frevàrgiu fiàrgiu
frevarjínu frearzínu
frevàrju fiàrgiu
fría , nf, nm: friu Definitzione orrughedhu piticu de cosa; un'iscutighedha, apenas de tempus / in sa nada: sete frios!... = pagu puru!... (pagu diaderus!); unu friedhu = un'iscutighedha Sinònimos e contràrios chilivrida / amenzesu, iscàmpiu, iscuta, patrefíliu, ratu 2 / pacu Frases ancu lu facant a frias!◊ si nc'est iscutu in costas de unu monte e fatu s’est in centu milla frias 2. in s'oltu meu solu bido a tie, iscalzurúgiu, cantas calchi friu ◊ custos pipios sunt sanos, allegros e bonos e paret chi a frios mi calment sa ferida ◊ tempus ci arribbas e fuis, firmadí unu friu! ◊ est istatu unu friedhu a sa muta ◊ unu friu, li sont colatos in conca totucantos sos anneos de sa vita ◊ unu friedhu solu totus si fint assuconatos 3. nachi at triballadu: sete frios…, tenet totu chentza fatu! Tradutziones Frantzesu instant Ingresu moment, only a little Ispagnolu instante Italianu istante, pochino Tedescu Augenblick.
friabbúcu frebbeúcu
friàda , nf: fricada, frigada Definitzione su frigare; fintzes síngia, singiale de cosa chi ant passau a frigadura Sinònimos e contràrios frigamentu, sfrigongiada / sburroni Frases una frigada de luminu… e allutu su fogu! 2. subra de custa riga bi ant fatu frigadas de pinna Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu frottement Ingresu rub Ispagnolu pasada, frote Italianu strofinata Tedescu Reiben, Kratzer.
friadúra freadúra
friài , vrb: friare, fricare, frigai, frigare Definitzione passare calecuna cosa tocandho in pitzu de un'àtera unu pagu a forte siat po pigare (limpiare, samunare), o pònnere, o fintzes po aconciare un’arremu; fàere freaduras, malandras, a su friga friga cun calecuna cosa; cullonare, pigare a ingannu / ger. friendi Sinònimos e contràrios afrigongiai, carasiai, cariare, ifricatzare, scrovinai, sfrigongiai / lúngiri / acostanare, agliagai, frazare, inghetare, iscaldire, ispitulare, malandrare Maneras de nàrrere csn: avb. friga friga = acurtzu meda, azummai tochendhe, tochendhe própiu; èssere friga friga = istare sempre tochendhe a un'àteru acurtziendhesili; andhare friga friga = a sachedhadura, coment'e frighendhe; zúghere a unu friga friga = tene tene, acurtzu meda curríndheli fatu pro lu tènnere; frigai s'arrobba = samunare; frigai bèni sa mardi a unu = dàreli unu dispiaghere mannu; frigare su late = acragare, pònnere su cragu a su late; frigare murta, lestincu = arregòllere murta, lestincu Frases s'isterzu cheret bene frigadu pro che li catzare sa cosa atacada ◊ seu andada a frúmini a frigai s'arrobba ◊ in sa pedhe malàida si at frigadu sa pumada ◊ de sa cuntentesa chi teniat fit sempre frighèndhesi sas manos ◊ s'arromana chi frigu parit unu ghetau… ◊ po sa cura de su léndhine si poniat mele in d-unu tzapulledhu e si frigàt fintzes a che dh'arrasigare 2. custa cintura mi est friendi su tzugu 3. non mi frigais prus: no aspetu a nisciunus! ◊ male, un'ómine abbistu che lodhe no fit tantu fàtzile a lu frigare! Sambenados e Provèrbios smb: Frigau / prb: cuadhu friau sa sedha timit Ètimu ltn. fricare Tradutziones Frantzesu frotter, froisser, enduire Ingresu to rub, to spread Ispagnolu frotar, untar, engañar Italianu fregare, sfregare, strofinare, stropicciare, spalmare Tedescu reiben, streichen.
Friàndas , nf Definitzione unu logu tra sa Frància e s'Olanda / andai in F. = fàghere sa tucada de su fumu.
fríara , vrb Sinònimos e contràrios fríere*, fritedhai, sufrissare
friàre friài
friàrgiu fiàrgiu
friarósu , agt: fridarosu, fridorosu, fridurosu, frigorosu, friorosu, fritarosu, fritorosu, fritulosu, friturosu Definitzione chi sufrit meda su fritu; chi faet fritu meda, o dhue at fritu meda Sinònimos e contràrios firtorosu, fritulàntzigu, titirigosu, tudhosu / fridu | ctr. caente Frases ma ses friturosu, mih: tenes fritu fintzas candho sos àteros ant calura! 2. est faladu su nie in s'ierru fritorosu ◊ s’annu passau est istétiu un’ierru fridarosu ◊ no timiat sos manzanos friturosos ◊ me is dis friarosas si firmat acanta de sa forredha ◊ s'istait mali in custa coxinedha fridarosa Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu frileux Ingresu sensitive to cold Ispagnolu friolero Italianu freddolóso Tedescu verfroren.
friastimàre fraltimàre
friastímu frastíma
friàu freàdu 1
friàxu fiàrgiu
fribbía fibbía
fríca , nf: friga Definitzione su frigare, ma nau prus che àteru in su sensu de pelea o fintzes de ingannu (o cropos puru) Sinònimos e contràrios arrebbentu, cadha, impodha, mugna, munziada / frigadura Maneras de nàrrere csn: torrai a friga = torrai paris, currispòndhere de una cosa a un'àtera; andai in frigas = essíreche cale goi cale gai, su contràriu de torrai a friga; gi andaus a friga!… = gei andaus paris!…, no cuncordamus própiu; intrare in frica = àere ganas de… portai idea de…; èssere in frica = timindhe Frases aiat picau una frica a cama de sole ◊ in iberru su pastore istat pejus ca picat fricas malas 2. o a mesura o a pesu bois faghides sa friga! 3. gei torraus a friga!…◊ andaus in frigas: no mi at cumpréndiu! ◊ andaus in frigas: no fait a dhi nai nudha! ◊ custos pilocos sunt tropu premmedios po intrare in frica de família Tradutziones Frantzesu duperie, frottement Ingresu overwork, rip-off Ispagnolu reventón, estafa Italianu strapazzo, fregatura Tedescu Strapaze, Betrug.
fríca 1 fíca