aturedhàre 1 , vrb Definition istare o pònnere coment’e allorigaos, a unu túturu Synonyms e antonyms acoconare, acucai, acuculiare, acugutzare, aculigionai, ammacionai, pinnichedhare Etymon srd. Translations French se pelotonner English to crouch Spanish encoger Italian rannicchiarsi German sich zusammenkauern.

aturrài 1, aturràre , vrb: turrai* Definition pònnere in su fogu sa cosa fintzes chi essit assada, in colore de castàngia, passada a fogu, àrrida de si segare cun facilidade atrotigandhodha o pistandhodha; in cobertantza, fintzes fàere a zigota, a befa, pigare a boghes, intzirigare / èssere aturra aturra = apunta a brigare, megai de certai Synonyms e antonyms ansare, arridae / incidai Sentences fiu in coxina ghetendinci in d-unu paperi s'orxu chi iu aturrau ◊ aturrare su pane, sa pobassa ◊ su corpus de fizu meu l'azis lassadu supra de sos rocarjos, a l'aturrare soles e bentos ◊ as aturradu su papassinu tostu che sa preda! 2. sa genti fiat aturrendi a s'àrbitru Translations French dessécher, torréfier English to roast Spanish desecar, tostar Italian disseccare, torrefare German austrocknen, rösten.

aturundhàre , vrb: turundhare Definition segare a tundhu, fàere a paris, aggualare calecuna cosa Synonyms e antonyms arretundai, atundai, atundhulare, intundhigare Sentences sos deputados si ant aturundhadu s'istipéndhiu issoro a deghe milliones ◊ aturundho bocitedhas Etymon itl. Translations French arrondir English to round off Spanish redondear Italian arrotondare German abrunden.

atuturàe , vrb: atuturare, atuturrare Definition fàere a unu túturu (o a unu tuturru) e, po cussu etotu, atzirbisonare Synonyms e antonyms abballonare, acrocoedhare, allomborae, ammurigonai, arrombulonai, arruedhulare, imboligare / ammuntonae / acragallai / aturedhare 1 | ctr. ispàlghere Sentences sas berbeghes si sunt atuturadas comente ant intesu cussa traghidada ◊ pèsache custa camisa prantzada, sinono si atúturat torra! ◊ sos cartzones sunt totu atuturados ◊ si atuturrat preguntèndhesi a chie isse aiat dadu impitzu ◊ no atútures su pabilu ca mi serbit a iscríere! Etymon srd. Translations French rouler en cornet English to crumple up Spanish abarquillarse, enroscarse Italian accartocciare German zusammenrollen.

atuturighedhàre , vrb Definition fàere a unu tuturedhu istrintu istrintu, cracu (nau de orrobba o àteru deasi) Synonyms e antonyms atuturae Etymon srd. Translations French froisser, chiffonner English to crumple up Spanish abarquillarse, enroscarse Italian accartocciare, contrarre German zusammenrollen, zusammenziehen.

atzaculitàre , vrb: atzucuritae, tziculitare* Definition fàere tzaculitas, èssere a tzaculitas Synonyms e antonyms tzuluchitare Translations French avoir le hoquet English to hiccup Spanish hipar Italian singhiozzare German den Schluckauf haben.

atzantaràre , vrb: atzarantare Definition pigare a tzàntara, a befa, bogare o pònnere in bregúngia Synonyms e antonyms abbefare, abbilgonzare, ibregungire, isbirgonzare Sentences istaiat atzarantendhe sos àteros e isparghendhe lumenadas malas ◊ ti devo atzantarare in dogni festa si a cantare ti atrivis in logu! (Pirastru)◊ un'úrulu betesit de dolore, atzantaradu bidíndhesi in s'onore Etymon srd. Translations French couvrir de honte, se moquer English to shame, to laugh at Spanish mofarse, ridiculizar Italian svergognare, derìdere German beschämen, auslachen.

atzerriài , vrb: cerriai, sirriai, tzerriai* Definition betare tzérrios, boghes, prànghere a boghes, pigare a boghes; nàrrere a boghe arta su númene de ccn. po chi bèngiat, o po bíere si dhu’est Synonyms e antonyms abberriare, abbochinare, giuilare, insirriai, iscramorai / ciamare, lamai, muntire, tichirriare | ctr. cagliare, citire Sentences in cussa domu funt totus a una pedhi, istérrius in su letu: no s'intendit atru che atzerriendu! 2. is animalis funt morendi acoment'e nosu cristianus, si aici si poreus atzerriai ◊ toca, bai e atzérria a babbu tuu, chi bengat! ◊ no portu prus súliru mancus po atzerriai Translations French crier, appeler English to shout, to call Spanish gritar, llamar a voces Italian gridare, chiamare German rufen.

atzimàre , vrb Definition segare, fàere a orrugos / a. sas ungras = segai, incurtzai is ungas Synonyms e antonyms agigotare, arrogai, azinare, fragassare, iscassaudhare, secare / arroinare, chimentare, idarrocai, iscalabrare, iscempiai, istrossare / ischimare Sentences paret chi cherfat atzotare a sos malintragnados chi ant dadu s'ischintorzada a su leperedhu: ero finas isse, isfidiadu malu, leat a l'atzimare! Etymon itl. accimare Translations French fracasser English to smash Spanish destrozar Italian fracassare German zerbrechen.

atzinníre , vrb Definition fàere tzinnos Synonyms e antonyms acinnai 1, ammiare Translations French faire signe English to make signs Spanish hacer señas Italian accennare German Zeichen geben.

atzipàre , vrb Definition aconciare su fogu ponendhodhoe bene is tzipas, is tzitzones Synonyms e antonyms abbibare, achicai, assissai, ateneae, atzipajare, ischichinare, scarrabbussonai Sentences est a s'atzipa atzipa duos mutzigones in su foghile Etymon srd. Translations French alimenter le feu English to foment Spanish atizar el fuego Italian fomentare, alimentare il fuòco German das Feuer unterhalten.

atzironàre , vrb Definition pònnere o apicigare tzirones, ligas Etymon srd. Translations French panser English to stick a plaster on Spanish poner un esparadrapo Italian incerottare German ein Pflaster aufkleben.

atzotzàre , vrb Definition guastare, nau de s'ou, agiummai comente a èssere frochiu Etymon srd. Translations French devenir couvi English to go rotten Spanish podrirse el huevo Italian diventare barlàccio German faulig werden.

atzumbaràre , vrb Definition fàere tzumbas, fàere totu a giúmburos Synonyms e antonyms abbugnai, abburrutonare, aggatare, agiumbare, ammacigai, atzumbighedhare, atzumbonare, catulare, tofedhare Etymon srd. Translations French cabosser English to dent Spanish abollar, magullar Italian ammaccare German verbeulen.

atzumborài , vrb: atzumburai Definition fàere a tzúmburu, fàere giúmburos, tzurumbones Synonyms e antonyms abbajonare, abbrentai, acocovedhae, agionedhare, allachedhare, atrotiai, colembrai, corcobare, inconchedhare, inconcobare Sentences at atzumburau sa valígia de cartoni ◊ sa landiredhada forti chi at fatu at atzumborau is màchinas chi at agatau foras Etymon srd. Translations French se voûter English to bend Spanish abollar Italian ingobbire German buckelig werden.

atzumentàre , vrb: azumentare Definition agiudare a unu a che artzare a calecunu logu artu, agiudare in calecuna cosa; artzare a unu logu Synonyms e antonyms acadhai, agiuventare Sentences su nuscu de su pische e de sos porchedhos arrustu azumentaiat sa gana 2. sa luche galu iscraricata de s'arvorinu si nche fit atzumentanne in sas palas de sos montes Translations French gravir, monter English to clamber up Spanish ayudar a alguien a subir en algún sitio Italian inerpicarsi German klettern.

atzuntzudhàre , vrb: atzutzudhare Definition betare o pònnere is manos apitzu s'unu a s'àteru, brigandho e atripandhosi Synonyms e antonyms acanciofai, aciufai 1, crazugai, incabigliare, tipiliare, tipilire, trifiare Sentences si sont atzuntzudhaos e intas sàmbene s'ant bocau! Etymon srd. Translations French en venir aux mains English to quarrel Spanish pelear Italian azzuffarsi German sich raufen.

atzupàre , vrb Definition atumbare a calecuna cosa, andhandho, su si firmare foedhandho Synonyms e antonyms abbruncai, imbronconai, intuviae, trabbucai 1 Sentences truvat a un'ala e atzupat a su carrone de una craca bullitada ◊ sos túncios de s'albore si atzupant cun sos sónnios mios ◊ zughia su piatu in manos, mi ant atzupadu e apo ispramminadu sa minestra in terra! Translations French trébucher English to bump, to trip up Spanish tropezar Italian urtare, inciampare German stoßen, stolpern.

atzuridàre , vrb Definition pigare a atzúrridos Synonyms e antonyms afrontai, agiostrare, atzurrire, cadojare, iscamurriare, rumbicare, sfacidhiri Etymon srd. Translations French reprocher English to grudge Spanish regañar Italian rimproverare, rinfacciare German vorwerfen, tadeln.

atzurríre , vrb Definition lòmpere, giare o pònnere is manos apitzu a ccn.; pigare a atzúrridos Synonyms e antonyms afarcai, botzicare, intriglire, tzurricare / afrontai, agiostrare, atzuridare, cadojare, iscamurriare, rumbicare Sentences est unu cane chi si atzurrit deretu a su furisteri ◊ Pepedhu perdeit su sentidu, atzurreit su mastru de linna e ambos si mazeint che sa fae (G.Addis) Translations French se jeter, se lancer English to throw oneself Spanish lanzarse Italian avventarsi German sich stürzen.

«« Search again