imbartzonàre , vrb Definizione dhu narant de is tàulas e de is mànigas longas de ferramenta chi si atrótigant Sinonimi e contrari abbajonare, abbrentai, aggobbae, atrotiai, atzumborai, colembrai, corcobare, inconcobare.
imbàru , nm: immaru Definizione
logu inue si firmare a pausare, po si aprigare, istare, e fintzes impedimentu, cosa chi faet firmare; logu o cosa inue s’imbarare, si pònnere o acostire e agguantare; su imbarare, ora, iscuta, tempus chi s’istat firmos coment’e ibertandho
Sinonimi e contrari
arrambu,
imbaradorju
/
arressa,
firmada,
stentu
/
atostonu
Frasi
no azis perunu imbaru a sa bostra bramosia: sas benénnidas siedas, rúndhines, a domo mia! (P.Mossa)◊ restas sola chentza imbaros in su mundhu corazosa ◊ sempre isto pessighindhe cussu paru pro chi nisciunu mi faghet imbaru (A.M.Iscanu)
2.
torraiat a sa capella, fichiat sos cuidos in s'imbaru de s'imbenujadolzu e s'imbenujaiat
3.
sentza perunu imbaru Pilatu lis intregat a Gesús pro lu crutzificare
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
appui,
abri
Inglese
support,
refuge
Spagnolo
posada,
lugar donde descansar,
pausa
Italiano
appòggio,
rifùgio
Tedesco
Schutz.
imbarzàre imbarjàre
imbarzàre 1 imbalzàre
imbàrzu imbàlgiu
imbarzulinàre , vrb Definizione trebballare sa terra a tretos, a cradigas, chentza dhu fàere bene totu pínnigu Etimo srd.
imbasaméntu , nm Definizione
totu su chi podet fàere o èssere de fundhamentu a calecuna cosa, mescamente a fràigos, a domos
Sinonimi e contrari
fundabi,
fundamentu
Traduzioni
Francese
embasement
Inglese
base
Spagnolo
cimientos
Italiano
basaménto
Tedesco
Sockel.
imbasàre , vrb Definizione
torrare apare de duas cosas, coment’e una aintru de s’àtera o incasciada in s’àtera; serrare (un’apertura) unu pagu
Sinonimi e contrari
incasciae
/
apigiai,
crosai
/
irganzare,
iscadangiai,
sucunzare,
tambai
2.
imbasare sa gianna ◊ calecuna fémina si est incarada de is portellitos imbasados
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
joindre,
correspondre
Inglese
to tally
Spagnolo
compaginar
Italiano
combaciare
Tedesco
zusammenpassen.
imbascadríu , agt Definizione nau de ccn., chi tenet basca meda Sinonimi e contrari incalurzidu, imbaschidu Frasi imbascadria meda at a èssi, oi, pobidha mia, chi at obertu aici is fentanas?!…(G.Tatti) Etimo srd.
imbaschídu , pps, agt: imbaschiu Definizione
de imbaschiri; chi tenet calura, basca, chi est caente meda
Sinonimi e contrari
càlidu,
acaldanadu,
acardurau,
imbudhansau,
impatiu,
incalurzidu,
incardurau
| ctr.
fridu,
titirigosu
2.
su sole fit altu e s'aera imbaschida ◊ imbaschiu meda ses chi ses oberrendi totu?!
Traduzioni
Francese
échauffé
Inglese
hot (got)
Spagnolo
acalorado
Italiano
accaldato
Tedesco
erhitzt.
imbaschíri , vrb Definizione pigare basca, caentare meda Sinonimi e contrari acaldanare, incalurzire Etimo srd.
imbasciàda , nf: ambasciada,
imbassada,
imbassata,
imbassiada 1 Definizione
miscione chi si faet prus che àteru po contu de àtere, mescamente de un’istadu, de unu guvernu; s’ufíciu de s’imbasciadore; singiale chi antibitzat o iscóviat calecuna cosa / batire, imbiare s’i.
Sinonimi e contrari
commissioni,
cumandhu,
impérciu,
noa,
sceda
Frasi
andhada bi ses a giúghere s'imbasciada a Fulana? ◊ imbíami un'imbasciada cun calchi camminante! (B.Sulis)◊ mandhet un'imbassiada in allutóriu chi li niat a bènnere frade meu! ◊ arrecadas a muda portat s'Annuntziada… cun persona sigura mandamí s'imbasciada!
2.
su suore batit s'imbassada de sos males
Etimo
itl.
Traduzioni
Francese
ambassade
Inglese
embassy
Spagnolo
embajada
Italiano
ambasciata
Tedesco
Botschaft.
imbasciadòre , nm: imbassadore,
imbassatore Definizione
persona chi portat s’imbasciada, faet una miscione; autoridade chi coment’e funtzione mantenet su tratamentu uficiale inter duos istados e is guvernos istràngios
Sinonimi e contrari
imperjadore
Frasi
pro malu imbasciadore, mezus mi lu fato deo!
Traduzioni
Francese
ambassadeur
Inglese
ambassador
Spagnolo
embajador
Italiano
ambasciatóre
Tedesco
Botschafter.
imbasciài , vrb: (im-ba-sci-a-i)
imbassiare,
immassare Definizione
portare a bàsciu, prus acanta a terra, fàere prétziu prus bàsciu; rfl. incrubare, abbasciare sa conca a cara a terra, pònnere coment’e cicios, prus bàscios; nau in cobertantza, acuntentare, dignare de fàere ccn. cosa chi paret de menguare s’importàntzia de chie dhu faet / i. sa cigirista = menguare is pretesas; imbasciai is boges = abbasciare is tzérrios, sas boghes, foedhare prus abbellu
Sinonimi e contrari
abasciai,
abbacare,
ancrucare,
apiadare,
grusare,
incrunai,
ingruxare
/
imbaratire
| ctr.
artziai
Frasi
at imbassiadu sas naes pro lòmpere a sa figu cota
2.
imbàssiadi ca sinono ti podent bídere! ◊ pro collire cosa dae terra tocat a s'imbassiare
3.
a fàghere triballedhos de campu cussu no s'imbàssiat, no perdat sos grados, puru!…
4.
ci bolet biri gente in crésia depet cumenciai a imbasciai sa cigirista!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
baisser,
abaisser
Inglese
to lower,
to humble
Spagnolo
bajar
Italiano
abbassare
Tedesco
niedriger machen.
imbàsciu , avb Definizione
in bàsciu
Sinonimi e contrari
bàsciu,
giosso
Frasi
fit abbaidendhe a imbàsciu dendhe sa manu a sos chi deviant pigare
Traduzioni
Francese
bas,
en bas
Inglese
down
Spagnolo
abajo
Italiano
giù
Tedesco
unten.
imbassàda imbasciàda
imbassadòre imbasciadòre
imbassàta imbasciàda
imbassatòre imbasciadòre
imbassiàda , nf Definizione su si abbasciare Sinonimi e contrari apiadamentu 1 Etimo srd.