lompéu , agt Definitzione nau de frutuàriu, chi est bonu de papare Sinònimos e contràrios lómpidu.
lómpia, lómpida , nf Definitzione
su lòmpere, su arribbare, acostia chi si faet cun lestresa a unu logu; acollada, afracada chi si giàt a unu o a una cosa de mala manera
Sinònimos e contràrios
drémpita
/
acostada,
arribbada,
assuprida,
giómpida
/
acirrada,
acollada,
afracada,
colpu
Frases
fato una lómpida a campu a bídere su laore ◊ fato una lómpida a domo a bídere ite sunt faghindhe sos pitzinnos ◊ mira ca soi fendi sa lómpia agantu de Luiginu, po intendi si cras movit a Castedhu ◊ s'imbriagu, sa lómpida a domu murrúngius e certus!
2.
li faghet una lómpida… bi ndhe aiat pro isse e pro àtere, a corpos de fuste! ◊ arratza de lómpida chi l'azis fatu a su casu fatu… azummai no bi ndhe aizis lassadu!
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
arrivée,
assaut,
attaque
Ingresu
arrival,
finish,
assault,
raid
Ispagnolu
llegada,
asalto
Italianu
arrivo,
assalto,
incursióne
Tedescu
Ankunft,
Angriff.
lómpidas , cng Definitzione lómpidas a… = giómpidu a…, si… Frases lómpidas a si furriare isse, chi est passentziosu, mighi ndhe li depent àere fatu!…◊ lómpidas a timire isse mih chi bi depiat àere de timire abberu!…
lómpidu , pps, agt: lómpiu Definitzione
de lòmpere; nau de frutos e de laores, chi funt fatos, a puntu de papare, de arregòllere, de incungiare
Sinònimos e contràrios
arribbau,
assupridu
/
compridu,
fatu,
giómpidu,
trempidu
| ctr.
iscrómpiu
/
irmentidu
Frases
candho est lómpida s'ora est in debbadas a perricare! ◊ nos fit lómpidu su fogu a pes
Tradutziones
Frantzesu
arrivé,
mûr
Ingresu
reached,
ripe,
ripened
Ispagnolu
llegado,
maduro
Italianu
giunto,
arrivato,
maturo
Tedescu
angekommen,
reif.
lompiméntu , nm: crompimentu,
giompimentu* Definitzione
su cumprire de is cosas, su crèschere e lòmpere a su puntu giustu, bonas de serbire, nau fintzes de personas, de òperas e de fatos de sa vida; nau de giòvonos cojuandho, acabbamentu de cójua
Sinònimos e contràrios
cumpridolza,
cumpridura,
dimprimentu
Frases
ant agatau una creatura morta ma no si cumprendhet si fiat de lompimentu
2.
candho faiant su lompimentu, isparaiant daghi moviat s'isposu po andhare a dommo de s'isposa ◊ sa festa de su lompimentu como si narat fidantzamentu
Tradutziones
Frantzesu
maturation
Ingresu
ripening,
fulfilment
Ispagnolu
maduración
Italianu
compiménto,
maturazióne
Tedescu
Reife.
lòmpiri lòmpere
lómpiu lómpidu
lómuru lómberu
lonàdigu , agt, nm: lunàdicu,
lunàdigu,
lunàdiu,
lunàrigu,
lunàticu Definitzione
nau de fémina o de animale fémina, burbisica, chi o chie no faet fígios, chi no impríngiat (nau de animale, fintzes chi no àngiat dónnia annu): si narat fintzes de cosas (es. terra, mata) chi no sèmpere batint frutu; nau de su cumportamentu, de sa manera de fàere de unu, chi est a lunas, a tempos, a bias de una mota e a bias de un'àtera
Sinònimos e contràrios
éstigu,
iltóigu,
lunàgliu,
luàrigu,
nuàdigu,
sísticu,
spetziosu
/
bolantitzu,
bolanderu,
bollàticu
Frases
sa muzere fit lunàdica e no aviat mai partoridu
Ètimu
ltn.
lunaticus
Tradutziones
Frantzesu
stérile
Ingresu
sterile
Ispagnolu
estéril
Italianu
stèrile,
infecóndo
Tedescu
unfruchtbar,
steril.
lonàrxu lannàxi
londrínu , agt Definitzione chi est de Londra (nau de tessíngiu) Ètimu srd.
longàgnu langàgnu
longài , vrb Definitzione andhare atesu, aillargu Sinònimos e contràrios allalgare, astesiai, issuzire, istesare, istesire, istregire | ctr. acoltziare, acostai Ètimu ltn. longare.
longària , nf: lungària Definitzione
sa mesura de is cosas cunsiderada in sa parte prus manna, a istúturu de sa largària, su èssere longu de is cosas
Sinònimos e contràrios
longhesa,
longhia,
longhiori,
longura
| ctr.
curtzària
Frases
custu, candu s'iscarescit su metru, misurat a palmus is longàrias e is ampràrias! ◊ cussa roca zughet chimbanta metros de longària
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
longueur
Ingresu
length
Ispagnolu
largo,
largura
Italianu
lunghézza
Tedescu
Länge.
longaridhínu , agt Sinònimos e contràrios longhitu.
longaridhòne , agt, nm: longheredhone Sinònimos e contràrios longarione* Frases est una fémina istrízile e longheredhona.
longaridhótu , agt Sinònimos e contràrios longhitu Frases su lèpere giughet sas orijas longaridhotas Ètimu srd.
longariète , agt Definitzione nau de persona, chi est de carena longa, arta meda Sinònimos e contràrios longaridhone, longarione, longhei | ctr. dudhurinu Terminologia iscientìfica zcrn Ètimu srd.
longarína , nf Definitzione bestimentu, una genia de capoto Terminologia iscientìfica bst Ètimu spn. longarina.
longarína 1 , nf Definitzione genia de biga chi manígiant is maistos de muru, posta de longu a poderare pesu; una genia de cumponimentu in poesia, cantada a longu Ètimu itl. longarina.