ischidòne , nm: ischidoni,
schidoni Definitzione
cantu de linna, o de ferru, fine, longu e deretu, puntudu a un'ala, po ifrichire petza (o àteru) de orrostire: a logos dhu narant sazu
Sinònimos e contràrios
ispidu
Frases
poneus s'ischidone a orrostire sa petza
Ètimu
itl.
schedone
Tradutziones
Frantzesu
broche
Ingresu
spit
Ispagnolu
espetón,
asador
Italianu
spièdo
Tedescu
Bratspieß.
ischidonèra , nf Definitzione logu po dhue pònnere is ischidones Ètimu srd.
ischidòni ischidòne
ischidòre , agt Definitzione chi ischit, chi connoschet Frases cussu est ischidore de medas limbas Ètimu srd.
ischídu , pps, agt: ischiu 1,
scípiu Definitzione
de ischire; nau de ccn., chi ischit, chi tenet istúdiu, nau de cosa, chi s'ischit
Sinònimos e contràrios
ischípidu
/
istudiadu
/
connotu,
ladinu
| ctr.
segretu
Frases
ischidu ndh'as de cussa cosa? ◊ pro bi l'àere ischidu chi faghiat gai!… de seguru no mi l'aia cramadu a domo!
2.
sas cantones sardas las legent prus sos illiterados chi no sos ischidos ◊ intendhendhe a issu, ischiu de totu custas cosas, si ndhe fit cuntentau
Tradutziones
Frantzesu
cultivé,
savant
Ingresu
known,
learned
Ispagnolu
sabido,
docto,
erudito
Italianu
saputo,
cólto,
dòtto
Tedescu
bekannt,
gebildet.
ischídu 1 , agt, nm: ischitu 1,
iscidu,
issidu,
schidu Definitzione
chi o chie est a ogos apertos, giaendho atentzione, chi no tenet sonnu; genia de sonu, de moida o àteru chi giaet a ischire o po giare a ischire ccn. cosa
Sinònimos e contràrios
ischidadu
/
abbillu,
abbistu,
speltu
/
ischimuzu,
istrepitzu
| ctr.
dormiu
Frases
a babbu e a mamma los pinto chin sa fantasia, ischidu o dromiu ◊ a iscidu e a drommiu s'amori miu est netu ◊ sa poesia sendhe ischidu ti faghet sonniare ◊ si la colat ischidu totu note ◊ chin sos ocros tancaos, ischidu ti pessabo sonniandhe! (F.Satta)◊ aperie is ogos e manteniebbosi issidos ca no issís canno est su tempus
2.
caminaiat chentza fàghere ischidu, che un'umbra ◊ is canis tzaulendu faint iscidu ◊ sonandhe sas càmpanas si dat ischitu po sas funtziones de crésia ◊ fachítemi ischitu si cras andhates a Núgoro ◊ cussu cane faghet ischidu pro donzi pisighinzu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
éveillé
Ingresu
awake
Ispagnolu
despierto
Italianu
désto
Tedescu
wach.
ischièra iscèra
ischieraméntu , nm Definitzione su ischierare; parte, grupu de fortzas, de partios, de sordaos o àteru postos o chi ponent a fàere calecuna parte, a fàere fortza impare.
ischieràre , vrb Definitzione su pònnere fortzas (mescamente gente) de una manera, coment'e a filera, po calecunu iscopu, prus che àteru po bínchere una fortza contrària, ma fintzes de calesiògiat manera po fàere fortza contrària.
ischifàre , vrb: ischivai,
ischivare,
schivai Definitzione
àere ischifu, àscamu, grisare
Sinònimos e contràrios
aschiare,
grisai 1,
ischifire,
ispucire
Frases
s'avaru vivet comente vivet su mannale: totus l'ischivant, niunu l'at caru, si morit, allegria zenerale!
Ètimu
itl.
schivare
Tradutziones
Frantzesu
éprouver du dégoût,
abhorrer
Ingresu
to loathe
Ispagnolu
disgustar,
repugnar
Italianu
schifare,
aborrire
Tedescu
verschmähen,
verabscheuen.
ischifèra , nf: ischivera Definitzione
cosa chi faet ischifu, su fàere ischifu, a gana lègia, su no èssere aggradéssiu nudha, nau de calecuna cosa
Sinònimos e contràrios
afàstiu,
gheléstia,
grisu,
irgrísiu,
ischefa,
ischifu,
schivoria
Frases
cussu cumportamentu mi faghet ischivera
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
répugnance
Ingresu
repulsion
Ispagnolu
repugnancia
Italianu
ripugnanza
Tedescu
Abscheu.
ischifidúra , nf Definitzione ischeadura in s'orrobba po is mànigas, sestandho bestimentu Sinònimos e contràrios ischeadura, sagumadura, scotadura.
ischifiòne , nm: iscolfione,
iscorfione 1,
iscrefione,
iscrifione,
iscrofione Definitzione
cerpiu boci óminis, o forchidhàdila búbula o arranzolu vúvulu, iscrapone, genia de bobboi velenosu, a bàtoro paja de farrancas, in colore de castàngia (ma dhue ndh'at de diferente colore), chi portat coment'e duos bratzos o dentes mannas (fóscighes) po aferrare, istat cuau asuta o in mesu de pedras, de trastos, e bogat su velenu in s'agu o lantza de sa coa punghendho
Sinònimos e contràrios
arpau,
cucurrabóina,
iscarpone* 1
Terminologia iscientìfica
crp, euscorpius carpathicus canestrinii, e. flavicaudis
Tradutziones
Frantzesu
scorpion
Ingresu
skorpion
Ispagnolu
escorpión
Italianu
scorpióne
Tedescu
Skorpion.
ischifíre , vrb Definitzione fàere s'ischifidura, sestandho bestimentu Sinònimos e contràrios incheare, ischeare, scotai Ètimu srd.
ischifíta, ischifítu , nf, nm Definitzione ischifu piticu, genia de barchedha a fundhu ciatu Frases patata savojarda ndhe batia un'ischifitu bene carrigadu (M.Murenu)◊ sas abbas cun sos bentos ndh'ant postu sos ischifitos subra de sa terra e distrutu bastimentos Terminologia iscientìfica trps Ètimu srd.
ischifòne , nm Definitzione iscarpa grussa Sinònimos e contràrios iscarpone Terminologia iscientìfica bst Ètimu srd.
ischifósu , agt, nm: ischivosu,
schivosu Definitzione
chi o chie faet o ndhe tenet ischifu, nau fintzes a o de unu po su malu fàere chi tenet
Sinònimos e contràrios
afastiadori,
ascamile,
ascamosu,
ascherosu,
ascosu,
coniosu,
ghelestiosu,
ischivinosu,
pullinu,
stogumosu
/
pendoni
Frases
no bastat ischifosu e mi naras drollo puru: arratza de arrespetu!…
2.
cust'istória cudh'ischifosu no ndhe l'at bogada a pizu, ca sinono in su ludu bi diat àere betadu finas zente de domo sua (M.Danese)◊ fit su piús feu e ischifosu chi bi podiat èssere ◊ ischifosu, si est aprofitadu de una pisedha!
Ètimu
itl.
Tradutziones
Frantzesu
dégoûtant,
répugnant,
lâche
Ingresu
repugnant,
craven
Ispagnolu
repugnante,
ruín
Italianu
schifóso,
ripugnante,
vigliacco
Tedescu
ekelhaft,
widerwärtig,
feige.
ischífu , nm, agt: ischivu,
schifu Definitzione
chi faet coment'e a gana lègia, genia de gana lègia chi si sentit po cosa chi no praghet, cosa de arrefudare
Sinònimos e contràrios
afàstiu,
àscamu,
ascu,
gheléstia,
grisu,
irgrísiu,
ischefa,
ischifera,
schivori
Frases
su corvu si detzidit a cantare fatendhe ischivu a totu sos puzones
Ètimu
itl.
Tradutziones
Frantzesu
dégoût
Ingresu
disgust (ing)
Ispagnolu
asco
Italianu
schifo
Tedescu
Ekel.
ischífu 1 , nm: schifu 1 Definitzione genia de barca a fundhu ladu, ciatu, longa agiummai oto metros e larga duos Ètimu itl. schifo.
ischighígliu , nm Definitzione su sonu de is sonàgias de su bestiàmene agiagarau, candho is pegos si assicant e movent totus impare.