tòlchere , vrb: tòrchere, tòrciri, tròcere, tròchere, tròchiri, troci, tròciri, tròtzere Definition atrotigare lana, filu e cosa deasi coment'e filandho, mòvere faendho a atrotigadura; istesiare, incrubare, mòvere, ispostare a una parte cosa chi istrobbat, o cambiare filada andhandho, fintzes cambiare idea, cumbínchere Synonyms e antonyms atrotiai, atrotixai, dòrchere, folfigiare, profizare / ischirchinare / dogare, issuzire, istesiare, istregire, mòere, transiri 1 Idioms csn: tròciri sa buca, su murru = fàghere su murru (pro cosa chi no piaghet); tòrciri iscrituras = fàghereli nàrrere, a un'iscritura, fintzas su chi no bi est iscritu; tròchere a unu = abbetiai, arrispúndiri, furriai sa chistioni cun is fuedhus 2. su militzianu ispronizat s'achetu e s'ifilat a cúrrere cun su fuste de sa bannela tróchidu cara ananti ◊ lestru, tròcheti dae cue! ◊ trochiat sas cambas de sas tupas chi li frustabant sas ancas ◊ su criedhu chircat de tròchere sa carichedha dae sa barba de su babbu ◊ si est tróchiu a un'ala ◊ nisciunus trocit de su destinu cosa sua ◊ a chie fut infatu de su giú marranno, a chie fut trotzennonne sa perda dae sa tula arada ◊ trotzedi ca seo passanno cun custa cosa! ◊ mi dhus apu ciapaus, issa totu troci troci castiendisí in s'isprigu e issu incantau coment'e un'istúpiru! ◊ s'anguidha si tròciri in su carinu ◊ sa coa segada de sa tzirigherta si trochiat ancora ◊ lassaminne tròcere, ca custos cadhos mi faent orrúere! 3. a tie no ti ant mai tróchidu a fàghere male ◊ da tet èssere dereta a tòlchere cussa fémina!…◊ sa tzia prima fit trochendhe, poi at tzédiu 4. trochendhe su murru lis damus carchi cosa 5. zai ais a bènnede a dh'ischire! - anca dh'aiat tróchiu issu Etymon ltn. *torcere po torquere Translations French tordre, s’écarter English to wring, to sidestep Spanish retorcer, apartarse Italian tòrcere, scansarsi German winden, ausweichen.
tontonàe, tontonài, tontonàre , vrb Definition andhare a tòntonos, a su tàmbula tàmbula, coment'e orruendho candho a una parte candho a s'àtera, chentza arrennèscere a istare prantaos, comente faet un'imbriagu o unu pigau a illuinamentu, a sonnu (e si narat fintzes de sa possibbilidade de ibballiare, de fàere fartas, po farta de seguresa in su fàere); nau de apertura, serrare unu pagu, o de trastu a incrubau, pèndhere unu pagu a una parte / tontonare un'àrbure = saidare, sachedhare, tzantzigare Synonyms e antonyms bambulai, istantonai, istontorrinare, stombi, tambulare, tòmbere / ingalenare / imbarare Sentences cussu est grai, antzianu meda, si bit ca at tontonau e arrutu est ◊ a tie ti tòntonat su pede! ◊ mi soe tontonadu ca tenio sonnu 2. tontonanci sa porta, no passit cussa carroga mala! ◊ tontonancedha cussa fentana, ca nc'est currenti! 3. sa mesa tòntonat Surnames and Proverbs prb: sa mata prus arta ist sa primu a tontonae Etymon srd. Translations French chanceler English to totter Spanish tambalearse Italian barcollare, vacillare, traballare German schwanken, taumeln.
topicàre, topigàre , vrb: atopicare Definition andhare o camminare a tzopu, tzopiare Synonyms e antonyms assopiai, intopare, intopire, irtopiligare Sentences l'apo bida torrendhe totu iscosciada, topighendhe ◊ torraia a domo insambenadu e topighendhe ◊ est tucau tópica tópica Surnames and Proverbs prb: chie andhat cun su topu imparat a topigare Etymon srd. Translations French boiter English to limp Spanish cojear Italian zoppicare German hinken.
torinàre , vrb: torrinare, torrunare, turnai Definition trebballare o fàere a tórinu; mòvere, fàere coment'e a tórinu, a orroda 2. su dindu pazosu altzat sa conca e tórrinat sa coda Etymon srd. Translations French tourner English to turn Spanish tornear Italian tornire German drehen.
torràe, torrài , vrb: torrare, torrari Definition andhare o bènnere un'àtera borta, torra, essire comente fut innanti(cun su vrb. aus. èssere), portare (cun su vrb. aus. àere) a su logu de innanti; cun sa prep. a acumpàngiat is verbos in sa forma de s'infiniu po inditare una repitia, s'atzione chi si faet un'àtera borta (cun su vrb. aus. àere, foras sa forma riflessiva); giare, intregare cosa angena a su mere, a chie dha teniat innanti, fintzes su si pagare de unu dannu in su sensu de fàere su matessi dannu (o tanti) a chie tenet sa neghe; essire prus pagu (nau de cosa posta a budhire, a sicare), essire prus piticu, prus istrintu (cun s'aus. àere); nau de versu, fàere rima: imperau cun sa prep. cun, andhare bene, cuncordare; arrespòndhere, nàrrere cosa arrespondhendho; si narat fintzes de unu dimajau, de unu mortu (o chi deasi paret) chi cumènciat a giare torra singiale de vida, atuare torra, e fintzes de gente a primma chi faet sa paghe (torrare in bonas) Synonyms e antonyms abasciai, amenguai, miminare / rfl. currèzere / dimandhare, rispòndhere | ctr. andai, leai / crèschere, ilfodhonare Idioms csn: torrai, torrare a + vrb. inf. = itl. riprèndere a + vrb. inf., verbus cun prefissu ri-, re-; torrendhe a… (su contu, nm. de ccn.) = torrendhe a chistionare de…, pro torrare a chistionare de…; no bi torro piús! = no lu torro a fàghere su pecadu, su dannu, sa mancàssia chi apo fatu; torrai in sèi de unu dimaju = atuare torra, passare su dimaju; torràresi a pessare = istorraisí, pentzai torra a ccn. cosa o chistioni e pigai àtera decisioni; torrai in palas, incuadas = andhare issegus; torrare a nudha = miminare meda; torrai de letu a istoja = de ricu a póveru, andhare de bene in male; torraisí sidi, disígiu = catzàresi su sidi, su disizu; torrai súlidu, àlidu = respirare, bogare àlidu; torraindi a su babbu, a sa mama = pesare a su babbu, a sa mama, pònnere su númene de su babbu, de sa mama, a una criadura; torrai paris (nadu de una cosa posta a cufrontu cun carchi àtera) = cuncordare, andhare zusta; torrare o torrai a ccn. (nadu de unu malàidu, morindhe o irbaléndhidu chentza fortzas) = abbiatzare, torràrelu in bidóriu; torrai mabi (nau de unu grassu)= irromasire, islangiri; est torradu a fàghere cosa = est torrau po fai cosa; at torradu a fàghere cosa = at fatu cosa torra, un'àtera borta; torràresi (nau de chini fait farta)= currèzeresi; torrare in trassas = acontzare, arranzare; torrare a intrare a una faina, unu triballu = torrai a cummentzai, sighiri a trabballai; torraresiche a fatu sou = torràrendhe su pérdidu, su chi unu fit perdindhe; torràrendhe su mànigu = torrare issegus sa cosa de manigare chi unu si at leadu ifatu a carchi logu, (nadu de chie at manigadu) bombitare, revessare Sentences est torrara s'àcua, mancai a tzichedhus ◊ candu fia emigrau tenia unu speru isceti: de mi ndi torrai ◊ babbu tou est torradu de campu ◊ andhadu si che fit, ma za est torradu si at chérfidu cosa! ◊ as a intèndhere piaghere e gustu de torrare a bidha tua ◊ si che sunt torraos dae caminu ◊ est un'afrenta chi si fait torrai incuadas de séculus ◊ iant certau ma immoi funt torraus in paxi ◊ de ricu chi fit est torradu a póveru ◊ maridu e muzere fint fora de pare, ma como sunt torrados ◊ si torru cun mulleri mia no torru a innòi ◊ de unu paghedhu de tempus ti biu totu annugiada… ses fintzas torrendi mali! ◊ ti ses torrau a un'ispéigu! 2. e mascada l'as torrada cussa craba? ◊ torrandedha a innòi sa cosa chi ndi as pigau! ◊ istimmei chi sa franella no mi la torro, tantu est faghindhe calura ◊ comente fit a gana mala ndhe at torradu totu su chi aiat manigadu 3. torradhu a domandai! ◊ no dhui torru a passai in sa pratzita insoru! ◊ fit torratu a m'intzugliare "cane molaju" ◊ su Consillu Regionali at torrau a aprovai sa lei ◊ sa criadura est torrendhe a prànghere! ◊ e torras, tue, a mi nàrrere si fato sa faina, ischindhe chi no ndhe poto! ◊ perdonu, mamma, no bi torro piús!◊ cussa cosa l'apo torrada a fàghere ◊ de sa die no iat torrau a nàrrere prus nudha de cussas modas ◊ issu si fut torrau a pònnere ananti ◊ sa castàngia at torrau a infrorí 4. sa fémina li at torradu sos donos a s'ómine, comente si sunt irbortados cojendhe ◊ chie nos torrat sos benes distrutos e bàtoro annos pérdidos de vida? (M.Calia)◊ mi calit un'arraju ca sa mossiada si dh'ia torrada! ◊ a bos lu torrare in cosas de bonu! ◊ sa lughe de sa pampa de sa linna est torrandhosi sos rajos de su Sole chi sas fozas aiant ingoltu in sa vida de s'àrvure (P.G.Mura) 5. friaxu… dónnia pilloni torrat a iscraxu ◊ su gorfo de lana at torradu meda a sa samunada ◊ fit rassu, ma como at torradu ◊ cussa bestimenta no t'istat prus ca at torradu ◊ su binu postu a budhire torrendhe si faghet a saba ◊ cussa pitzinna bianca e ruja como est torrata chi no si connoschet ◊ s'umanidadi parit in progressu ma biu sa fidi in Deus sèmpiri torrendi 6. donamí su dinai po pagai su craboni e acabbadha sa chistioni, ca dhi peri torrat! ◊ is peis de sa torrada de is mutetus depint torrai cun is peis de s'isterrina 7. dhus iat domandaus po isciri ita fuant narendu ma issus no torrànt nudha ◊ no torras nudha a is acusas chi ti faint? ◊ mi ant torrau chi no ti cherent ca si sunt cojuvaos cun àtere ◊ "Bellu tréulu mi as fatu!", torrat cudda (M.Bua)◊ e torras, tue: bae chi no est gai! ◊ "Nono! - torrat su babbu - Mandhigade e lassàdelos drommidos, sos pitzinnos!" 8. mi fit bendhindhe sa domo, ma si est torradu a pessare e béndhida no mi l'at ◊ chi nascit maschixedhu ndi torraus a babbu, chi nascit feminedha ndi torraus a mamma ◊ dhi ant agatau is barras sidhadas de su fàmini: dh'ant torrau a pibiralla de pani ◊ Maria si ndhe dirmajat e rughet a terra: tandho sa zente chircat de la torrare ◊ si est abbistu chi fit irballendhe e s'est torradu (G.Ruju)◊ addaghi irballo mi torro! ◊ a punta de mesudie ant ispostu de messare, ma a sero li sunt torrados a intrare ◊ como tòrrali a intrare, ca no ti bastat su chi as nadu!…◊ fit perdendhe chentu miza francos, ma posca si ch'est torradu a fatu sou (G.Ruju)◊ issara fia perdendhe, zirat su zogu e mi che so torradu a fatu meu 9. si est dimajada e l'ant torrada a tzicos de abba ◊ cussas famíllias ant postu sas paghes e sunt torrados ◊ mamma, mandhabbei una bona pessone a los faedhare, si podimus torrare! (E.Espa)◊ custas dies so a ganamala e su chi mànigo ndhe lu so torrendhe totu! ◊ su pipiu ndhe torraiat su late chi suiat Surnames and Proverbs prb: dogni cadhu torrat a runtzinu ◊ s'ingannu torrat a s'ingannadori ◊ dogna àcua torrat sidi Etymon ltn. tornare Translations French revenir, repasser, rentrer, restituer, rendre, restreindre, réduire, correspondre, joindre but à but English to return, to narrow, to reduce, to contract, to tally Spanish volver, devolver, reducir, encajar Italian ritornare, restituire, rèndere, ridurre, contrarsi, restrìngersi, combaciare German zurückkehren, zurückgeben, kleiner machen, zusammenschrumpfen, zusammenpassen.
torrulàre , vrb: torulare Definition andhare o mòvere a orrumbuladura, orrumbulandho, a imbuscinadura e fintzes a carradura; furriare, orrúere a terra / torrulare sos ojos = furriare sos ogros Synonyms e antonyms arrembulai, arrodulare, codulare, istirigare, lodhurare, lumburare, rodhulare, trodhulare / carrare / boltulare Sentences sas noderas parent isetandhe a che torulare a sa badhe ◊ no solu de pònnere passu, cantu ses tundhu, pares pallone torrulandhe ◊ sa roda est torulendhe ◊ ch'est toruladu in sas rainas finas a s'istradone ◊ su gatulinu si torulaiat in terra a sos carinnos de su pitzinnu 2. aperint vadhes e campos chin istradones pro torulare cosas produias in aterue 3. sos rudes zovanedhos girandhe in sos contones tórulant carros, secant lantiones (V.Zichi)◊ est brulleri e fachet su macu e torulau ch'est dae su lacu, no isco a chie cheriat istròchere! Etymon srd. Translations French rouler English to roll Spanish rodar Italian rotolare German rollen.
torrunzàre , vrb: torunzare, turrunzare, turunzare Definition giare a bíere is dentes comente faent is canes ammeletzandho de de mossigare Synonyms e antonyms corojare, orulare, torojare, tunchiare / chensare, morrugnare 2. bi at carcunu chi turunzat e narat de no àere sorte ◊ bi at carcunu chi si turunzat e narat de no àere sorte Translations French geindre, glapir English to howl Spanish gañir, gruñir Italian mugolare German winseln.
tortigiài , vrb: atrotoxai, totorgiai, tratoxai, trotigiai, trotixai, trotoigare, trotosare, trotoxai Definition atrotigare, furriare, girare de longu una cosa, pruschetotu orrobba, fune, filos o cosas deasi, de no èssere prus a línia dereta, comente si faet filandho lana o àteru; fintzes mòvere a iscutuladura, fàere trebballare meda; furriare, tròchere a una parte / trotoxai un'istràciu isciustu = múrghere un'istratzu Synonyms e antonyms acaragollai, acordiolai, atrocillai, folfigiare, forrighitare, profizare, tontirgiai / ischirchinare / frànghere, partare, tòlchere | ctr. isprofizare, istrotoigare Idioms csn: trotoxai sa coa = fàghere sa coa coment'e a lórigas; trotoxai sa matza a unu = segai sa matza, dare ifadu meda; trotoxaisí de su dolori = ischirchinàresi de su dolore; trotoxaisí coment'e un'anguidha, coment'e unu coloru; persona trotoxara = furba, chi l'ischit longa Sentences s'argiau si totòrgiat istrumpau in terra ◊ est totorgendusí a caragolu ◊ no mi trotoxist su bràciu ca m'iscrescit! 2. depias ari portau su sugru tortigiau che a su pei miu po biri ci ti fust framulau in domu! 3. trotoxissí a custa parti! Translations French tortiller, tordre English to twist Spanish retorcer Italian contòrcere, ritòrcere, attorcigliare German auswringen, drehen.
tortojàre , vrb Definition múrghere is trastos, s'orrobba samunandho Synonyms e antonyms atipriare, atriciare, intortijare Etymon itl. (at)tortigliare Translations French tordre, essorer English to squeeze, to wring clothes (out) Spanish torcer Italian sprèmere, strizzare i panni German auswringen.
toscàre , vrb: atoscai Definition pònnere o fàere pigare velenu o cosa chi faet male che a su velenu etotu; prènnere su logu, cundhire s'aera de velenos o cosas deasi Synonyms e antonyms abbelenare, alluae, atosicai Sentences sont mortos toscatos pustis de àere mannicatu cosa ◊ su venenu li fit toscanne sas intragnas ◊ cussos tzigarros putinne ti sont toscanne 2. sas paporatas de s'àghera toscata de sa mina li aiant supujatu sos chervedhos Etymon srd. Translations French empoisonner, intoxiquer, polluer English to poison, to pollute Spanish envenenar Italian avvelenare, intossicare, inquinare German vergiften.
tosconàre , vrb Definition essire tosconosu, de sabore e fragu malu, coment'e guastandhosi (nau mescamente de su lardu, de s'ógiu porchinu candho si faet grogo); pònnere o pigare toscu Synonyms e antonyms asseai / abbelenare, alluae, atosicai Sentences su lardu si tosconat ◊ s'ozu de s'olia si tramudat de isterzu pro lu chirriare de sa fundhana ca sinono si tosconat Etymon srd. Translations French rancir English to go rancid Spanish ranciar Italian irrancidire German ranzig werden.
tostoinàre , vrb Definition fàere su tostorrudu Synonyms e antonyms abbecorinare, acorrochinare, aperrighinare, inchimerai Translations French s'entêter English to persist, to insist Spanish empeñarse Italian intestardirsi German sich versteifen.
tostoràre , vrb Definition inteterare, cancarare de su fritu Synonyms e antonyms abbidhiritzai, acancarronae, ateterigare, atortorare, cancarai, ingortigai, inteterighedhare, tostorichedhare Sentences no sediant a cabadhu ca su fritu los tostorabat Etymon srd. Translations French engourdir English to harden, to stiffen Spanish endurecer, envarar Italian indurire, irrigidire German verhärten.
tostoràu , pps, agt: tusturatu Definition de tostorare; chi est coment'e tostau, chídrinu de su fritu Synonyms e antonyms afriturigadu, aggruncidu, ammarmurau, allintugliadu, ateterighedhadu, illibriniu, intinirau, sfrigiorau 2. fit una die de iberru mala e frita, fit bentu, fit frocandhe a froca lada e Mariedha, totu tostorada, bufàndhesi sas ungras! (P.Dessanay) Translations French transi English stiffened, frozen to death Spanish envarado, entumecerse Italian intirizzito, assiderato German erstarrt.
totalàre , vrb Definition fàere sa suma aciunghendho unu tanti a un'àteru Synonyms e antonyms additzionare, agiànghere, annatare, assumai Etymon srd. Translations French totaliser English to totalize Spanish totalizar, sumar Italian totalizzare German insgesamt erreichen.
trabagiàre , vrb: trabagliare, trabballae, traballai, traballare, trabbagliare, trabbajare, trabbalgiai, trabballai, trabballare, trabbaxàre, travagliare, travallare, trebballare, trebballari, trebbaxari, tribagliare, triballare, triballiare, trivagliare, trobagliare Definition fàere faina, totu su chi serbit a sa vida, po campare, cambiare de istare o andhare méngius, bínchere su bisóngiu, prodúere sa cosa, fàere un'atividade onesta chi portat badàngiu; fàere sa faina de su sartu contivigiandho e atendhendho sa cosa semenada o prantada / triballàresi su dinari = guadangiai su dinai trabballendu, in manera onesta Synonyms e antonyms fainare, lavorare Idioms csn: trabballai a…(+ nòmini de aina: es. iscrafedhu) = cun…, serbíndhesi de…; trabballai a… (+ nòmini de mustras, pinturas)= faghindhebbei, in s'òpera, mustras, pinturas e gai; trabballai suta manu = a s'acua, chentza chi s'iscat; trabballai in dannu = perdindhebbei, chentza lúcuru; trabballai in s'arti = fàghere su triballu de s'arte chi si tenet Sentences is féminas trabballant in domu ◊ non seu trabballendu ca ant serrau sa fàbbrica ◊ sa genti iscít a pràngiri e erriri comenti iscít a trabbalgiai ◊ su mandrone est in disizu de siendha sentza tribagliare ◊ cherjo trabballare, no pèrdere tempus! ◊ si aia trivagliadu no aia bisonzu de pane anzenu ◊ po bivi depiat trabballai che un'iscrau ◊ dèu no ndi bollu dinai aici: bollu trabballai! 2. chini dha trabballat custa bíngia? ◊ cussas sunt terras chentza triballadas ◊ sa cosa prantada cheret triballada pro dare resa 3. su dinari, cussu, si lu triballat! Surnames and Proverbs prb: s'ómine a tribagliare, su puzone a bolare Translations French travailler English to work Spanish trabajar Italian lavorare, coltivare German arbeiten.
trabbucài 1, trabbucàre , vrb: trambucare Definition fàere passu iscontriau, camminandho, betare su pei in buidu, pruschetotu atumbare sa punta de su pei a calecuna cosa firma, grae, chi faet orrúere o istrobbat s’andhare coment'e faendho orrúere mescamente si unu si movet lestru Synonyms e antonyms abbruncai, atuviae, atzupare, imbronconai, imbruncai 1, intuviae, istambecare, istrambucare, trambellare, truncudhare Sentences in s'andhare trambucant sempre ◊ onzi tantu trambuco, ruo e mi ndhe peso ◊ sa pitzinna fughendhe trambucat e rughet, coment'e illughinada ◊ fintzas in su paris netu a bortas si trambucat, puru dendhe tentu ◊ so antzianu e timo a trambucare 2. no li passat mancu in su carvedhu de pòdere trambucare in calchi errore Etymon ctl. trabucar Translations French trébucher English to stumble Spanish tropezar Italian inciampare German stolpern.
trabentàre , vrb: atrabentare, traventare, treventare Definition betare o cuare o fintzes pigare e pònnere in d-unu trabentu, in d-una péntuma o gruta, in logu chi no dhu potzant o est difícile mannu a dh'agatare; fintzes solu andhare, tzucare a calecunu logu / trabentare fogu = traghedhare fogu, isparare Synonyms e antonyms irborrocare, irrainare, ispantumare, isperrumai, issussiare, trapantare / abbuare, acuae, apatai, aprecolare, cuerrai, impertusare, intuvedhare, intuzare, istugiai, tudai / furai Sentences si ch'est trabentadu in sas badhes ue teniat su bestiàmine ◊ mi mancat su poledhu: cale lampu nche l'at trabentau?! ◊ pro isse fit giómpida s’ora de si traventare e lassare sa bidha ◊ sas fórtighes a ue che las azis traventadas, chi no las agato?! ◊ a su secuestradu si l'ant traventadu aterue ◊ menzus mortu o traventadu, pro li atacare cussos! 2. si fit colau marzane si nche aiat trabentau peri sa gama! ◊ su riu che traventaiat totu candho si leaiat sas campuras 3. pone in motu sa màchina ca traventamus a Orune! 4. sos carabbineris li ant trabentau focu e li ant chimentau su bratzu Etymon srd. Translations French jeter dans un rocher English to throw down Spanish despeñar, precipitar Italian dirupare German abstürzen.
trabicàre , vrb: atravigare, traficai, trafigare, trapicai, trapicare, travicare, travigai, travigare, traviscai Definition passare in calecunu logu, essire a o istare in giru; fàere abbitu a unu logu de dhue andhare meda / trapicadi! = fàghedi a bídere, essi a fora! Synonyms e antonyms atraessare / abbitai, afitianae, trassigiai, travinare Sentences su giassu chi si tràvigat in terra cilindradu de perlas lughet che ispiju (A.Spano)◊ in sa cussorja nostra no bi ndhe trabicabat de mustrencheris ◊ acantu de si perdi fut su fillu, travischendi in foresu bixinau! (M.Pani) 2. isse tràvicat in bidha sua a cara arta ◊ isse est trabicandhe chin zente bona ◊ a s'ala de su Campidanu lu connoschiant ca bi travigaiat meda ◊ babbu no boliat a traviscai tropu in monti 3. su logu fiat totu trapicau, cassadoris, canis e crabas iant fatu moris e morixedhus Etymon spn. trafagar Translations French parcourir, fréquenter English to go along, to frequent Spanish recorrer, frecuentar Italian percórrere, frequentare German verkehren.
trabojàre , vrb: trepojare, trobogiare, trobojare, troboxare Definition nau de cosa, de chistione, betare apare, ammesturare de no si cumprèndhere prus coment’est / trepojàresi favedhandhe = fadhíresi, cufúndheresi Synonyms e antonyms abberrisonare, aggadhionai, agghirrisonare, atrepillai, atrobutzare, imbogiare, impiligare, intrebedhai, trobodhicai, trobullai | ctr. istrepojare Sentences isse troboxat cuss'ignignoria de ancas in su tavolinu e bido su vaseto ruendhe! ◊ a troboxare sa limba a tie bi ndhe cheret! Translations French embrouiller English to tangle up Spanish enredar Italian ingarbugliare, intricare German verwickeln.