Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

impelciadítu , agt: impercaditu, impesciaditu Definitzione nau de un'animale, chi est iscontriadu, chi si che fichit o che ponet is peis in mesu de pedras, de orrocas, de ue no arrennescet a ndh'essire; chi costumat a si cuare Ètimu srd.

impelciàre , vrb: impercae, impercare, imperciare, impesciare Definitzione cuare, orrúere, pònnere, betare in calecuna pèlcia o in mesu de orrocas; pònnere in mesu de duas perras de calecuna cosa, istichire o fichire in mesu Sinònimos e contràrios aggargatare, imbrechilai, infresonare, ingarghilare, ingiassare, intergare Frases che sunt minadores, impelciados pro duos sodhos ◊ li ant mortu unu fiadu e impercadu sos restos ◊ su becu si est impercau e si at canniu un'anca ◊ su gorropu impercat e irfurrat chin tràpulas, ispéntumas e nurras ◊ connoschet donzi culumberi inuve s'impercat cosas pérditas ◊ amus àpidu s'àinu impercadu, cun s'anca ficada in mesu de duas predas 2. s'arcu de ferru o de atarzu s'impèrciat in sas perras de corru de sa màniga, faghindhe sas resorzas Ètimu srd.

impeldàu impedràdu

impelégu , nm Definitzione cosa ifadosa, chi giaet ifadu Sinònimos e contràrios gena, ifadu, ifestu, nischitzu, pibinca, pertoja | ctr. irbelegu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu embêtement Ingresu nuisance Ispagnolu molestia Italianu seccatura Tedescu Belästigung.

impeléu , nm Sinònimos e contràrios apeleu, bataria, iscrevedhu, pelea Frases cussas sunt cosas chi nos daent impeleu ◊ custa est sa paga de s'impeleu, de su tantu tribbulare ◊ s'impeleu mi búliat su sàmbene Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu dérangement, ennui Ingresu inconvenience, labour Ispagnolu molestia Italianu affanno, incòmodo Tedescu Sorge, Beschwerlichkeit.

impéligu , nm Definitzione cosa chi istrobbat, faet de impedimentu Sinònimos e contràrios impédicu, impedizu Frases no timet impéligu e ne fossu, totu fàtzile li paret!

impèlla , nf Definitzione ispinta, imbudada, móvia a cropu e cun fortza meda Sinònimos e contràrios impédhida, imperta, ispinta Frases is piciochedhus in iscola fiant a tzérrius, a boxis, a impellas… mancu iscola pariat!

impellàre , vrb Definitzione atumbare a cropu s'unu a s'àteru, una cosa cun àtera Sinònimos e contràrios atumbae, impelli Frases si sunt impellados chena si ndhe abbizare.

impellériu , nm Definitzione genia de ispinta, de fortza Sinònimos e contràrios impédhida, ímpetu, ispinta, púntzia Frases sos impellérios de su chervedhu e s'enerzia chi frunit s'istòcomu daint bita e motu a totu su corpus Tradutziones Frantzesu impulsion Ingresu impulse Ispagnolu impulso, empellón Italianu impulso Tedescu Antrieb.

impèlli , vrb: impèlliri Definitzione ispínghere, fortzare a denanti, fintzes fèrrere, atumbare a ccn. o a calecuna cosa andhandho a ainnanti; nau in cobertantza, cobèrrere / pps. impélliu, impertu / impelli un'idea = catzàresi o bogaresiche un'idea de conca Sinònimos e contràrios ispígnere, sprilliri / atumbae / codhai Frases sa papagalledha impellit e ispítzulat s'atru papagallu e nci dhu bogat ◊ ndi arribbat un'undada forti impellendincedhu fintzas a s'arena ◊ dhi nau de s'asseliai e, chi no nc'impellit s'idea, nc'impellu a issu! ◊ isbentuliadas de bentu mi ant impélliu ◊ is piciocus s'impelliant s'unu cun s'àteru po tocai a Frà Nicola ◊ apu impertu su cancellu po passai cun su cuadhu Ètimu itl. impellere.

impéllida impédhida

impellidòri , nm Definitzione frucone, fuste po che ispínghere bene aintru de su forru sa faschina de sa linna Ètimu srd.

impèlliri impèlli

impellitzàre , vrb Definitzione pònnere o bestire sa pellitza.

impélliu , pps Definitzione de impèlliri Sinònimos e contràrios impertu.

impeltàntu , avb: impertantu, impestantu, ispestantu, impetantis Definitzione in su matessi tempus chi… Sinònimos e contràrios imperistantu, intere, intertantu, istepetantis, paristantu, pestantu, sughestantu, tramente, trassintru, trastempus Frases in s'ispestantu nois semus cabulados a bidha ◊ in s'ispestantu sos pisedhos fint gioghendhe Tradutziones Frantzesu pendant que Ingresu meanwhile (in the) Ispagnolu mientras Italianu méntre, nel frattèmpo Tedescu während, inzwischen.

impeltinàre , vrb: impertinare Definitzione giare istrobbu, impéltinu Sinònimos e contràrios agiorridare, ammaciocai, annischissai, ifadare, malifestai, suberiare Ètimu itl.

impéltinu , nm: impértinu Sinònimos e contràrios gena, ifadu, ifestu, impelegu, innaentu, lassamistai, nischitzu, pibinca Ètimu srd.

impèna, impènna , nf: impinna Definitzione s'ala de ananti de un'iscarpa, sa chi ammontat su pei Sinònimos e contràrios bruncale, mascarina, runcale, tígia Frases a is botas dhis at postu is impenas noas Ètimu ctl. empena Tradutziones Frantzesu empeigne Ingresu vamp Ispagnolu empella, pala Italianu tomàio Tedescu Oberleder.

impennàre , vrb Definitzione pònnere s'impena a is crapitas, a is botinos.