Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

iscrúfere, iscrúfi , vrb: iscúfere, iscúrfere, scrufi Definitzione pigare sa cosa cun sa fortza, a pelea, a unu chi no dha bolet lassare, che dha bolet furare (fintzes pigare a unu de is duos o medas gherrandho po dh'iscabbúllere de s'àteru) Sinònimos e contràrios afrapare, illatzare, isculpire, iscúrpere, istratzare / iscabbúllere Frases su fiadu pariat de chèrrere iscúfere s'anzone dae perígulu ◊ est fendi cosa ma gei dh'at a iscrufi unu momentedhu! ◊ iscrufimus un'iscapada pro fàghere custu ◊ cudhos si fint corpendhe e si ch'est postu in mesu a los iscúfere ◊ pro mòrrere unu débbile iscufindhe, mezus mòrrere brighendhe duos foltes! (Piras)◊ pro azuare s’amicu tuu che as iscúrfitu tue puru una parte manna de corfos! 2. prite tepo iscurtare boghes no connotas chentza mi pòdere cuare e ne iscrúfere? ◊ est bujosu su tempus benidore e no mi poto iscrúfere ◊ a chini ti pregontat de unu e no ndi podis nai bèni, no ndi nerist mancu mali iscrufendudindi nendi chi no dhu conoscis Tradutziones Frantzesu extorquer, arracher Ingresu to extort Ispagnolu sacar, arrebatar Italianu ottenére con la fòrza, estòrcere Tedescu erpressen.

iscruncassàre , vrb Definitzione isconciare, fàere iscónciu mannu, bogare de pare, fragassare Sinònimos e contràrios agigotare, degogliai, destrossai, ifasciare, isciasciai, secare, truncai Frases su pudhéricu li potiat servire ca si li fit iscruncassata sa moto Tradutziones Frantzesu fracasser, abîmer, détraquer Ingresu to shatter Ispagnolu destrozar Italianu sconquassare Tedescu erschüttern.

iscrutzài , vrb: isculsare, iscultzare, iscurtare 1, iscurtzare, scruciai Definitzione bogare is botas, sa cartzamenta; furare is iscarpas a unu Sinònimos e contràrios isbotare | ctr. caltare Frases no t'iscurtzes ca ti faghet male, a pes nudos! ◊ su pipiu si cratzat e s'iscrutzat ◊ creíndhelu festajolu bene mudadu li ant intimadu de s'iscurtare, ma fit a prantas in terra ◊ a pitzinnu minore mi ant iscurtadu e trobeidu che anzone pro mi che furare su bestiàmine! 2. si est drommidu e li ant pitzigadu sa brulla de l'iscurtzare ◊ in tempus de gherra segundhu ue fit no faghiat a si fidare cun iscarpas noas, ca l'iscurtzaiant! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu déchausser Ingresu to take shoes and socks off Ispagnolu descalzar Italianu scalzare Tedescu Schuhe und Strümpfe ausziehen.

iscubidalàre , vrb: iscuitalare Definitzione giare cropos de cuidu Sinònimos e contràrios incuidare, iscuidare 1 Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu donner des coups de coudes Ingresu to elbow Ispagnolu codear Italianu sgomitare Tedescu mit dem Ellbogen stoßen.

iscubonàre , vrb: iscuponare Definitzione iscupare, bogare su mustu de sa benatza apustis chi at budhiu unas cantu dies e pònnere in is carradas Sinònimos e contràrios irmustare, iscubare | ctr. incubonare Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu décuver Ingresu to draw off wine Ispagnolu desliar Italianu svinare, stinare Tedescu abstechen.

iscuciàre , vrb Definitzione istare a disparte, a iscusi, iscocandho, iscurtandho su chi narant is àteros Sinònimos e contràrios iscocai, iscucitare, orixedhai, ospiare Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu épier Ingresu to spy on Ispagnolu espiar Italianu origliare Tedescu horchen, lauschen.

iscucuài , vrb: iscucurai, iscucurare, iscucurrare, scucurai Definitzione trantzire su cúcuru de calecuna cosa, pigare e bogare su cucurru, su chi in s'istrégiu dhu'est in prus de is oros, betare sa cosa de un'istrégiu a imbuidadura; foedhandho de is boes, iscapiare de su carru; nau de is pódhighes (de is peis), isconcare, atumbare a forte sa conca a manera de che segare carre coment'e a iscovecadura; rfl. brinchidare a cúcuru ficadu, conca a bàsciu, e fintzes pèrdere is pilos de conca / lassare a ccn. che truncu iscucuradu = firmai chentza dhi fai narri su chi fut nendi Sinònimos e contràrios ilgavantare, illichidare, ismesujare, issucurare, sciusciai / igiúgnere | ctr. acucuai Frases li prenat sas bussacas de pisellu iscucuranne unu mesu muntone ◊ in sa pigada sos boes si sunt repellados: est tocadu a che ndhe iscucurrare, de sa gàrriga ◊ faghimus carchi cosa pro che iscucurrare su malumore 2. istringhia sas dentes pro no piànghere candho mi iscucuraia sos pódhighes, andhendhe a pes nudos ◊ currimis a s'iscurtza cun sos pódhighes totu iscucurados 3. si nc'est iscucuau in funtana ◊ issu fut imbecendi e iscucuendisí Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu faire écouler le trop plein, vider Ingresu to fill, to take over flowing off Ispagnolu desmochar, descolmar Italianu scolmare Tedescu abstreichen.

iscucuzàre , vrb: iscuguzare, iscuzicare Definitzione tròchere o trantzire s'ammontu o calesisiat cosa chi ndhe carràgiat un'àtera; fintzes iscobèrrere cosa chi no s'ischiat Sinònimos e contràrios immantare, iscugudhai, isfianzare, ispannuliare, scavannai | ctr. ammantai, carragliare, iscumpannare Frases no t'iscuguzes ca est faghindhe fritu ◊ su colore de sa pedhe pariat prus iscuru de su grogore de s'arbéschia chi iscuzicabat sas pedulias chi ammorgodhabant sa domo 2. in istiu amus iscuguzadu sa domo pro fàghere sa cabertura noa ◊ iscuguza sa padedha e bètache sos macarrones! 3. lu teniant unu mese in s'ispidale e chentza pòdere iscuguzare ite teniat Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu découvrir, se découvrir Ingresu to uncover, to throw off one's clothes Ispagnolu destapar Italianu scoprire, scoprirsi Tedescu abdecken, sich entblößen.

iscugiàre , vrb: iscujare, iscusai, iscusare, iscuxare, scusai Definitzione dimandhare o pedire iscusa, cricare de si fàere perdonare calecuna cosa male fata, una farta, fintzes acetare s'iscusa de s'àteru Sinònimos e contràrios cumpadèssere, discusai Frases ti pedo iscúgia pro àere tardadu a t'imbiare sa poesia ◊ iscuja si no ti apo cuntentadu ◊ si custas sunt pro te ignagnarias, iscuja! ◊ m'iscuxo ca faedho male su saldu ◊ iscuxade si como lègio, ca no ammento ite depo nàrrere! Ètimu itl. Tradutziones Frantzesu excuser Ingresu to excuse Ispagnolu disculparse, disculpar Italianu scusare Tedescu entschuldigen.

iscugudhài , vrb: scugudhai Definitzione tròchere su cugudhu; coment'e pigare e bogare su cugudhu, apèrrere, essire, foedhandho de erbas chi faent s'ispiga; bogare sa castàngia de su corgiolu ispinosu Sinònimos e contràrios essire, iscucuzare, ispartai | ctr. incucutare, incugudhai Frases si nd'arruit sa folla de unu frori, no pràngias: àterus froris ant a iscugudhai Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu éclore Ingresu to bloom Ispagnolu abrirse, desabotonarse Italianu sbocciare Tedescu aufblühen.

iscuidàre 1 , vrb: scuidai Definitzione giare cropos de cuidu Sinònimos e contràrios incuidare, iscubidalare Frases tra frades no s'iscuidant pari pari ◊ iscuidendhe e a cumbata che lu cravo in su puntu giustu pro iscultare Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu donner des coups de coudes Ingresu to elbow Ispagnolu codear Italianu sgomitare Tedescu mit dem Ellbogen stoßen.

isculiàre , vrb Definitzione camminare faendho ballare is nàdigas, mòvere, iscutulare / andhare iscúlia iscúlia = andai cerri cerri, a s'innàiga innàiga, sedatendhe sas nàdigas Sinònimos e contràrios inculiare, isprusciare Frases est ponenne paja de passos pro che isculiare cussos mermos chene sàmbene (M.Dui) Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu se dandiner Ingresu to walk with a wiggle Ispagnolu contonearse Italianu sculettare Tedescu sich in den Hüften wiegen.

isculimmerdàre , vrb: isculummerdare, sculumerdai Definitzione isconciare prus che àteru una sociedade (de pastores, de isposos, de àteru); isconciare betandho totu a tréulu Sinònimos e contràrios isconciare, isculai Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu bouleverser, mettre sens dessus dessous Ingresu to upset Ispagnolu frustrar, malograr Italianu scombinare, méttere sottosópra Tedescu durcheinanderbringen.

isculivitàre , vrb Definitzione pigare a isculivitas Sinònimos e contràrios aculaciai, annadiai, innadiai Frases fachiat su cabadhu isculivitàndhesi a duas manos e currendhe chin sos sonazos a gràdhara ligaos a trucu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu fesser Ingresu to spank Ispagnolu pegar en el culo Italianu sculacciare Tedescu den Hintern versohlen.

isculpài, isculpàre , vrb: iscurpare Definitzione connòschere o nàrrere chi unu no tenet neghe, iscabbúllere a unu de una curpa, difèndhere assigurandho de èssere chentza curpa (a propósitu de calecuna acusa) Sinònimos e contràrios discurpai | ctr. incrupai Tradutziones Frantzesu disculper Ingresu to exculpate Ispagnolu exculpar Italianu scolpare Tedescu entschuldigen.

isculuzonàre , vrb: iscuruzonare Definitzione cricare, istare cricandho is cugigones, in is cugigones Sinònimos e contràrios fodichinare, iscrucuzonare Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu fouiller dans les débarras Ingresu to search high and low Ispagnolu rebuscar en los rincones Italianu frugare nei cantùcci, nei ripostìgli Tedescu kramen.

iscumbaràre , vrb: iscumberare, iscumbuai, iscumerare Definitzione pesare a cumburadas, a craches, inartare is cúmburos crachidandho; segare, guastare is cúmburos Sinònimos e contràrios acumerare, calchedhare, calchidare, cumerare / illumbai Frases su cadhitu si lasseit carrigare ma apustis si deit a iscumbarare ◊ comente l'ant dassadu andhare at iscumeradu e foighinadu che cadhu ◊ su muenti mi at iscumbuau Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu éreinter Ingresu to buck Ispagnolu derrengar, deslomar Italianu sgroppare Tedescu buckeln.

iscumbatàre , vrb Definitzione provare a bíere comente est una cosa o una chistione, unu cumportamentu, unu fatu, un'efetu, pònnere apare duas cosas (o personas), o una cosa cun calecuna misura, po pòdere ischire cun precisione sa mannària, sa calidade o àteru Sinònimos e contràrios aparinare, cumproare, ispalimentare, istabbilire Frases so betzu e apo iscumbatadu comente est sa cosa ◊ piús de unu l'at iscumbatadu ite pessone est isse! ◊ at iscumbatadu cantu leat su labiolu ◊ totu s'istúdiu andhat iscumbatadu cun sa vida de sa zente nostra (N.Fois)◊ segundhu su chi li apo iscumbatadu, fémina che a issa no che ndhe at àtera ◊ cussu late, si lu faghes a casu, addaghi l'iscumbatas rendhet pagu ◊ custu sabone est su menzus chi apo iscumbatadu ◊ babbu est iscumbatendhe s'arzola ◊ cust'òpera si podet iscumbatare cun su menzus monumentu de tzitade Tradutziones Frantzesu vérifier, comparer Ingresu to verify, to compare Ispagnolu comprobar, verificar Italianu verificare, confrontare, constatare Tedescu prüfen, vergleichen, feststellen.

iscumbesciàre, iscumbessàre , vrb: scumbessai Definitzione fàere o essire coment'e cumbessu, illumbau, cun sa camba móvia; bogare de pare Sinònimos e contràrios illumbare / isconsiminzare 2. sa màchina fit betza, giughiat prus ruinzu chi no lamiera, tota iscordigliolada e iscumbessada Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu disloquer les hanches Ingresu to cripple Ispagnolu derrengar, deslomar Italianu sciancare Tedescu hüftlahm machen.

iscumentàre , vrb Definitzione isconciare, betare apare (nau de màniga, èssere lasca, mòvere aintru de s'ogu de sa ferramenta) Sinònimos e contràrios irfàchere, isciasciai, isconciare, iscunsertare, isordulare | ctr. cumentare Frases sos coros cherent provaos e, candho benit, sa prova iscumentat cantu bi at ◊ irfriguraos in cada mermu, in cust’ísula nighedha che atramentu, iscumentant su rànchiu mutricore ◊ s'àinu chi t'iscumentet, a tie solu! 2. seo andhau a su ferreri po mi fàere una pariga de cotzas po mi cumentare su marrone, ca dhu tenio totu iscumentau (M.Deiana) Tradutziones Frantzesu effarer, disjoindre, défaire Ingresu to break up, to destroy, to dismay Ispagnolu deshacer Italianu sgomentare, sconnèttere, disfare Tedescu erschüttern, aus den Figen bringen, zerstören.

«« Torra a chircare