A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

aciòni , nf: (a-ci-o-ni) antzione assione, atzione, atzioni Definitzione su fàere, operatzione, ma prus che àteru pentzada coment’e manera de fàere, calecuna cosa pagu de bonu chi si faet a ccn.; acioni balet fintzes coment'e ingestu, movidedha de sa manu o de sa conca cun calecunu significau Sinònimos e contràrios faghidura, fata, fatura 1 / acínnidu, micada Frases cussa est un'antzione chi nos aus a arregodare! ◊ assiones bonas no ndhe faghet, cussu: est sempre dadu a su malu fàghere ◊ sos babbos puru, ignorantes, si ponent a baldiones, marchendhe sas atziones chi faghent sas damigellas! ◊ cun s'assione chi mi at fatu, deo torro a domo sua? mai! ◊ ndh'apo fintzas birgonza de bos nàrrere sas assiones chi mi at fatu cussu, semper imbreagu! 2. totus funt aspetendi su dotori po dhu pregontai, ma issu est telefonendi e dhus fait s’acioni de abarrai citius (A.Simbula)◊ bastat s'acioni, no sigas! Tradutziones Frantzesu action Ingresu action Ispagnolu acción Italianu azióne di particolare rilièvo comportamentale Tedescu Untat.

aciopài , vrb Definitzione atzitzare is canes, su dhos mandhare a mossigare a ccn. Sinònimos e contràrios alluscai, ateneae, atiare, auntzare, incidai, inciulai, insissiligai, intzullire, tzuntzullare, ubetzare | ctr. caciare Tradutziones Frantzesu pousser, exciter Ingresu to instigate Ispagnolu azuzar Italianu aizzare i cani Tedescu hetzen (auf, mit Akk.).

aciopàre aciapài

aciopàu , agt Definitzione acapiau impare cun àteru Sinònimos e contràrios aparigau, crobadu | ctr. iscrobadu Frases a su porcu pro l'uchídere li prendhiant sos pedes aciopaos Tradutziones Frantzesu accouplé Ingresu coupled Ispagnolu emparejado, pareado Italianu accoppiato Tedescu paarweise zusammengebunden.

acioràre aceràre

acioredhài aciarollài

aciorobedhàre, aciorobodhàre , vrb Definitzione fàere atzorodhos, improdhos, betare apare Sinònimos e contràrios aciapuciae, acoredhai, afioncai, allarodhai, inciapugliare, inciorodhare Ètimu srd.

aciorodhàre aciarollài

aciorodhósu , agt, nm: atzorodhosu Definitzione chi o chie costumat a fàere is cosas o su trebballu male, a improdhu Sinònimos e contràrios abbunzosu, aciapinadori, afioncadori, ciapinu, ciapussu, ciaputzeri, coredheri, fangotu, impiasteri, improdheri, inciorodheri, indrovigosu Terminologia iscientìfica ntl Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu brouillon Ingresu bungler Ispagnolu chapucero Italianu acciarpóne Tedescu Pfuscher.

acioródhu , nm: atzarodhu, atzerodhu, atzorodhu, ciarodhu, tzorodhu Definitzione cosa fata male o nada a s’afaiu, betada apare chentza régula; fintzes cosa leada unu pagu a disprétziu / fàghere sa cosa a s'atzorodhinu = a sa biscaina, a brétiu, comenti essit essit Sinònimos e contràrios abbaunzu, abbunzadura, afioncu, atzarodhadura, atzorodhinada, ciaputzeria, coredhu, frodhoga, impaputzu, impiastru, inciapudhu, inciorodhu, indróvigu, navàciu Frases is chi cantant oe funt totu atzerodhos!◊ ridiat e iscracagliada po dogni atzorodhu chi dhi nariant ◊ mi fiat improdhendi una surra de atzarodhus ◊ tzertos poetas, oe, candho crent de fàghere poesia ahi cantu aciorodhu batint apare! (A.Dettori)◊ narat botza de atzorodhu chi annuat su sole!◊ chi sighit s'asciutore est bellu s'atzerodhu: ocannu ndhe torraus chentza nudha! 2. bi aiat a bèndhere durches, turrone e àteros atzorodhos Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu bâclage, horreur, chose mal faite Ingresu bungling, mess Ispagnolu chapuza, chapucería Italianu acciarpìo, pastìccio Tedescu Pfuscherei.

aciòrxa , nf: atzorxa, soge, tzoge Sinònimos e contràrios antzonca, assogi, tzonca* Frases candu lompu dèu a bíngia est cantendi s'aciorxa.

aciòta , nf: atzota, ciota, tzota Definitzione tira longa de corria fata po iscúdere; a logos, atzota est fintzes su chirrione chi essit in s'ispiga de su moriscu Sinònimos e contràrios aciotu, gigota, làtigu, passillu, tziraónia Frases cussos meritaiant de èssere ammodhigados cun atzota, fàmine e trotza (Ptz.Mura) Terminologia iscientìfica ans Ètimu spn. azote Tradutziones Frantzesu fouet Ingresu whip Ispagnolu azote Italianu frusta, flagèllo Tedescu Peitsche.

aciotàda , nf: aciotara, atzotada Definitzione cropu de aciota Sinònimos e contràrios corriada, illatigada, iscorriada, nerbiada / cdh. aciutatura Frases is dis fiant passadas cun lentesa infinia, tochendi is oras e is minutus coment'e aciotadas ◊ candho nos intendhiat alleghendhe in sardu, su mastru nos daiat tres atzotadas Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu coup de fouet Ingresu lash Ispagnolu azote, latigazo Italianu frustata Tedescu Peitschenhieb.

aciotài , vrb: aciotare, atzotare Definitzione pigare a cropos de aciota, iscúdere, atripare cun s'aciota, pigare a cropos; su pps. fintzes cun significau de furbu, iscofau / aciotau siast! = genia de frastimu po afuta, arrennegu, o fintzes po prexu Sinònimos e contràrios aciotarai, afrustai, irbrunchiare, iscuitzare, passillai Frases Pilatu iat fatu aciotai a Gesús ◊ atzotadu cheria deo puru su mi èssere a pes suos atrividu! ◊ su bentu est aciotandho su mare ◊ annos e séculos custa Terra atzotada est chirchendhe libbertade (G.Elies) 2. aciotaredhu, tui, ca brintas chentza de pagai! ◊ aciotau tui: pentziast ca ispetiat totu a tui e invècias nu est aici! ◊ aciotau siast e piciochedhu… nci dh’at fata sentz’e torrai súidu nudha!◊ ancu ti bia aciotau!… de ubi dimóniu ndi as bogau cussa bestimenta?! Ètimu spn. Tradutziones Frantzesu cravacher Ingresu to whip Ispagnolu azotar Italianu scudisciare Tedescu peitschen.

aciotàra aciotàda

aciotarài , vrb Sinònimos e contràrios aciotai, afrustai, irbrunchiare, passillai Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu fouetter Ingresu to lash Ispagnolu azotar Italianu frustare Tedescu peitschen.

aciotàre aciotài

aciótu , nm: atzotu Definitzione aina po iscúdere fata totu a tiras longas de corria, ma prus che àteru su cropu de s'aciota, su aciotare; a logos, atzotu est sa candhelita de s'abrutzu e fintzes de su chibudhone; in cobertantza, sa briga o sa pena chi si giaet a unu / a. de pedhi, de cagnu, po cuadhus Sinònimos e contràrios aciota / aciotada / aciociada Frases cudha fémina cristiana dh'ant cundennada a is aciotus ◊ ndi essit de s'inserru e no timit aciotu ◊ chi ti cassant, a tui, un'aciotu no ti at a mancai! 2. atzotu lu narant a sa canna noa e modhe de s'almutzu ◊ su chibudhu mascru poltat s'atzotu Ètimu spn. azote Tradutziones Frantzesu reproche, punition Ingresu reproach, punishment Ispagnolu azote, castigo Italianu rimpròvero, castigo Tedescu Vorwurf, Strafe.

acióu aciólu

acircài , vrb Sinònimos e contràrios incircai, incortigliai, inghirare Ètimu srd.