abbrovinàre , vrb Definizione nau de linnàmene, atrotigare Sinonimi e contrari colembrai, agionedhare, atrotiai Traduzioni Francese bomber, courber Inglese to bend Spagnolo pandearse, combarse Italiano imbarcarsi Tedesco sich krümmen.

abbrubudhài , vrb: brubudhai Definizione istidhigare a fora, nau de abba o cosas deasi budhindho; essire a fora, nau de s'abe noa; nau de gente, foedhare in contràriu cun arrennegu Sinonimi e contrari frofoai, ischigliare, ischiglionare, isprupudhai, sbrufare, sbrufulai Frasi lah, lah ca si ndi abbrubudhat sa pingiada! ◊ su cafei si ndi est abbrubudhau ◊ si ndi abbrubudhat su sànguini de cantu est sa tírria!◊ it'ómini travessu, si ndi abbrubudhat che lati in su casidhu! Etimo srd. Traduzioni Francese gicler Inglese to spurt Spagnolo abantar, rebosar Italiano schizzare Tedesco überlaufen.

abbrugiài, abbrugiàre , vrb: abbrujae, abbrujare, abbrusai, abbrusare, abbruxai, abbruxare, brugiare Definizione passare a fogu, calare a chinisu sa cosa; nau de su chi faet su fritu, sicare s’erba, su matedu modhe; pistidhire o ispirtire meda in sa carre; nàrrere male de s'àteru bogandhodhi fama mala a innóriu, fàere andhare male Sinonimi e contrari abbrajare, abbruscare, abburare, afocazare / infamai, innorare Frasi seus babbus sentza fillus, matas abbrugiadas ◊ mi parit ca pigu fragu de afracau: bolis biri ca si est abbrugiada sa cassarola chi tenis in su fogu?! ◊ in su padente abbrusau bi at solu morte e rosura ◊ nci ammancat peti chi s'abbrugit su pràngiu po asseliai is cosas!… 2. su frius abbruxat is matas 3. su soli abbruxat me in s'istadi 4. sa língua tua abbruxat che fogu! Etimo srd. Traduzioni Francese brûler Inglese to burn Spagnolo quemar Italiano bruciare Tedesco verbrennen, brennen.

abbrumài , vrb Sinonimi e contrari arnai, azannarare, pipionire, pubujonare 2. sa barca est abbrumada Etimo srd. Traduzioni Francese se vermouler Inglese to be worm eaten Spagnolo carcomer Italiano tarlare Tedesco wurmstichig machen.

abbruncài, abbruncàre , vrb: abbrunchiai, abbrunchiare, abbrunciare Definizione atumbare o iscúdere a su bruncu, a murros, e fintzes pigare a su bruncu, nàrrere cosa coment'e giaendho una briga, naendho cosa in contràriu; pònnere bruncu (in sa carrada, in s'ampudha, in su papare o, is animales, in s'erba a pàschere); rfl. èssere a primma Sinonimi e contrari abboluire, arruncare, brigare, chelcire, irmurrare, irruncare, ispochiare, sbruncai, stronciai / assansiare / adobiai, atumbae, imbronconai, trabbucai 1 / agghegiare / ammurrionare Modi di dire csn: abbruncai su frascu = artziai su frascu po bufai a bruncu; abbruncare su fogu = acontzare su fogu, sos titones Frasi fit andhendhe a s'apàlpidu, abbrunchendhe a bicos e chizolos ◊ at leadu a dereta, istontonendhe e abbrunchendhe in s'impedradu iscumbessu ◊ abbruncai un'animali chi si bollit fuiri ◊ is brebeis candu tenint ispédhiu de andai, dhas abbruncu e si firmant ◊ at abbruncau is cunsilleris sentza nimmancu dhis lassai isterri s'arrexonamentu! 2. abarras isciacuendi pratus… abbrunca de su salatieri! ◊ is brebeis funt abbrunchendi sa pastura 3. su sèneche lu cussizat severu e firmu, ma isse no resessit a abbruncare s'ammolighinamentu, pessandhe a una fémina chi no est sua Etimo srd. Traduzioni Francese heurter, claquer Inglese to give a slap (on lips) Spagnolo abofetear, golpear en los morros Italiano dare un mostaccióne Tedesco auf die Schnautze hauen.

abbrunchilàre , vrb Definizione pònnere su brunchile, su crabistu a un'animale Sinonimi e contrari acrabistai, afrancilai, ammurralare, ammurrialare, arrunchilare, imbrunchidare, incrabistae | ctr. irbruncilae Terminologia scientifica pst Etimo srd. Traduzioni Francese enchevêtrer Inglese to tie with a rope Spagnolo encabestrar Italiano incapestrare Tedesco anbinden.

abbruscàre , vrb: abbruschiai, abbruschinai, abbuscai, bruscae Definizione còere in sa braxa, in sa fràmula, coment’e lassandho abbruxare unu pagu, si est cosa de papare, o abbruxandhodha deunudotu si est cosa de fuliare Sinonimi e contrari abbrugiai, abbruschillai, aframuscai, ulciare / aflachilai, aframatzare, allampiai 1, summuscrare Frasi tui, terra salia chi pesas pudhecus sena de frenu, ti abbrúschiant sa pedhi e no fuedhas? ◊ su procu si depit abbruschiai po ndi dhi arrasigai is tzudhas ◊ is ponidoris de fogu ant abbuscau sa Sardigna una meca de annus (G.Desogus)◊ ti ses totu abbruschinau cun cussa braxa! Etimo itl. Traduzioni Francese faire griller Inglese to toast Spagnolo tostar Italiano abbrustolire Tedesco rösten.

abbrusciàre , vrb: abbrussare, abbrutzai, abbrutzare, abbultzare, abbursai, abburtzai, abburtzare Definizione tocare su brúciu po connòschere su motu de s'artéria, su tochedhu de su coru; mòvere is bratzos, istrínghere cun is bratzos, cun is brúcios, a logos giare e istrínghere sa manu saludandho Sinonimi e contrari apulsai, brucitai / anatare Frasi bengat, su dotori, a mi abburtzai! ◊ bi at dutore chi ti faghet sa retzeta e mancu ti abbrutzat ◊ mi abbultzo: su coro est martedhendhe ◊ pustis chi si l'at bene abbadiada l'abbrúsciat e fit débbile de motu 2. Tzipirianu si nc'est ghetau a s'àcua: dhu bideis abbrutzendi? ◊ ndhe apo abbrussadu de àrbures, sempre a su piga e fala a segare sida a su bestiàmine!… 3. aus annovau e abbursau is amigus partendu Etimo srd. Traduzioni Francese tâter le pouls au poignet, prendre le pouls Inglese to feel s.o.’s pulse Spagnolo tomar el pulso Italiano tastare il pólso Tedesco den Puls fühlen.

abbrutài, abbrutàre , vrb Definizione fàere brutu, ingòllere brutore Sinonimi e contrari abbotinare, afeai, ammusinzare, imbratare, imbudrigai, immusungiai, incrastiare, insuciai, musucare, sordigai | ctr. innetare, limpiai Frasi su logu fuat totu abbrutau de sànguni ◊ us pipius si funtis abbrutaus 2. is cosas chi abbrutant s'ómini funt is cosas malas chi fait Etimo srd. Traduzioni Francese salir Inglese to dirty Spagnolo ensuciar Italiano sporcare Tedesco beschmutzen.

abbruveràre , vrb: abbruvurai Definizione fàere a bruvura, ma nau in su sensu de distrúere totu Etimo srd. Traduzioni Francese anéantir Inglese to annihilate, to destroy Spagnolo asolar Italiano annientare Tedesco vernichten.

abbruvudhàre , vrb: abbulvudhare, abburbudhare Definizione ufrare de un'arremu po ccn. male Sinonimi e contrari abbimisonare, abbuscinare, agghimisonare, ammalfudhare, apisciucari, atrafudhai, ufiare 2. abbulvudhados de cultura si pessant, ma sunt imberriados ebbia ◊ sunt totus a bentre abbruvudhada de su papare meda Terminologia scientifica mld Etimo srd. Traduzioni Francese gonfler, tuméfier Inglese to swell Spagnolo hincharse, entumecerse Italiano gonfiare, intumidire Tedesco anschwellen.

abbuàre , vrb: abbubare, buare Definizione cuare in sa buada, istare o abbarrare coment'e cuaos Sinonimi e contrari abbusare 1, acuae, acusciare, afufai, ammacionai, ammagare, atanai, atracare, atupare, impertusare, incalancare, intanae, intupai, intuvedhare, intuzare, istugiai, tudai / asciuconare Frasi chie l'ischit ite s'abbubat in sa mente de su poeta in cada mamentu de sa die e de sa note? (G.Piga) Traduzioni Francese se terrer, se cacher (fig) Inglese to go back Spagnolo esconderse Italiano rintanarsi Tedesco sich verkriechen.

abbucaciài , vrb: abbucagiare Definizione nàrrere cosa a unu coment'e a briga, faendhodhi iscàndhalu ananti de gente, fàere callare o istare mudu, citiu Sinonimi e contrari abbucai, abbufiare, certai, irmurrare Etimo srd. Traduzioni Francese reprocher Inglese to reprove, to rebuke Spagnolo reprender, regañar Italiano rimproverare Tedesco vorwerfen.

abbucài , vrb: abbucare, abbuchiare 1 Definizione pònnere istrègios cun sa buca a cara a fundhu, conca a bàsciu, afacaos, o a buca apare (ma fintzes betare cosa a covecadura a un'istrégiu); serrare calecuna cosa, mancari no deunudotu; nàrrere cosa a unu coment’e po dhi tupare sa buca, in su sensu de dhu currègere, de dhi foedhare male, de dhu fàere citire Sinonimi e contrari abbucaciai, abbufiare, currèzere, irmurrare, iscontroriare / serrai / covecare, inconchinare, rebbucai Modi di dire csn: abbucai sa porta = tambàrela unu pagu; abbucare un'àidu, un'abbertura = tupai, serraidhus; abbucai su lentzoru = furriàrendhe unu pagu a subra de s'àtera cuguzura, in conca de letu; abbucaisí = rúere a buca a terra, nadu prus che àteru de isterzu; abbucai su sèmini = carrarzare su sèmene betadu in sa terra arada Frasi nau ca mi nci abbucu a mari chi m'intendu nai "presoni"! ◊ prima ndi est ampuau e apustis si nci est abbucau a iscabiossu ◊ abbuca totu a su cadhaxu! ◊ dèu dep'iap'ai tocau calancunu mucioni e sa pingiada de su trébini si ndi fut abbucada a terra 2. in su cunzadu bi at àidos de abbucare, no b'intret bestiàmine ◊ abbuchedhu bene cuss'àidu, ca sas albeghes podent repítere! 3. su babbu fiat murrungendi e abbuchendi su fillu ◊ su coronellu si ndh'est fichidu e cun boghe alterada l'at abbucadu ◊ dego no ndhe aio cosas de mi nàrrere tue, e mancu commo as de mi abbucare! ◊ si istat bona dh'aiat abbucada canno dh'at intesa faedhanne male! ◊ sa sorre si est posta a fàere sa maca e su frade dh’at abbuchiada Etimo srd. Traduzioni Francese tancer, rabrouer Inglese to reproach Spagnolo colmar, caerse de cabeza, reprochar Italiano abboccare, cadére a tèsta in giù, rimbrottare Tedesco umkippen, mit dem Munde fassen, anlehnen, ausschimpfen.

abbucallotàre , vrb: bucallotare Definizione fàere su bucalloto, a bucalloto, istare o abbarrare che bucallotos, ammammalucaos, incantaos Sinonimi e contrari abbabballocai, abbambanai, abbarballai, abbaucare, abbrabbalucai, ammammalucare, atontai, indormiscai Etimo srd. Traduzioni Francese abrutir Inglese to stun Spagnolo aturdir, entontecer Italiano intontire Tedesco betäuben.

abbuciconài , vrb: buciconare Definizione pigare a bucicones, a cropos de púngiu Sinonimi e contrari acatzotai, apugnigosai, apuinare, apunzare, burtzigare Frasi si funt abbuciconaus paribari Etimo srd. Traduzioni Francese donner des coups de poing Inglese to punch Spagnolo pegar una piña Italiano cazzottare Tedesco mit Fäusten schlagen, boxen.

abbudagàre , vrb: abbudegare, abbudescare, abbudragare, abbudregare, abbutegare Definizione tzacare in ragas, betare a bentre, papare meda Sinonimi e contrari abbentrare, abbidhiai, abbiscarzare, abbudhai, abbuselcare, abbuzare, aelcare, atatamacare, imbrentai, irvudhare, sgagliubbai, tzèrghere Frasi ti abbudegas che sacaju ◊ su cane de su padronu, abbudegadu, bidu su cane meu, si pesaiat reu totu pili astriadu! (G.A.Cossu)◊ in su tzilleri si est abbudescadu de tzichetes Etimo srd. Traduzioni Francese bourrer, gaver Inglese to stuff Spagnolo atiborrar, llenar Italiano rimpinzare Tedesco vollstopfen.

abbudàre , vrb Definizione crèschere meda, tropu cracu, nau de erbas e matas Sinonimi e contrari abbudatzare, acambare, afasciai, incimiri Etimo srd. Traduzioni Francese devenir touffu Inglese to thicken Spagnolo tupir, espesar Italiano infoltire Tedesco dicht werden.

abbudhài, abbudhàre , vrb Definizione tzatzare a meda, a tropu (e mescamente nau cun tzacu); púnghere cun calecuna cosa; pèrdere su bonumore / abbudhaisí de sonnu = drommire meda Sinonimi e contrari abbentrare, abbentruscare, abbidhiai, abbiscarzare, abbudagare, abbudhescare, abbuzare, aelcare, imbrentai, intrudhiri / istocagiare / abbudhonadu, annicare, pirmare Frasi si ndhe fit abbudhadu tantu chi su giagadu in su labiolu che fit faladu piús de unu prammu Etimo srd. Traduzioni Francese se bourrer Inglese to stuff oneself Spagnolo atiborrar, llenar Italiano rimpinzare Tedesco vollstopfen.

abbudhonàre , vrb Definizione nau pruschetotu de su chelu chi si ammontat de nues e de sa cara de unu chi perdet su bonumore; papare tropu Sinonimi e contrari annuai 1, incuculare / abbudhai, satzai Etimo srd. Traduzioni Francese obscurcir, assombrir Inglese to darken Spagnolo obscurecer Italiano rabbuiare, rannuvolarsi Tedesco bewölken, sich verfinstern.

«« Cerca di nuovo