A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

incannonàre , vrb Definitzione nau de abba o àteru deasi, fàere essire in su cannone, abbiare in su cannone, in su cundhutu a bisura de tubbu Sinònimos e contràrios incanalai Ètimu srd.

incannonàre 1 , vrb Definitzione alladiare su pane (de fresa, sa cogone) cun su cannone Sinònimos e contràrios acannonare, impannonai, tèndhere Frases tia incannonaiat sa pasta lestra che un'ateltzu de búvera, faghiat su pane tundhu che unu sole! ◊ giughiat su cannone in sa mesa incannonendhe su pane Ètimu srd.

incannugàda , nf Definitzione su incannugai; chirrione o tanti de lana chi cabet in sa cannuga Sinònimos e contràrios pubusone 1 Ètimu srd.

incannugài, incannugàre, incannugràre, incannujàre , vrb: incronucare Definitzione pònnere in sa cannuga; arrennèscere a fàere una cosa; rfl. fuire, pentzandhosi cosa de tímere Sinònimos e contràrios incarrebai, intzodhai 2. fiat de diora sentza de fai tzípulas e timiat de no nd'incannugai una 3. candu apu biu ca mi castiàt cun idea mala, dèu, mischinu, mi dh'apu incannugada!…◊ candu at inténdiru aici si dh'at incannugara ca no dhi boremu fai su prexei Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu garnir la quenouille Ingresu to put in the distaff Ispagnolu enrocar Italianu inconocchiare Tedescu auf den Spinnrocken wickeln.

incansàbbili , agt Definitzione chi no cansat, no immarrit mai, chi no si firmat mai de ammungiare, de trebballare Ètimu spn. Tradutziones Frantzesu infatigable Ingresu tireless Ispagnolu incansable Italianu instancàbile, indefèsso Tedescu unermüdlich.

incànsciu , nm: incàscinu, incàsciu, incàssiu Definitzione genia de buidu fatu apostadamente (in linna, pedra, metallos o àteru) o naturale (de un’arremu de sa carena) inue intrat apare un’àtera parte fata a cunforma a su buidu, cosas diferentes chi portant s’una su chi mancat a s’àtera a manera de allobare bene impare Sinònimos e contràrios incartu 1, incastru, intassu, mortisa / amadura, apigiadura, incasciadura Maneras de nàrrere csn: i. de sos ossos = innujadolzu; i. de sas dentes = càncara, su boidedhu, in s'ossu de sa barra, ue est ficada sa dente; i. de s'ogu = chea o calanca de s'ógiu; èssere a i. = intrare bene apare, torrare zustos; a l'as s'incàsciu!… = ses diaderus cumbintu chi…, tenis s'idea fissa chi… Frases in coru fai un'incàsciu e poniminci su coru! 2. su mare si altzat e si falat e torrat a s'incànsciu sou 3. a l'as s'incàsciu, tue, chi cussa fémina est bella!… Ètimu ctl., spn. encaix Tradutziones Frantzesu assemblage, emboîture, creux Ingresu dap Ispagnolu encaje Italianu incastro, incavo Tedescu Einschnitt, Vertiefung.

incantadòre, incantadòri , agt, nm Definitzione chi o chie incantat o faet incantare, indiosare, o fintzes chi faet fatúgios Sinònimos e contràrios incanteri, incantosu / maghiàgliu Frases acisas sa gente chi passat ca ses un'ermosura incantadora! Ètimu itl. incantatore.

incantadúra , nf Definitzione su incantare Ètimu srd.

incantài , vrb: incantare Definitzione fàere incantos, mescamente in su sensu de pigare, bínchere, acapiare s’àteru o fàere abbarrare ammammalucaos cun calecuna cosa ispantosa, de bonu o de bellu meda (fintzes solu pentzau deasi): si narat fintzes de unu mecanísimu o de calecuna parte chi si firmat, no si movet po difetu, o sighit arrepitindho sa matessi cosa (es. discu); nau de sa giustítzia, leare su chi tenet a unu e bèndhere a fortza, pònnere a s’asta (o a s’asubasta) po dhi fàere pagare unu dépidu Sinònimos e contràrios ecisai, inamorai, indeosare / abbelegare, ismentare Frases mamma tua ti at fatu pro incantare a mie! ◊ bae chi no m'incantas tue, mancari ndhe zutas de barra! ◊ mih no t'incantet ca la ses bidindhe bella: proa si est bona! ◊ sos abbocaos in sos protzessos incantabant sa zente chin sos porrogos issoro ◊ mai t'incantit arriu sulenu mancai luxat coment'e cristallu! 2. sa zustíssia t'incantet! Ètimu itl. Tradutziones Frantzesu charmer, ravir Ingresu to enchant Ispagnolu encantar Italianu incantare, estasiare Tedescu verzaubern, begeistern.

incantaméntu , nm Definitzione su incantare o èssere incantaos; cosa chi tenet sa capacidade de incantare Frases e bois giovanedha innamorada aizis in s'ojada incantamentu (P.Cabras)◊ o pro èssere s'incantamentu fatu male o pro su fàmene, sos bufurarzos fint torraos a su trigu Tradutziones Frantzesu enchantement Ingresu enchantment Ispagnolu encantamiento Italianu incantaménto Tedescu Verzauberung.

incantamúndhu , nm Sinònimos e contràrios incantadore, incanteri Ètimu srd.

incantàre incantài

incantàu , pps, agt Definitzione de incantare / avb.: a s'incantada = chi est che incantadu, frimmu a s'atenta meda Sinònimos e contràrios abbebbellecadu 2. is croxuetas parint incantaras pighendisí su soi 3. istat oras mirendhe a s'incantada unu fiore, un'abe, unu puzone ◊ dh'ascurtat a s'incantada e cun issu su tempus nci passat allestru.

incantèra , nf Definitzione cosa de ispantu, chi incantat, chi meravígliat Sinònimos e contràrios maravíglia Frases est disizosu de ammirare incanteras in làcanas anzenas (G.Farris) Ètimu srd.

incantéri , agt, nm Definitzione (f. -a) chi o chie incantat o faet incantare, indiosare, o fintzes chi faet fatúgios Sinònimos e contràrios incantadore, incantosu, melindreri / maghiàgliu Frases cussa est una fémina incantera ◊ sunt imbrollistos e zente incantera Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu enchanteur Ingresu enchanting, enchanter Ispagnolu encantador Italianu incantatóre Tedescu Zauberer.

incantósu , agt Definitzione chi est deasi bellu o praghet meda de incantare Sinònimos e contràrios incantadore, incanteri, istravanau Frases cantu bellu, maju, e incantosu: de fiores divinos as tesoro! (P.Fais)◊ friscu, fist incantosu veramente e como, tristu, ca ses allizadu, ne colore ne forma as atraente ◊ o sognos incantosos, crétida s'apo dadu! ◊ sas ervas agiummai sicas pariant un'incantosa coberta de seda indorada Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu charmant Ingresu charming Ispagnolu encantador Italianu incantévole Tedescu bezaubernd.

incàntu , nm Definitzione su incantare; cosa chi faet incantare de cantu est bella o bona, su abbarrare o èssere incantaos; fintzes fata de majàrgiu, incantamentu Sinònimos e contràrios abbéliu, abberelu, axébiu / afatúgiu, brusceria, maina Frases incantos divinos brotat sa terra pro chi mi console (S.Casu)◊ fis funtana de incantu, chiterra betza frundhida! ◊ ojos de incantu, palma fiorida, nadu mi ant chi ti partis! ◊ bellu un'incantu, cussu zòvanu! 2. Abramu prommiteit a Deus Isacu, su fizu, pesadu che pipia de incantu 3. s'ocru de su puzone est pedhinu, corfat, ghetat un'incantu ◊ como puru ti l'as iscampata: tue deves giúchere incantu! Ètimu itl. Tradutziones Frantzesu charme, extase Ingresu spell Ispagnolu encanto Italianu incanto, èstasi Tedescu Zauberei, Begeisterung.

incàntu 1 , nm Definitzione manera de bèndhere o de comporare calecuna cosa chi sa giustítzia nd'at iscicutau a unu / s'incantu chi t'at fatu! = genia de frastimu po arrennegu cun ccn. Frases a chie ruiat in sa zustíssia li bendhiant donzi cosa a s'incantu, a baratu che petza morta de male Ètimu itl. incanto.

incantughí , cng Definitzione cng. chi inditat càusa, arrexone Sinònimos e contràrios sicomente Frases candu su cuadhu si est postu a curri no si est pérdiu de ànimu incantughí iscidiat bèni sètzi cuadhus Tradutziones Frantzesu puisque Ingresu as Ispagnolu pues, porque, ya que Italianu poichè Tedescu da.

incantzirài , vrb Definitzione furriare o fàere a cancru, nau de unu male Tradutziones Frantzesu se cancériser Ingresu to make cancerous Ispagnolu cancerarse Italianu incancherire Tedescu krebsartig werden.