arrancài , vrb: arrancare 1 Definizione
tirare de fundhu, pigare una cosa a fortza, a tiradura
Sinonimi e contrari
afrapare,
arrebatare,
illatzare,
iscrúfere,
isculpire,
isfrapare,
istratzare
Modi di dire
csn:
arrancai sa serca = bogàrendhe su carràschiu; arrancai sa bussa a unu = furarecheli sa bussa, leàreli su dinari
Frasi
su piciocu donat un'acollada a sa feminedha e ndi dhi arrancat s'ampudhita
Etimo
ctl., spn.
arrancar
Traduzioni
Francese
arracher
Inglese
to eradicate
Spagnolo
arrancar
Italiano
svèllere,
estòrcere
Tedesco
ausreißen.
arrancài 1 , vrb Definizione
pigare s'arrancu, su fragu
Sinonimi e contrari
acarigai,
annajare,
annàsere,
fiagare,
franigai,
nuscai
Frasi
sentza de mancu biri nudha connoscit tot'is fragus: cussu arrancat bèni, lah! ◊ cussu no bit e no arrancat ◊ mancai arranchis, de custu tui no ndi papas! ◊ is topis fiant cun su bruncu frungi frungi, arranchendi in logu de casu ◊ cussa si satzat sa pecedha e nosu arrancaus su fragu!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
flairer,
sentir
Inglese
to smell
Spagnolo
oler
Italiano
odorare
Tedesco
riechen.
arrancaméntu , nm Sinonimi e contrari arrancadura Etimo srd.
arrancanàdu , agt Definizione
nau de ccn., chi est malu a giare, chi no ispraghet tanti sa manu giaendho cosa
Sinonimi e contrari
aggantzadu,
arrancadu,
assuriu,
limidu,
mischinzosu,
soridu,
susuncu
Frasi
fit de pagos faedhos, pariat arrancanadu ◊ est ómine arrancanadu de paràulas cantu est mannu de bonugoro ◊ fit arrancanada e no daiat mai nudha
Traduzioni
Francese
radin,
pingre
Inglese
stingy
Spagnolo
tacaño
Italiano
tìrchio,
taccagno
Tedesco
geizig.
arrancàre , vrb Definizione
arrèschere in logu o in cosas arrasposas, a punta o chi portant ispina; aungare, iscràfere po papíngiu
Sinonimi e contrari
abbranchiare,
arranculare,
arrèghere,
arrèschere,
farrascare,
scarrafiai
| ctr.
irrancare
Frasi
mi est arrancadu cussu filuverru ispinosu e mi apo segadu sos pantalones ◊ dae tentu ca ti arrancat su rú
2.
malu su gatu, mi fit arranchendhe! ◊ sos pitzinnos, apustis de una paja de istrumpas, che ghirabant arrancaos e ispilurtzios
Etimo
ctl., spn.
arrancar
Traduzioni
Francese
rester pris,
s'accrocher
Inglese
to entangle
Spagnolo
enredarse,
engancharse
Italiano
impigliare
Tedesco
sich verfangen.
arrancàre 1 arrancài
arrancàre 2 , vrb: arrangare Definizione andhare a tzopu Sinonimi e contrari assopiai, topiligare Etimo itl. arrancare.
arranchidàre , vrb Definizione fàere rànchidu, marigosu Sinonimi e contrari ammarigosae, irranchidare | ctr. indrucai, indruchire Etimo srd.
arranchidónzu , agt Definizione chi est de sabore unu pagu marigosu Sinonimi e contrari amarghitu, ranchitzu Etimo srd.
arrànchidu , nm: rànchidu 1 Definizione coment'e arrastu de fragu, fragu etotu Sinonimi e contrari arrancu, fracu Frasi fatuvatu dhi passat in càrigas un’arrànchidu de fragu malu (M.Vacca).
arrànchidu 1, arrànchiu , agt: rànchidu* Definizione su gustu de su fele e de totu is sabores chi si assimbígiant (calidade de méndhula, su corgiolu de s’arenada, e àteru) Sinonimi e contrari maricosu / contomosu, ràntzigu | ctr. druce Frasi si ti aggradat arrànchiu pone pagu tzúcaru! ◊ custa medichina est arrànchida 2. irrisu arrànchidu, su sou! Terminologia scientifica sbr.
arranchízu , nm Definizione sabore unu pagu marigosu Etimo srd.
arrancidài, arrancirài , vrb: rancidai Definizione guastare, essire de sabore malu, contomosu, nau de cosas de papare chi portant grassu Sinonimi e contrari pudèsciri.
arrànciru , agt Definizione de sabore malu, guastu, nau de unas cantu cosas de papare chi portant grassu, ógiu (ma fintzes de gente chi est sèmpere de mota mala, arrespondhet male) Sinonimi e contrari contomosu, pudéscidu 2. no fait a nci bivi innòi: seis totus arràncirus e unfraus!
arrànciu , nm: arràngiu 1,
rànciu Definizione
papare fatu ponendho donniunu su tanti suo; su chi si pagat po papare in ristorante / fai un'arrànciu = manigare paris ponindhe onzunu sa parte sua
Traduzioni
Francese
écot
Inglese
reckoning
Spagnolo
escote,
cuota
Italiano
scòtto
Tedesco
Zeche.
arrancòni , nm: arrenconi,
arrinconi,
rinconi Definizione
tretu apartau, cuau, mescamente tra duas alas de muru o àteru, nau de logu piticu (de domo) o fintzes mannu (de su sartu)/ s'a. de s'àliga = cugigone a ue si ammuntonat s'àliga
Sinonimi e contrari
angrone,
chizolu,
chizone,
coda 1,
corroncone,
crucuzone,
cugigone,
currungioni,
furringoni
Frasi
dh'at circada in dónnia arrenconi, sa muneda pérdia! ◊ de is Sardus connoscit fintzas is úrtimus arrenconis de su coru! ◊ sa buteghedha fiat in d-un'arrenconi ◊ est iscrucullendi in is arrinconis ◊ sa miniera est un'arrenconi iscuriosu
Etimo
spn.
rincón
Traduzioni
Francese
coin,
recoin
Inglese
corner
Spagnolo
rincón
Italiano
àngolo,
canto,
cantùccio
Tedesco
Ecke,
Winkel.
arrancorídu, arrancoríu , agt Definizione chi est provandho fele, dispraxere, tzacu Sinonimi e contrari afelonadu, arragiolidu Frasi sunt arrancoridos ca su chi ant fatu bi lis ant isputzidu ◊ arrancoriu dae sa birgonza, Nannedhu detzidit de fàchere pacare s'afrontu ◊ si dh'abbàidat arrancoriu cun intentziones malas.
arràncu , nm Definizione
fragu chi andhat a sa cosa, prus che àteru malu, fintzes singiale ch'iscóviat calecuna cosa; su chi ndhe podet dipèndhere a is fígios de is mannos (arrancu de parentella)
Sinonimi e contrari
abbentada,
abbentu,
arrastu,
fracu,
pudescioi,
rànchidu 1,
seledu
Frasi
de s'istabbilimentu ndi lompiat un’arrancu malu ◊ arrancu de muscedra: incapat, dhi betaus bruncu! ◊ arrancu de gunnedha no mi ndi at andau mai ◊ fragat e narat: Arrancu de santu pigu! ◊ arrancu de arrosas in su mes'e maju ◊ no dhi posso intendhe prus s'arrancu!
2.
in custa chistioni dhoi at arrancu de pecau! ◊ innòi, de coja mancu s'arrancu!
3.
si at tirau a s'arrancu de su babbu, cussu piciocu est malu a coi!
Etimo
ltn.
rancor, -oris
Traduzioni
Francese
odeur
Inglese
scent
Spagnolo
olor
Italiano
odóre
Tedesco
Geruch.
arràncu 1 , nm Sinonimi e contrari
petone
Frasi
it'arrancu de bravura!
Etimo
spn.
arranque
Traduzioni
Francese
élan
Inglese
rush
Spagnolo
arranque
Italiano
slàncio
Tedesco
Schwung.
arràncu 2 , nm Definizione su arrancare, dificurtade a caminare, a fàere cosa / a. a bruncos = genia de mucu chi bogant is bruncos malàidos in su prumone, mala a essire, dificurtade a respirare bene.