ispantàdu , pps, agt: ispantau,
spantau Definizione
de ispantare / a s'ispantada = cun ispantu, cun meraviza
Sinonimi e contrari
ammeravizadu,
irmeraculau,
irmerau
/
atrudiu,
trassidu
3.
at a èssi bellu e totu sa genti dh'at a castiai a s'ispantada
Traduzioni
Francese
étonné,
interdit,
éffaré
Inglese
dismayed,
amazed
Spagnolo
asombrado
Italiano
meravigliato,
allibito,
sbalordito,
sgoménto
Tedesco
verwundert,
betroffen,
erstaunt,
erschüttert.
ispantadúra , nf: spantadura Definizione su ispantare, meravigiare, fàere a tímere Etimo srd.
ispantagarrèras , nm Sinonimi e contrari bantzigadore, improsadore Etimo srd.
ispantài , vrb: ispantare,
spantai Definizione
istare o fàere coment'e chentza crèdere a su chi s'intendhet o si biet po calecuna cosa chi no paret beru, istraordinària, diferente meda de su chi s'ibertat o s'ischit; fintzes fàere a tímere, assicare
Sinonimi e contrari
atolondrai,
atordire,
atronai,
ispabajare,
istronae,
scilibriri
/
ammaraizare,
transire,
trassicare
/
abbalaucare,
abberelare,
asturdire,
isarcare,
iselentare,
stolondrai
Frasi
paghe a bois chi sezis ispantados e cuntentos de mi aer bidu! ◊ chini tenit unu pagu de sentiru depit cumprendi chi bivendi in custu mundu no si depit ispantai de nisciuna cosa ◊ a sa pessone abbista no la depet ispantare nudha
2.
coràgiu, non ti lesses, Lene mia, dae tronos e lampos ispantare! (P.Mossa)
Etimo
spn.
espantar
Traduzioni
Francese
étonner
Inglese
to astonish
Spagnolo
asombrar,
asustar
Italiano
stupire,
meravigliare,
trasecolare
Tedesco
verwundern,
staunen.
ispantamàre , vrb Definizione
fàere a tímere meda
Sinonimi e contrari
acicai,
apupurrare,
asciuconare,
asciustrare,
aterrighinare,
ispramai,
isturdinare,
stremessiri
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
terrifier
Inglese
to terrify
Spagnolo
aterrorizar,
aterrar
Italiano
terrificare
Tedesco
erschrecken.
ispantamàta, ispantamàtu, ispantamàtzu , nf, nm: ispantumata,
spantamata Definizione
mamutzone, cosa (prus che àteru, trastos prenos de fenu a bisura de persona) chi si ponet apicada in is matas po fàere a tímere is pigiones / a i. = a iscusi, chentza si dare a bídere o intèndhere, e fintzas gai pro assuconu
Sinonimi e contrari
furriadolza,
ispàurigu,
malapuba,
malmuntone,
mustagione,
pinnatzu 1,
tzacarradroxa,
uceomu
2.
no mi essas che cadhu a ispantamatzu! ◊ immui mi parit ca ses fadendu tropu ispantamatas! ◊ innantis l'ant isparatu pro ispantamatzu e apustis abberu!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
épouvantail
Inglese
scarecrow
Spagnolo
espantajo
Italiano
spauràcchio
Tedesco
Vogelscheuche.
ispantamúndhos , nm Definizione barrosu chi cricat de fàere a tímere is àteros Frasi fit un'ómine abbizaghe e inzeniosu chi podiat agghejare ispantamundhos e carravàulas, bentureris e malintragnados Etimo srd.
ispantàre ispantài
ispantarinàre , vrb Sinonimi e contrari abbarballai, ispantare, ispantasiare.
ispantasiàre, ispantassiàre , vrb Definizione sentire meravíglia meda Sinonimi e contrari ispantare, ispantarinare 2. abbaidandho cussu cuadhu, issu fut abbarrau ispantasiau e disigiau iat de dhu tocare ◊ fut ispantasiau ca fut cosa chi no s'ibertàt (Deidda-Saderi).
ispantàu ispantàdu
ispantiàda , nf Definizione su ispantiare Etimo srd.
ispantiàre , vrb: ispentiare Definizione apèrrere, illargare, istesiare de pare, nau mescamente de is cambas (fintzes in su sensu de aparare, apèrrere aparandho) Sinonimi e contrari isperrionare, sperruncari / aparai.
ispantiàu , pps, agt: ispentiatu Definizione
de ispantiare; chi est apertu, nau fintzes in su sensu de aparau, postu a cara a calecuna cosa (sole, fogu, bentu)
Sinonimi e contrari
abbertu,
ispaltu
/
cdh. spirriatu
/
aparau
2.
est a ancas ispantiadas ◊ bi aiat una fémina vetza caudha ispentiata a su focu de unu brajeri
Traduzioni
Francese
écarté
Inglese
spread apart
Spagnolo
abierto
Italiano
divaricato
Tedesco
gespreizt.
ispantósu , agt: spantosu Definizione
chi faet ispantu, meravíglia; chi faet a tímere, chi faet pèrdere de ànimu; nau de unu, chi tenet s'abbitúdine de foedhare faendho meravigliare s'àteru
Sinonimi e contrari
ispantaditu,
meravizosu,
miríficu,
stravanau
/
arrorosu,
isprammosu,
spantamentosu
/
manninu
Frasi
is bècius contant istórias ispantosas ◊ a mamma tocheit sa binza chi eo no aia bidu mai, ma chi pessaia che a unu logu ispantosu
3.
isse est ispantosu: annotamala de la nàrrere coment'est, sa cosa, la creschet chi no bi at coro! (G.Ruju)
Etimo
spn.
Traduzioni
Francese
stupéfiant
Inglese
amazing
Spagnolo
asombroso,
pasmoso,
espantoso
Italiano
sbalorditivo,
meraviglióso
Tedesco
erstaunlich.
ispàntu , nm: spantu Definizione
su abbarrare agiummai coment'e chentza crèdere biendho o intendhendho cosa chi no si pentzaiat o no si ibertaiat; cosa chi po sa bellesa, mannària o àteru de istraordinàriu faet ispantare, meravigiare o fintzes a tímere / i. chi… (nau certendi a unu) = no fait própiu ispantu ca est chistioni de sempri
Sinonimi e contrari
abbengu,
abberelu,
amostu,
ispapatu,
maravíglia
/
asciuconu,
paura,
timoria
Frasi
ndi ant a nai is ispantus in celu e in terra de su sàngui miu ◊ Vírgine santa de lughe bestida, sos séculos ti ammentant cun ispantu! (A.Loy)◊ mi parit ispantu chi no nci siat nisciunus (A.Garau)◊ at una manuza fatendhe sa durcheria chi est un'ispantu! ◊ s'ispantu meu est comente at fatu a fàghere totu cussu tretu in gai pag'ora a pè!
2.
in sa Sardigna nostra bella tantu bi at unu tassu de talassemia, percentuales chi faghent ispantu ◊ sa morte ghetat ispantu ube colat ◊ pro l'iscadhare fàgheli unu tiru mancari puru siat a ispantu (G.Raga)
3.
ispantu, chi rues…, irdeortu! ◊ ispantu chi ti ch'essis a ziru…, rundhellu!
Etimo
spn.
espanto
Traduzioni
Francese
étonnement
Inglese
astonishment,
surprise
Spagnolo
admiración,
asombro
Italiano
meravìglia,
sorprésa,
stupóre,
sbalordiménto
Tedesco
Verwunderung,
Erstaunen,
Überraschung,
Verblüffung.
ispantumàda , nf Definizione su ispantumare / andhare a s'i. = iscumpàrrere, andhare de no s'ischire mancu a ue.
ispantumàre , vrb: ispentimai,
ispentumai,
ispentumare,
spentumai Definizione
betare o fuliare in calecuna péntuma o iscrébigu, giagarare atesu, fàere fuire; rfl. andhare de unu logu a s'àteru cricandho a sa disisperada, currendho in perígulu de s'iscollare, a cara a giosso
Sinonimi e contrari
atrabentare,
chisterrare,
inculungionae,
iscarvatare,
isperrumai,
issussiare
/
betae
Frasi
nci dh'ant ispentimau ◊ ancu s'ispéntimit in d-unu carropu!◊ bae, ispantumadiche chi no ti bia prus!
2.
isciapant a fughire, cada brincu iscudiant una ruta: ndhe sunt ispentumaos a inoche! ◊ sos trainos falant muindhe ispentumandhe a sa badhe ◊ ispantumamichelu dae nanti!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
précipiter
Inglese
to hurl down
Spagnolo
despeñarse
Italiano
dirupare
Tedesco
abstürzen.
ispantumàta ispantamàta
ispantumàu , agt Definizione chi si ndh'est andhau, ispariu.