu sa boghe chi…◊ bogau mi ant a isposa sentza de tenni amorau!
5.
acabbai: bogamidhu de càbidu! ◊ como li bogamus de cabu ca semus istracos ◊ a isse dae s'otada o dae su sonete no che lu bocabant! ◊ tui, bogau de is gazetinus no càstias àteru!
6.
fàghere frutu, linna noa: ite ndhe as bogadu de tantu triballu? ◊ un'ómini tenèt una mata de pira chi no bogàt mai frutu ◊ at a bogare dae raighinas, ma sunt totu fruedhas pirastrinas! ◊ s'ollastu abbruxau in beranu torrat a bogai ◊ sas olias ant bogadu olia paga ◊ ant bogadu una muneda noa
7.
triballare de una tzerta manera: nau dh'iat s'idea de si bogai un'arrogu de narboni po dh'arai a trigu ◊ cussa terra si l'at bogada a binza ◊ sa terra cheret bogada a ràllia pro bi prantare bide
8.
sos pisedhos mascros, candho sunt in sos tréighi o batórdighi annos, comintzant a bogare
9.
de totu custu balanzu, candho che bogas sas ispesas ti abbarrat pagu ◊ bogaus duus o tres, cassadoris de vàglia no nci nd'at ◊ de una suma che ndhe bogas un'àtera e bides cantu ti abbarrat ◊ bogadiche sa tzacheta e apícala! ◊ est malu a si che bogare pizu de bestimenta si su tempus no est assentadu in caentu ◊ cussa furriada mala de istrada che cheret bogada ◊ a Fulanu che l'ant bogadu dae síndhigu, dae mastru, dae preíderu ◊ chi no ponis immenti, in iscola, ti nci bogant!
Sambenados e Provèrbios
prb:
crobu cun crobu no si ndi bogant s'ogu
Ètimu
ltn.
vocare po vacare
Tradutziones
Frantzesu
arracher,
sortir,
enlever,
ôter,
extraire
Ingresu
to take off,
to dig out
Ispagnolu
sacar,
quitar,
extraer
Italianu
cavare,
estrarre,
levare,
ricavare,
dedurre,
portare fuòri,
emanare,
eméttere,
secèrnere,
eiaculare,
sprigionare,
tògliere,
sottrarre,
asportare,
espèllere,
espùngere,
rimuóvere,
destituire
Tedescu
herausziehen,
gewinnen,
ausströmen,
ausscheiden,
ejakulieren nehmen,
entziehen,
entfernen,
ausschließen wegräumen,
ausmerzen.
bochí , vrb: bochire,
bociri,
vochire Definitzione
leare sa vida a unu, a un'animale; istudare sa lughe, su fogu; giare carda, múngia o ifadu mannu / pps. bociu, mortu (custu, de mòrrere)
Sinònimos e contràrios
assessenai,
bochíere
/
studai
Maneras de nàrrere
csn:
s'est bociu = s'est mortu de manu sua etotu; (zoghendhe a ballinas) bochire sa ballina de s'àteru = fèrrere sa ballina de s'àteru, binchindhe
Frases
bochire su porcu, sos anzones, sa musca, sa títula ◊ apo fatu giura de no bociri prus unu cerbu ◊ cussu si est bociu, poboritedhu!
2.
bóchiche sa lughe, za est intrendhe su sole! ◊ bocindi sa luxi! ◊ bóchiche su fogu no torret a tènnere chentza nos ndhe abbizare!
3.
custas espis sunt bocendumí, maladitas siant! ◊ Sara s'iat a èssiri bocia po mantenni sa família!
Ètimu
ltn.
occidere
Tradutziones
Frantzesu
tuer
Ingresu
to kill
Ispagnolu
matar
Italianu
uccìdere,
ammazzare
Tedescu
töten,
umbringen.
bochíere , vrb: bocíara,
bocie,
bocíere,
botzíere,
buchíere,
ochídere Definitzione
leare sa vida a unu, a un'animale
Sinònimos e contràrios
assessenai,
bochí*,
igerbedhare,
mociri,
scerbedhai
Frases
a bochíere tocat a Deus
Tradutziones
Frantzesu
tuer,
abattre
Ingresu
to kill
Ispagnolu
matar
Italianu
uccìdere
Tedescu
töten,
umbringen.
bodalàre , vrb: bodolare,
bodulai,
bodulare Definitzione
fàere de una manera, o una cosa, chi, po sa presse de su foedhare, unu no arregodat comente si narat o no faet a tempus a nàrrere, fintzes si dha tenet crara: si podet pònnere a su postu de calesiògiat àteru verbu, ma dh'imperant fintzes po nàrrere chentza precisare nudha
Sinònimos e contràrios
bodalire,
intenantai,
iterinare,
nichelare
Frases
nachi lu depias bodalare e no li as fatu nudha! ◊ tantu ant bodaladu e nigheladu chi ant chircadu a cumone unu peritu ◊ leas cussa carrela e no bi at de bodalare: faghes pagos metros e che ses in s'ufítziu!
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
faire (fam.),
combiner
Ingresu
to do
Ispagnolu
hacer,
decir
Italianu
cosare
Tedescu
Zeitwort ohne bestimmter Bedeutung,
das jedes andere Verb ersetzen kann.
bodalíre , vrb Definitzione
fàere de una manera, o una cosa, chi, in sa presse de su foedhare, unu no si arregodat comente o ite si narat (o no si bolet nàrrere): si podet nàrrere in càmbiu de css. àteru verbu
Sinònimos e contràrios
bodalare,
intenantai,
iterinare,
nichelare
Frases
bodali custu ca mi serbit deretu! ◊ ite bi sezis bodalindhe, cue, totu s'ora? ◊ no bodalas gai ca faghes dannu! ◊ ma mih chi ses bodalindhe abberu, oe, mih, cun custa chistione! ◊ bodàliche sa cradea, coita, ca mi serbit logu!
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
faire (fam.),
combiner
Ingresu
to do
Ispagnolu
hacer,
decir
Italianu
cosare
Tedescu
Zeitwort ohne bestimmter Bedeutung,
das jedes andere Verb ersetzen kann.
bodhíre, bodhíri , vrb: budhire Definitzione
arregòllere su frutu de sa mata, arregòllere cosa (fintzes abba) de terra (ma: bodhire dae terra = bodhire de sa mata abbarrandho prantaos in terra; collire dae terra = arregòllere sa cosa chi est in terra); arricire fintzes gente in domo; imparare a mente
Sinònimos e contràrios
acabidae,
acoglire,
arragolli,
avodhie,
bòdhere,
fodhire,
godhire,
tòdhere
/
umpire,
úmprere
/
imparai
/
imbestire 1
Maneras de nàrrere
csn:
bodhiri àcua = umprire abba; bodhiri soli = leare sole; bodhiri oru de una cosa = leare oru, ischire una cosa
Frases
bodhire ua, basolu, pumatas, moriscu, morisca, arantzu, issalada, rampos de cosa, frores ◊ in s'olivàriu dhoi at calincunu bodhendi olia
2.
is óminis nci essint a iscudi olia e is féminas a ndi dha bodhiri ◊ cussu fait arrutu s'arrogu e bodhiu ◊ bodheindi is cartas de sa mesa! ◊ est andau a bodhiri linna in su monti ◊ candho essiant dea crésia, is nonnos betaiant in terra unu púngiu de sodhos e is pipios curriant a chie ndhe podiat bodhire de prus
3.
si at bodhiu a totus che una famíglia ◊ torrat me in Cafàrnau, a su coru de tantis amigus chi dhu bodhint e dh'arricint che unu tesoru
4.
mi bastat a dh'intendi una borta, sa cantzoni, po ndi dha bodhiri ◊ chi ndi bodhint oru is carabbineris, dhus arrestant! ◊ su carru si fut isciasciau ca dh'iant lassau in foras a bodhiri soli e àcua
5.
su massau fut acostiandhosi a s'erriu po bodhiri abba
6.
chi no fait atentzioni ndi dhu bodhit calicuna màchina passendi!
Ètimu
ltn.
colligere
Tradutziones
Frantzesu
cueillir,
recueillir,
ramasser,
accueillir,
saisir
Ingresu
to pick up
Ispagnolu
recoger,
recolectar
Italianu
cògliere,
raccògliere
Tedescu
pflücken,
sammeln.
bodíre , vrb Definitzione
su provare praxere, cuntentesa, pigare gustu in calecuna cosa
Sinònimos e contràrios
godire*,
gosai
| ctr.
patire,
sufrire
Frases
Deus cherfat chi potas bodire finas a chent'annos! ◊ sos faltzos bodint candho s'àteru est avilidu ◊ su trigu meu si l'at a bodire isse
Tradutziones
Frantzesu
jouir,
prendre plaisir
Ingresu
to enjoy
Ispagnolu
aprovechar
Italianu
godére
Tedescu
sich freuen.
boicotàre , vrb Definitzione
intrare cota, pònnere istrobbu a trassa po fàere andhare male calecuna cosa a un’àteru
Tradutziones
Frantzesu
boycotter
Ingresu
to boycott
Ispagnolu
boicotear
Italianu
boicottare
Tedescu
boykottieren.
bòlere , vrb: bòliri,
bolli,
bòllere,
vòlere Definitzione
àere sa volontade, su disígiu, su bisóngiu de calecuna cosa, de ccn. o de fàere calecuna cosa; foedhandho de ómines e féminas, disigiare a pobidhu, a pobidha; su dhue àere bisóngiu, necessidade, óbbrigu / pps. bólliu, bófiu; ind. pres. 1ˆ p. sing. bògliu; ind. imp. bobia, bobias, bobiat, e àteru; est unu de is tres vrb. chi serbint a giare unu significau unu pagu diferente a is àteros verbos in su sensu de bòllere: una cosa est a fai e un'àtera a bòlliri fai / bòliri bèni a unu = chèrrere bene, istimare a unu
Sinònimos e contràrios
chèrrere
/
abbisongiai,
chilcare,
pretèndiri,
selvire,
tocae
| ctr.
arrafudai
Frases
non bògio gastare su dinare chi no est meu ◊ no bògio chi fígius mius si chescent de no connòscere sa limba ◊ bosatros seis su gatu e su magliane: e ite boleis, como? ◊ tristu chini aspetat pràngiu de domu allena, ca no ponit sa mesa candu bollit! ◊ no ndi bollu no ndi bollia… e su pratu si lingiat! ◊ a chini boleis? ◊ su babbu depiat partiri e iat domandau a is fillas ita boliant a dhis portai
2.
cun su tiau no boit a brullai! ◊ cun sa saludi no boit a brullai! ◊ cussa est fémina chi bollit tímia, giai ca est arratza de língua!
3.
custu bollit narri ca andat bèni ◊ ita bollit narri custu fuedhu? ◊ custa linna no bolit pigai fogu ◊ po bosi nàrrede sa beridade no dhu boliaus crè candho dh’eus ischípiu ◊ dhus at domandaus ita boliant portai ◊ bollit fai totu issu
4.
cussu bolliat postu in presoni, po totu su mali chi at fatu!
Sambenados e Provèrbios
prb:
chini narat su chi bolit intendit su chi no bolit
Ètimu
ltn.
*volere
Tradutziones
Frantzesu
vouloir
Ingresu
to want,
will
Ispagnolu
querer
Italianu
volére
Tedescu
wollen,
wünschen,
mögen.
bolidàre , vrb: bolitare Definitzione
su andhere a bólidos
Sinònimos e contràrios
bolai,
bolatzai,
boliare,
bolizare
Frases
unu tilipedhe bolidendhe in s'aposentu trímulat in chirca de sa essida ◊ ue ses tue su coro meu imbreagu est bolidendhe che calandra cantendhe (S.Baldino)◊ su petorriruju est bolitanne de un'àlbure a una mola
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
voltiger,
voleter,
flotter
Ingresu
to fly about
Ispagnolu
revolotear
Italianu
svolazzare
Tedescu
flattern.