passàe , vrb: passai,
passari,
passare Definitzione
in su sensu de su movimentu, andhare de unu puntu, de unu logu, de unu tretu a un'àteru, de una parte a un'àtera; in su sensu de su tempus, menguare, bènnere mancu, ispaciare una dura (e, coment’e nm., su tempus de sa vida), o fintzes impreare su tempus; acabbare, tènnere acabbu; nau de frutos, ispaciare su sabore bonu, èssere fora de su méngius tempus po dhos papare; fàere acabbare ccn. cosa / ger. passenno
Sinònimos e contràrios
cobai,
sciadhie
/
èssere,
nàrrere
| ctr.
abarrai,
durai,
firmai
Maneras de nàrrere
csn:
fàghere a su passa passa = chi che passat una, duas, tantas bortas fintzas chi una cosa si irméntigat; passai de conca = essire de conca, irmentigare; passai su trigu in ciuliru = fàghere in chiliru; passare ora = abarrai aici, sentza de fai nudha, a chistionu; passa die bona! = itl. buona giornata!; passare maladia (nadu sempre pro tempus passadu)= àere tentu maladia; passat goi e goi… = est cumbinadu chi..., est acontéssiu ca…; passare sa veridade a unu = nàrriri, contai sa beridadi; passai in palita = arrebbussai; passare su fàmine, su sidi, su fritu = catzare su fàmine, su sidi, bogare su fritu; passa passendhe = in passera, in su tempus e in su logu chi unu colat
Frases
at passau s'arriu a cuadhu ◊ est passau su trenu ◊ sa luxi passat in is isperraduras ◊ me in sa fentana oberta passat su bentu ◊ in cussa carrela non bi passat màchinas ◊ Fulanu candho beniat a bidha passaiat in domo pro nos saludare ◊ pro intrare a binza tocaiat de passare in logu anzenu ◊ – Bistu m'eis a fillu miu? – Unu innòi ndi at passau!
2.
mi nc'est passau su tempus ◊ ierru malu eus passau ◊ babbu in binza passaiat su tempus curendhe sos fundhos ◊ at passau sa noti sentza de dormiri ◊ sa maista est abarrara atenta ascurtendi cumenti dognunu at passau is vacantzas ◊ Tamasu iat passau annus medas de trabballu grai e sacrifítzius mannus
3.
li at dadu malu passare
4.
sa fruta candu si passat si púrdiat ◊ cussa petza est passada: est cumentzendi a fragai ◊ custa cosa ch'est passada a fogu ◊ sunt passendhe a fogu sos sartos
5.
bufa su gafè ca ti passat su sonnu! ◊ chi ti pongu manu a pitzus, piciochedha, ti passant is ischinnitzus e totu sa furighedha! ◊ sa limonada passat is cursus ◊ no istes a su assaza assaza, ca ti che passat sa gana! ◊ passau austu, passat sa basca meda ◊ su dolore no mi est passadu ◊ cussa cuntentesa mi agguantaiat pagu, beniat semper carchi cosa a mi la fàghere passare ◊ passa passendhe, candho recuiat, cussu si che furaiat sempre carchi cosa
6.
fàghela como, cussa cosa, ca faghet a su passa passa e ti ndhe irméntigas! ◊ m'abbàida, ca nachi faghia cudhu cumandhu: at fatu a su passa passa e so ancora gai! ◊ ti fato passare sa beridade ◊ mi at passau totu cussu chi mi est sutzédiu ◊ iscat chi passat custu, custu e cust'àteru: eco tota s'istória!
7.
a tibi ti passat totu, ca ses ricu! ◊ a isse za li passat, si fintzas faedhat male, ca est criadura
8.
cussu est gai ca at passadu sa melinzite ◊ de candho at passadu cussa maladia, bene cun bene no bi est sanadu prus ◊ mischinu, dh'ante fatu presoneri e nd'at passau de fàmene e fritu!…
Ètimu
ltn.
passare
Tradutziones
Frantzesu
passer
Ingresu
to pass
Ispagnolu
pasar,
transitar
Italianu
passare,
transitare,
trascòrrere
Tedescu
durchgehen,
vorbeigehen,
vergehen,
verbringen,
verderben.
passamànu , nm: prassamanu Definitzione
su aporrire una cosa s'unu a s'àteru, prus che àteru trebballandho; linna o ferru a ue faet a si poderare cun sa manu, passandho in logu de iscala o àteru; genia de orrolu o avoreta
Sinònimos e contràrios
linghiera
Ètimu
spn.
pasamano
Tradutziones
Frantzesu
chaîne
Ingresu
passing from hand to hand
Ispagnolu
en cadena,
pasamanos
Italianu
passamano
Tedescu
Kette,
Handlauf.
passillài , vrb Definitzione
pigare a cropos, atripare a passillu
Sinònimos e contràrios
aciotai,
aciotarai,
afrustai,
irbrunchiare
Frases
bai a passillai… chi ti passillit s'arràbbiu! ◊ anchi dhu passillit sa giustítzia!
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
fouetter
Ingresu
to whip
Ispagnolu
fustigar,
azotar
Italianu
frustare
Tedescu
peitschen.
pastoricàre, pastorigài, pastorigàre , vrb: apastorigai,
pasturicare Definitzione
contivigiare o tènnere contu bestiàmene, fàere su pastore, portare a pàschere o custodiare su bestiàmene paschendho
Frases
a piciochedhu de deghe annos fut pastorigandho unu tàgiu de crabas ◊ pastorigaiat unu masone de elveghes ◊ Antoni est pastoriganne in cussos logos ◊ tziu Predu fit galu pastoricandhe chin d-unu grustiedhu de crapas
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
mener les troupeaux au pâturage
Ingresu
to graze
Ispagnolu
pastorear
Italianu
pàscere,
condurre al pàscolo,
pascolare
Tedescu
weiden.
pateàre , vrb: patiare Definitzione
arrasigare cun is peis in terra, comente faent is animales (mescamente molentes e cuadhos)
Sinònimos e contràrios
marrai,
marragiadai,
marritai
Frases
s'achetu patiendhe e su massaju ispuntorzendhe contr'a su trau, pro che lu giagarare!
Ètimu
spn.
patear
Tradutziones
Frantzesu
piaffer
Ingresu
to paw,
to chafe
Ispagnolu
piafar
Italianu
scalpitare
Tedescu
stampfen.
patíre, patíri , vrb Definitzione
istare male, sufrire / patire su sidis = abarrai meda sidius, sentza de bufai, mancamentu de àcua, sciutori
Sinònimos e contràrios
dolorare,
pascionare,
patèsciri,
penai,
penoriare,
sufrire
| ctr.
bodire,
gosai
Frases
pro isse marasades e patides, azis aciacos e turmentos ◊ narabbilu, a Nonnora, chi est tropu su patire! ◊ a mei mi fais patiri che ànima in purgadóriu ◊ patire gai no ndhe connoschet cristianu in logu e no ndhe passet su cane!
Ètimu
itl.
Tradutziones
Frantzesu
souffrir
Ingresu
to suffer
Ispagnolu
padecer,
sufrir
Italianu
patire
Tedescu
leiden.
patuài , vrb Definitzione
fàere unu patu, un'acórdiu
Sinònimos e contràrios
abbatare 1
Tradutziones
Frantzesu
stipuler
Ingresu
to agree upon
Ispagnolu
pactar
Italianu
pattuire
Tedescu
abmachen,
vereinbaren.
patúngi , vrb: peltúnghere,
pertúnghere,
pertungi,
pertúngiri Definitzione
fàere un'istampu, istampos, bucos; cricare votos a iscúsiu, cricare acotzos po otènnere praxeres, po artzare de gradu / pps. pertuntu; nm. pertuntu = una parte de su telarzu totu a istampas
Sinònimos e contràrios
istampai,
istampighedhare,
istuvire,
istuvonare,
pertúndhere*,
pertuntare,
pertusai,
sfustigonai,
stuviolai,
trapai,
tuvire
/
imbestire 1
Frases
su sacu fiat totu patuntu ◊ s'atacadorza pertunghet anisca su chercu (G.Fiori)◊ sa balla lu peltungat!
Tradutziones
Frantzesu
percer,
cribler de trous,
cribler
Ingresu
to riddle
Ispagnolu
horadar,
agujerear,
perforar
Italianu
forare,
bucherellare,
crivellare,
bucherare
Tedescu
durchlöchern,
durchbohren,
lochen.
pavoríre , vrb Definitzione
atobiare in su sensu de giare agiudu, agiudare, andhare in favore; nau cun tzacu, su contràriu, fintzes atripare
Sinònimos e contràrios
favorèssere
2.
ehi, oe, si no ti agatat lezindhe, babbu tou ti pavorit!…
Tradutziones
Frantzesu
avantager
Ingresu
to benefit,
to favour
Ispagnolu
favorecer
Italianu
avvantaggiare
Tedescu
bevorzugen,
begünstigen.
pecài, pecàre , vrb Definitzione
fàere male, pecaos, fartas chi tenent una responsabbilidade chi s'ischit e si sentit; foedhandho de cosa prantada, matedu, gente, machinàrios o àteru, àere o bogare difetu, andhare male, fàere farta in su funtzionamentu o cumportamentu
Sinònimos e contràrios
faltare
Maneras de nàrrere
csn:
pecare a origras = àere carchi pecu a origras, èssiri surdu, grai de origas, betàresi a surdu; pecare a macu, a tontu = àere carchi pecu de macos, de tontos
Frases
nimmancu dèu ti cundennu: bai e no pechis prus! (Ev.)◊ su dinari non at un'ànima de sarvare, non pensat, non disizat, non furat, non pecat (G.Ruju)◊ chini pecat si perdit s'amistadi de Deus
2.
eite a origras pecas: so tres oras cramèndhedi e tue totu nudha! ◊ is infertus podint pecai, si no funt fatus bèni
Ètimu
ltn.
peccare
Tradutziones
Frantzesu
pécher,
faire défaut
Ingresu
to sin,
to be deficient
Ispagnolu
pecar,
cojear,
tener defectos
Italianu
peccare,
difettare
Tedescu
sündigen,
mangeln,
fehlen,
mangelhaft sein.
pedíe , vrb: pedire,
pediri,
perí,
petire,
pidire,
pitire Definitzione
pregontare po àere calecuna cosa (prus che àteru in donu, po no dhu torrare); andhare a cricare s'alemúsina / èssere o essire a p. = tènniri abbisúngiu meda, de dèpiri andai a circai s'alimúsina
Sinònimos e contràrios
dimandhare,
prejare
/
lemusinai,
mendigai
| ctr.
dare,
donai
Frases
de fronte a Deus m'intendho obbligadu in disisperu a pedire perdonu (G.B.Mereu)◊ dontzi via chi l'imbeniat, su tzilleraju li petiat su bufu in cara de tzente ◊ mezus dare chi no pedire ◊ candu mai ti apu pediu calincuna cosa, si no po apretu?!
2.
dai candho li est mancadu su babbu, in cussa domo, sunt a pedire ◊ iscuru a chie pedit pro no àere! ◊ bilgonza e dannu est a pedire e furare!
Ètimu
ltn.
*petire
Tradutziones
Frantzesu
demander,
mendier
Ingresu
to beg
Ispagnolu
pedir limosna,
mendigar
Italianu
chièdere,
mendicare
Tedescu
bitten,
betteln.
pedonàre , vrb: peonare Definitzione
camminare meda a pei
Sinònimos e contràrios
ispeotare
Frases
fui peonandhe a cara a domo, lenu che batu ◊ a peonare mi tocat!
Tradutziones
Frantzesu
trotter
Ingresu
to trek
Ispagnolu
trotar
Italianu
scarpinare
Tedescu
lange gehen.
pedrificàre , vrb Definitzione
nadu de animales o linnas de àteras eras, fàere a pedra, coment'e pedra
Sinònimos e contràrios
acarchinare
Frases
fit robba chi de annos ndhe aiat mizas e mizas: una conca de mortu intrea pedrificada (T.Masala)
Tradutziones
Frantzesu
fossiliser
Ingresu
to fossilize
Ispagnolu
petrificar,
fosilizarse
Italianu
fossilizzare
Tedescu
fossilisieren lassen,
versteinern lassen.
pedronài , vrb: peldonai,
peldonare,
perdonai,
perdonare,
perdonari Definitzione
no fàere contu de un'ofesa, lassare cúrrere unu dannu o un'ofesa chentza si ndhe pagare; fintzes lassare cúrrere unu dépidu, iscusare / arresposta a chie pedit s'alemúsina candho no dhi giaent nudha: a perdonare!, a perdonai! = a iscusare!, a tènnere passiéntzia!
Sinònimos e contràrios
aggrassiare,
annistiare,
paedhare
| ctr.
cundennai
Frases
pro no sighire sàmbene subra a sàmbene los perdonei ◊ Gesusu at perdonadu cudhos chi l'ant martirizadu ◊ peldona a chie mi cheret male! ◊ Deus dh'at a pedronai su própriu! ◊ si fit a perdonare sa mancàntzia no tiat tandho esister sa giustítzia (Caria)
2.
perdonamí chi non soi bennia innantis! ◊ – Lah ca dhui at unu pòbiru! – Eh, naradhu a pedronai!
Ètimu
ltn.
perdonare
Tradutziones
Frantzesu
pardonner,
remettre
Ingresu
to pardon
Ispagnolu
perdonar,
condonar
Italianu
perdonare,
condonare
Tedescu
vergeben,
erlassen.
pejoràre , vrb: peorai,
peorare,
peurai Definitzione
andhare male, de male in peus
Sinònimos e contràrios
aggravae,
impeorai,
impeusare
| ctr.
megliorai,
imbonire
Frases
si torrat s'iberru sos purmones suos pejorant ◊ muzere mia fuit andhandhe e peorandhe, sas dólimas semper creschindhe ◊ pómpia chi sa cosa podet pejorare! ◊ biendhe su frade pejorau li dispiachiat de no poder fàchere nudha ◊ sa tucada de sa fiza at pejorau su male de sa mama ◊ sa salude sua est semper pejorandhe
Tradutziones
Frantzesu
empirer
Ingresu
to worsen
Ispagnolu
empeorar
Italianu
peggiorare
Tedescu
verschlechtern.
pèldere , vrb: pèldiri,
pèrdede,
pèrdere,
perdi,
pèrdiri,
predi Definitzione
essire o pigare cosa de sa vista, de possessu, a manera de no ischire prus inue est o de no ndh'èssere prus meres, de no dha tènnere prus, ma fintzes in su sensu de perdimentare sa cosa ponendhondhe chentza cabu, chentza bisóngiu, o guastandhodha; rfl., no ischire prus inue unu est, no agatare o no ischire prus su camminu po andhare a ue si bolet o torrare a logu connotu: segundhu de ite si foedhat, su si cundennare s’ànima, essire malu, andhare male; àere sa parte peus in is càmbios (fàere prus ispesa chi no badàngiu), in su giogu, in is provas a trivas de pare; nau de istrégiu, lassare essire in calecunu istampu o segada o lassare orrúere su chi dhu'est aintru; andhare male, no ndh'àere fortuna de calecuna cosa, guastare de no èssere prus bonas nau de cosas de papare / ind. pres. 1ˆ p. sing. pèrgio; cong. pres. 1ˆ p. pl. perdemas; pps. pérdidu, pertu, prédiu
Sinònimos e contràrios
aperdimentare,
arroinare,
guastare,
imballiare,
impèrdere,
ispeldisciare,
perdire
/
falare,
sfàiri
| ctr.
balanzare,
bíncere,
conchistare,
salvai
Maneras de nàrrere
csn:
p. sa limba = no èssere prus bonu a faedhare una limba, no faedhare, essire mudu; pèrdiri sa boxi = essire serragados meda; p. sa vista, sos ogros, sa salude = inciurpaisí, essiri malàdiu; p. sa passéssia = arrennegàresi, dare a subra, no agguantare prus; p. sas fortzas = essire débbile; p. lati e cardaxu = pèrderendhe totu, pèrderendhe sacu e sale; p. su sentidu = irbariare, ammachiaisí; p. tempus = pònnere su tempus in cosas chentza cabu, chentza fàghere cosas de zudu; pèrdere sonnu = drommire prus pagu de su tantu chi bi cheret; no ndi perdit nudha (nadu de ccn. postu a paragone de un'àteru; nadu de unu chi est iscurtendhe, chi istat gai atentu de si ammentare totu su chi at intesu) = si assemizat deunudotu, est lintu e pintu s'àteru; pèrderendhe su fedu (nau de fémina, de animali príngiu) = aurtire, fintzas andhàreli male de àtera manera, mòrrere de dannu; pèrdere s'iscola = no andhare o no lassare andhare a iscola; lassare pèrdere (una cosa, una chistioni, un'ofesa) = lassare istare, lassai sentz'e circai, no ndi fai contu, perdonai
Frases
si unu possedit centu brebeis e ndi perdit una, no at a lassai is atras norantanoi in is montis po andai a circai sa brebei pérdia? ◊ sa burrasca li at pérdidu sa nae ◊ onzi cosa lassada est pérdida ◊ no mi che lees cussa cosa, no mi la perdas! ◊ zughia su mucadoredhu in busaca e no mi l'agato: lu depo àere pérdidu ◊ custu tubbu est perdendi àcua ◊ su mastru bonu no ndhe perdet de materiale, triballendhe!
2.
est pigadu a montes ma s'est pérdidu ca no connoschiat su caminu
3.
a fàghere gai no mi cumbenit: deo bi perdo! ◊ cojendhe cun isse bi at pérdidu: issa si at barriadu una rughe! ◊ su prus, sa fémina est a parti de perdi ◊ giogamus a chie perdet pagat
4.
dona atentzioni ca ndi perdis lati e cardaxu! ◊ medas berbeghes ndhe ant pérdidu s'anzone ◊ scerada, cun su mali chi tenit ndi at pérdiu su pipiu!
5.
segundhu it’est, sa cosa de manigare lassada fora de frigoríferu si perdet ◊ sa peta cheret cota ca sinono si perdet ◊ putzi putzi a papare patata frissa in ozu de balena, e in bidha s'ulia perdínnesi! ◊ sicomente de frútora ndhe tenet meda, pro no si pèrdere ndhe regalat
6.
bi est chie perdet su tempus e chie lu cunchistat ◊ a che colare sa die sentza it'e fàchere est a la pèrdere ◊ a sos fizos no lis perdet mai s'iscola, mancari in su bisonzu
7.
custa carrada perdit e tocat a cambiai su binu a un'àtera
Sambenados e Provèrbios
prb:
chie perdet s'anzenu bi ponet su sou
Ètimu
itl.
perdere
Tradutziones
Frantzesu
perdre
Ingresu
to lose
Ispagnolu
perder
Italianu
pèrdere,
smarrire
Tedescu
verlieren.
peleài, peleàre , vrb: apeliai,
peliai Definitzione
pigare pelea, matana, apeleu, múngia faendho cosa; istare a perrica abbetiandho po calecuna cosa chi si bolet
Sinònimos e contràrios
fadiae,
ghimallai,
matanare,
penai,
trumentai
/
apiliare,
pedie
Frases
o Gesús santu ahi peleadu cantu as pro a mie! ◊ die e note peleo pro sas munzas chi mi leo ◊ za ndhe at peleadu, sa zente, de fàmine, in tempos de gherra!…◊ cantu pensas e faghes e peleas det a sa morte tua terminare ◊ pro èssere abberu ómine, unu depet peleare: sinono it'ómine est?! ◊ a peleare macos bi cheret passéntzia meda ◊ e chie bi la faghet a peleare tota vida zente dorta?!
2.
est de diora peliendi po dhi bendi sa domu
Ètimu
spn.
Tradutziones
Frantzesu
combattre,
se fatiguer,
demander avec insistance
Ingresu
to fight,
to worry oneself,
to ask insistently
Ispagnolu
pelear,
pedir con insistencia,
instar
Italianu
combàttere,
affannarsi,
chièdere con insistènza
Tedescu
kämpfen,
streiten,
sich abmühen,
sich ängstigen,
um etwas bitten (eindringlich).
pellongàre , vrb: perlongai,
perlongare,
prelongai Definitzione
tirare a longas, tirare agoa, lassare istare su de fàere a un'àteru tempus; allonghiare calecuna cosa
Sinònimos e contràrios
allonghiai,
atrassai,
crastinare,
illonghiare
| ctr.
allestire,
impressire
/
incruciai
Ètimu
itl.
perlongare
Tradutziones
Frantzesu
prolonger,
renvoyer
Ingresu
to prolong,
to delay
Ispagnolu
aplazar,
prolongar
Italianu
prolungare,
differire,
procrastinare
Tedescu
verlängern,
aufschieben.
penài , vrb: penare Definitzione
sufrire, istare sufrindho, fàere una cosa a sacrifíciu; nau de sa fémina príngia, èssere a dolores illibbertandhosi / penai sa morti = sufrire meda, istentare morindho
Sinònimos e contràrios
pascionare,
patire,
peleai,
penitai,
penoriare,
piare,
sufrire
| ctr.
gosai
Frases
morti, beni e pigamindi: no mi lessis a penai! ◊ fillu miu isfortunau, dèu ti apu penau, dèu ti apu sentiu! (L.Cocco)◊ ses brujendhe in s'eternu disbaratu o ses penendhe ancora in purgadóriu? (P.Casu)◊ a bortas is fillus imbrólliant su babbu e sa mama chi funt penendi po dhus fai èssi cancuna cosa
2.
candho la fipo parturindhe l'apo penada duas dies e duas notes: pro bi lassare sa vida, mama e fiza!
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
souffrir
Ingresu
to suffer
Ispagnolu
penar,
padecer
Italianu
penare
Tedescu
leiden.
penciài, penciàre , vrb: apensare,
pensae,
pensai,
pensare,
pentzai,
pentzare,
pentzari,
pesciare,
pessare Definitzione
cunsiderare una cosa chi si portat presente in sa mente (pentzare in se, in sèi, prnl: mi seu pentzendi, s'est pessadu, ti pessas), atuire a is cosas; su àere o si fàere un’idea, arrexonamentu, fàere una cosa a intzertu, a immaginatzione fintzes chentza dha connòschere o chentza ndh'èssere seguros (e in custu sensu fintzes supònnere, àere dúbbiu); tènnere contivígiu, incuru, fintzes interessamentu a tropu
Sinònimos e contràrios
immaginai,
meledai,
pentzamentai,
tramesare
/
crèdere
Maneras de nàrrere
csn:
pessàresi = torrare a pessare a una cosa, istare in pessos, cussiderare a tantas bias una cosa, istare a su tanta tanta chentza leare una detzisione; pessàresi unu (àteru, diferente de su chi si est) = crèresi un'àtera cosa, pessàresi e cumportàresi coment'e chi siat un'àteru, fàghere su chi faghet un'àteru (pessone de importu, mescamente); ite ti pessas?!, ite bos pessaes?! = ite cres?, ite creides?; pessare in àteru = pentzai a ccn. àtera cosa; pessare in su malu, in tropeas = dudai, tímiri chi ccn. cosa siat mala, bandit mali, fatzat mali, tengat dannu, o chi ccn. cuncordit trassas; pessare a… (+ vrb.) = inditat iscopu, bòlliri… (+ vrb.); pessare de…= pensai ca…, chi…; pessare chin ccn. = timire, supònnere chi siat ccn. cussu chi at fatu sa cosa
Frases
prima de fàghere pensa! ◊ no ischiat prus in ite pensare ◊ no sunt istados pensa pensa: sunt andhados ◊ pència eite bellas poesias! ◊ pensendhe in cussa die de passare sas oras in paghe acanta a tie (A.Casula)◊ no so pessendhe in àteru!…◊ lassa su pensare in cue! ◊ ndhe resto de su dolu atrallarada candho penso in sos males cantos sunt! ◊ pro como in cogiare deo non so pensendhe! ◊ mi seu pentzendi chi a fai de aici bandit mali! ◊ s'est pessadu e a fine de un'iscuta at rispostu ◊ apo pentzau in se mia ca ocanno no faet a nosi cojare
2.
si no mi la naras, sa cosa, ite mi la depo, pessare? ◊ mi dhu pensu comenti at a fai! ◊ si l'at pessada chi fit gai ◊ pèssadi unu númeru! ◊ ti lu podes pessare comente est andhada sa chistione! ◊ che li ant furau su boe e issu est pessandhe chin Zirodha!
3.
abberi sas orixas, atua bene e pensabbei prima de faedhare! ◊ pessa e pesa bene su chi depes nàrrere o fàghere!
4.
ma ite ti pessas?!, ite bos pessaes?! ◊ no azes àteru de bos pessare? ◊ sa cosa est goi: no pesses, no! ◊ pessàdebbos bene innanti de la fàghere, sa cosa! ◊ pessendhe ti ses?! ◊ sa dumínica, candho ses in bidha, no istes pessandhetilu a andhare a missa! ◊ innantis de rispòndhere si est pessadu
5.
su pisedhu zoghendhe si pessat mastru, babbu ◊ pro su bene de sa festa lu semus faghindhe, mih, ite ti pensas?! ◊ forte meda ti pessas!…
6.
deo in malu no bi apo pessau ◊ candho at bidu chi su maridu fit istentendhe a torrare at pessadu a su malu e at mandhadu a bídere ite aiat tentu
7.
oe solu pro mòrrere si est arressu: mancu su note soliat arreare, sempre pessendhe a fàghere interessu
Sambenados e Provèrbios
prb:
chie bene pensat pagu s'ingannat ◊ chie male la pensat peus la faghet
Ètimu
ltn.
pensare
Tradutziones
Frantzesu
penser,
concevoir,
imaginer,
supposer
Ingresu
to think (up),
to imagine
Ispagnolu
pensar,
idear,
suponer,
poner
Italianu
pensare,
ideare,
concepire,
immaginare,
opinare,
riflèttere,
suppórre
Tedescu
denken,
vorhaben,
sich vorstellen.