acabigiulàre , vrb: cabigiulare Definizione arregòllere cosa chi no est tanti fàcile a tènnere ca si ndhe agatat pagu Sinonimi e contrari acabulare, acaputzire, collire, preulire Etimo srd. Traduzioni Francese ramasser Inglese to scrape up Spagnolo arañar, juntar Italiano raggranellare Tedesco zusammenbringen.

acabuciàre , vrb: acabutzare, acaputzare Definizione pònnere impare, betare totu a unu duas cosas, duos tàgios; fintzes aciúnghere apare is càbudos de duas cosas Sinonimi e contrari acaputzire, ammasturai, apasai / acabizonare | ctr. iscabutzare Modi di dire csn: acabutzare robba = arregolli pegus po fai unu tallu; a. s'incunza = collire, ghirare s'incunza Frasi acabutzare duos masones Etimo itl. accapezzare Traduzioni Francese mettre en commun Inglese to join Spagnolo aunar, unir Italiano accomunare Tedesco vereinigen.

acabussài , vrb: cabussai Definizione brinchidare a modhe, in s'abba, a conca a bàsciu: rfl. fintzes imbergheresiche in s'abba, calàreche a fundhu o, nau de su cuadhu, pesare coment’e prantau in is cambas de asegus, archetare Sinonimi e contrari tzurruvigai Frasi est acabussendi in mari ◊ su piciochedhu fut prontu a acabussai de un'iscógliu ◊ iat acabussau ma essendu totu de linna abbarràt asuba de s'àcua ◊ is caus marinus cincidhànt asuta de su soli acabussendi in s'àcua po piscai 2. is piscadoris si funt acabussaus cun sa barca Etimo ctl. (a)cabussar Traduzioni Francese plonger Inglese to dive Spagnolo zambullirse, hundirse Italiano tuffarsi, inabissarsi Tedesco eintauchen.

acadhài, acadhàre , vrb: achedhare 1 Definizione coment’e pònnere a cuadhu, apitzu de ccn. cosa (in cobertantza fàere siendha, errichire), fintzes pònnere e bastat (e prantare puru), pònnere impare; artzare a pitzu de ccn. cosa o de ccn. logu chi no andhat tanti bene, cun dificurtade / nérbios, cordas acadhadas = postos subràbari Sinonimi e contrari acadhighinare, alciare, ampiai, aperricare, apicai, apichedhai, apiculai, apilicare, apugiai, atzumentare, pigai 1, pòniri / assentare | ctr. falare Frasi acadhare sa padedha, su labiolu a su fogu, a sa tríbide ◊ pro bustare a s'isbramida no acadhat labiolu ◊ su labiolu cun su late si achedhat in sa tríbide a cadhu a fogu e s'iscaldit a 35 grados 2. sa sardina si che achedhat assentada in un'isterzu e si cundhit cun salipone ◊ achedhada sa sedatajola in su canistedhu, cun su sedatu russu si leaiat sa farina a l'isgranzare ◊ cun sa pala de infurrare si che achedhat su pane in su furru ◊ tribàgliant ómines e féminas pro achedhare sa tendha de su circu 3. si ti che acadhas a in cue est suzetu chi ndhe ruas! ◊ nues niedhas che tura s'acadhant in s'aera (A.Spano)◊ sas toncas istant acadhadas in sas naes de sas àrbures, cantendhe a s'intirinada 4. acadhare sa linna in sa chea de su cavone ◊ su Cristos fit in sa rughe cun sos pes acadhados 5. cust'ispiju che l'acadho in su badhiju a cantu mi andhat su bratzu! Etimo srd. Traduzioni Francese gravir, monter Inglese to clamber up Spagnolo encaramarse, trepar Italiano inerpicarsi Tedesco klettern.

acadhotzài , vrb: achidhotzare Definizione essire o fàere cadhotzu, brutu meda Sinonimi e contrari abbrutai, acadrangiai, allodrigai, ammusinzare, imbratare, incadhossai, insodrigai, musucare | ctr. annidai, limpiai, samunare Frasi su petróliu est acadhotzendi maris e istanis, flúminis e tzitadis ◊ cuss'aposentu bolit isfrigongiau bèni ca est totu acadhotzau ◊ is candelas a carburu acadhotzànt tropu Etimo srd. Traduzioni Francese souiller Inglese to soil Spagnolo ensuciar Italiano insudiciare Tedesco beschmutzen.

acadiàre , vrb: cadiare Definizione lassare agoa, lassare Sinonimi e contrari acogiai, cambare, codiare, coigiare, incoizare, lassai Traduzioni Francese abandoner Inglese to omit Spagnolo omitir Italiano tralasciare Tedesco lassen.

acadíre , vrb Definizione batire a malu puntu, a tretu de istare male meda Etimo srd. Traduzioni Francese oppresser Inglese to oppress Spagnolo abrumar Italiano opprìmere Tedesco bedrücken.

acadrancài , vrb: acardancai Definizione apicigare che una cadanca Sinonimi e contrari acadenanciare, apicigai, incadranancare Etimo srd. Traduzioni Francese se coller Inglese to stick, to cling Spagnolo pegarse Italiano appiccicarsi Tedesco sich an jdn.hängen.

acadrangiài , vrb: acardangiai, acradangiae Definizione imbrutare de cardàngiu, fàere a cardàngiu Sinonimi e contrari acadhotzai, acarrognai, allodrigai, imbratare, insodrigai | ctr. iscardangiai, limpiai, samunare Frasi sa brutura incui si est totu acradangiada 2. tanti no furíasta luxenti… portàst is carronis acadrangiaus! Etimo srd. Traduzioni Francese souiller Inglese to dirty Spagnolo ensuciar Italiano insudiciare Tedesco beschmutzen.

acadriàre , vrb: acardiare, acradiare Definizione fàere càdriu, prus lestru, prus forte, apretare; fintzes fàere chíbberu, prenu Sinonimi e contrari afortiai, apretai, incarenire, incradiare 1, incribidai, incricare 1, incrispai, infortiai / inchibberare | ctr. abblandai, allenare, illenare Frasi si bi l'acàdrias, s'aceleradore, bides comente bufat, sa màchina! ◊ cheret acradiadu su passu, ca sinono noche daet a tardu ◊ comente intrat s'istiu acàdriat su sole e faghet calura ◊ no l'acàdries su fogu ca brúsiat s'isterzu, coghindhe 2. poite istrobbaes sos anzonedhos de súere sas titas acardiadas de late? Etimo srd. Traduzioni Francese intensifier Inglese to intensify Spagnolo intensificar Italiano intensificare Tedesco verstärken.

acaíre , vrb Definizione abbarrare citios, fàere citire, fàere abbarrare trancuillos, firmare de fàere ccn. cosa Sinonimi e contrari ammudai 1, ammudigare, ammudire, ammutessi, assamudare, assebiai, ismudulare / sensai | ctr. faedhare Frasi acaide cun basos sa pitzinna! (G.Raga) Traduzioni Francese taire, calmer, apaiser Inglese to quiet Spagnolo calmar, acallar Italiano chetare Tedesco schweigen, zum Schweigen bringen, beruhigen.

acajonàre , vrb: cajonare Definizione betare a unu is curpas de unu dannu; fàere dannu, fàere a manera chi unu tèngiat dannu Sinonimi e contrari acriminai, acrupai, acusai, imputai, incrupai, incausai / causai Frasi ahi, mi acajonas, tue, e mi das tragos frecuente: mi acusas barbaramente chi ti apo amore afaltzadu! ◊ pustis chi a faedhare mi as fortzadu mi acajonas de aer faedhadu?! (P.Mossa) 2. tantu dannu reparade chi mi azis acajonadu! Etimo itl. accagionare Traduzioni Francese accuser Inglese to accuse Spagnolo inculpar, culpar, perjudicar Italiano incolpare, cagionare Tedesco beschuldigen, schaden.

acalamàre , vrb rfl Definizione èssere a assubentu comente est unu currendho, torrare àlidu a pelea Sinonimi e contrari assupai Traduzioni Francese se fatiguer Inglese to worry oneself Spagnolo jadear Italiano affannarsi Tedesco keuchen.

acaldanàre , vrb Definizione su imbudhidare de s'ària po su sole, callentare meda Sinonimi e contrari acardare, imbaschire | ctr. ifriscare Frasi su cane fit a limba fora ca s'est acaldanadu Etimo srd. Traduzioni Francese surchauffer Inglese to overheat Spagnolo recalentar Italiano surriscaldare Tedesco heiß werden.

acallonàe, acallonài , vrb Definizione essire coment'e nemos, de no èssere bonu a nudha Sinonimi e contrari adhodhoare, ammannunnare Etimo srd. Traduzioni Francese hébéter Inglese to knock out Spagnolo ponerse chocho Italiano rincoglionire Tedesco verblöden.

acaloràre , vrb Definizione prus che àteru, su si dha pigare po calecuna chistione o sentire meda o forti ccn. cosa, trumentare Sinonimi e contrari acalorire / abborborare, ascalamare, incalamare Traduzioni Francese animer Inglese to warm up Spagnolo acalorarse Italiano accalorare Tedesco anfeuern, erregen.

acambàre , vrb: cambare 1 Definizione nau de is erbas e laores, bogare o pònnere cambos, betare arraighinas bonas e crèschere meda; cantandho, acumpangiare in poesia cun versu e rima s'istérria de un'àteru; in su tessíngiu, cambiare unu filu cun calecun’àteru Sinonimi e contrari afasciai, afundhare 1, afundharzare, assedare, imbènnere, piglionai 2. teniat sempre sas peràulas prontas: a su chi naraiat unu, isse l'acambaiat deretu Etimo srd. Traduzioni Francese taller Inglese to head Spagnolo entallecer Italiano accestire Tedesco bestocken.

acambitài , vrb Definizione andhare a passu istirau, lestru, camminare impresse Sinonimi e contrari iscambaritare, iscoscitare, scambitai Frasi acambita ca ti acambitu fiat arribbau a Gonnoscodina ◊ setzint a gropas e acambitant, allirgus che pasca ◊ si poniant a lestu un'isciallu acapiau in conca e fuiant acambitendi conca a sa crésia ◊ tui ti nci essis e acambitas: si no, ti tocu de puntada de pei! Etimo srd. Traduzioni Francese gigoter Inglese to kick about Spagnolo zanquear, andar deprisa Italiano sgambettare Tedesco ausschreiten, trippeln.

acamingiài , vrb Definizione bogai camíngiu, bogare ragas, arrennèscere a fàere una cosa Sinonimi e contrari intzodhai, spodhai Frasi a ti nai ca nou, no ndi acamíngiu nudha ◊ candu at biu ca a sou no ndi acamíngiat nudha currit a circai agiudu Etimo srd. Traduzioni Francese comprendre Inglese to gather Spagnolo comprender, salir Italiano raccapezzare Tedesco sich zurechtfinden.

acampàre , vrb rfl Definizione fàere acampamentu, aprigu provisóriu po gente in logu de sartu Traduzioni Francese camper Inglese to camp Spagnolo acampar Italiano accamparsi Tedesco sich lagern.

«« Cerca di nuovo